24 juni, Rotterdam: film en discussie over zwart verzet

In het kader van “The Black Archives on tour: verborgen verhalen van zwart verzet in Nederland” worden er in Rotterdam diverse bijeenkomsten georganiseerd in het Witte de With Center for Contemporary Art. Naast de al eerder aangekondigde discussie op dinsdag 20 juni over de strijd tegen Zwarte Piet, zijn er op zaterdag 24 juni nog twee bijeenkomsten over zwart verzet. ’s middags is er een filmvertoning van de film “Onderneming onderdak” over protest tegen de erbarmelijke huisvesting waarin veel migranten uit Suriname en de voormalige Antillen terecht kwamen. ’s avonds gaat het over het huidige zwarte activisme en verzet in Europa.

Zaterdag 24 juni
Witte de Withstraat 50, Rotterdam
Van 13:30 tot 16:30 uur
Vertoning “Onderneming onderdak” en discussie
Van 19:30 tot 21:30
Discussie over internationaal zwart activisme

Uit de oproep: “Wist je dat er in steden als Amsterdam en Rotterdam een (informeel) spreidingsbeleid was waardoor Surinamers uit bepaalde wijken werden geweerd? Wist je dat er in Amsterdam een (informeel) beleid was dat voorschreef dat er maximaal één Surinaams, Turks of Marokkaans gezin per portiek mocht wonen? Wist je dat er in de jaren zeventig en tachtig al activistische Surinaamse emancipatiebewegingen actief waren die zich tegen racisme en ongelijkheid verenigden en onder meer een flat in de Bijlmer kraakten? De kans is groot dat je dit niet wist omdat deze verhalen en geschiedenissen lang verborgen zijn gebleven. André Reeder en Ernestine Comvalius waren in de jaren zeventig en tachtig actief in de LOSON, een landelijke strijdorganisatie van de Surinaamse gemeenschap die in de steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht actief was. Reeder maakte in 1973 de film “Onderneming onderdak” over de erbarmelijke omstandigheden waarin vele migranten uit Suriname en de voormalige Antillen terecht kwamen vanwege het spreidingsbeleid van de gemeente Amsterdam. Na de vertoning van de film zullen Reeder en Comvalius verhalen delen over hun tijd als activisten bij de LOSON/SAWO.”

De recente golf van protest tegen Zwarte Piet en tegen racisme in het algemeen staat natuurlijk niet op zichzelf, maar vormt onderdeel van een lange geschiedenis van zwart activisme. Een geschiedenis die nauw verweven is met de geschiedenis van radicaal-links, denk bijvoorbeeld aan de zwarte anti-koloniale en anti-fascistische activist Anton de Kom. Die geschiedenis zal besproken worden in een keynote van Kehine Andrews, waarna er een discussie zal plaatsvinden. Uit de oproep: “De huidige bewegingen tegen Zwarte Piet en racisme zijn ook wel de ‘tweede anti-racismegolf’ genoemd. De eerste vond plaats in de jaren zevetig en tachtig, met organisaties als LOSON en SAWO. Echter, in The Black Archives werd recent een ‘actief vergeten’ geschiedenis ontdekt over activistische zwarte activisten die zich al in de jaren vijftig en zestig organiseerden. Met name het verhaal van Otto en Hermie Huiswoud is zo’n voorbeeld van een verborgen geschiedenis van de strijd tegen racisme en kolonialisme in Europa. De Huiswouds waren onderdeel van een internationaal netwerk van zwarte activisten dat opkwam tijdens de ‘Harlem Renaissance’ en zich organiseerde rondom marxistisch en pan-Afrikaans gedachtegoed. Dit netwerk onderhield relaties met gevestigde denkers, schrijvers en organisatoren, waaronder W.E.B. Du Bois, George Padmore en Claud McKay. Otto Huiswoud debatteerde met Marcus Garvey in Jamaica, ontmoette Lenin, en stond kritisch tegenover de vroege onafhankelijkheidsbeweging van de Surinamers in Nederland. Toch zijn zijn naam en werk bij velen onbekend. Dr. Kehinde Andrews zal zwart activisme bespreken en de rol die zwarte activisten innamen binnen de Europese context. Hij schetst zo de historische context waarin de Huiswouds actief waren. Wat is zwart activisme en hoe kan dit fenomeen begrepen worden in de hedendaagse maatschappij? Hoe waren zwarte radicale denkers uit verschillende landen, continenten en generaties met elkaar verbonden? En welke lessen kunnen we leren met betrekking tot hedendaags activisme en actuele politiek?”

Ilija Andrić