Actie tegen asociaal huurbeleid op komst

Donner kan zijn lachen nauwelijks bedwingen
De woningmarkt zit op slot. Er komen weinig nieuwe betaalbare woningen bij en veel huurders blijven noodgedwongen lang in hun woning zitten. Het wordt steeds moeilijker om op de woningmarkt te starten of door te stromen. De huren dreigen de pan uit te rijzen. Huurdersorganisaties roepen op om te protesteren tegen dit soort ontwikkelingen, die door de bezuinigingen van het kabinet in een stroomversnelling zijn geraakt.

Niet alle huurders worden in gelijke mate en op dezelfde manier getroffen door het asociale huurbeleid van de rijkeluisregering. Dat hangt onder meer af van het gebied waar ze wonen of willen wonen, en van het inkomen dat ze hebben. Een van de bezuinigingsmaatregelen dreigt per 1 juli te worden ingevoerd. Minister Piet Hein Donner van Binnenlandse Zaken wil dan de huren in woningnoodgebieden met zo’n 120 euro per maand verhogen. Dat heeft hij de Tweede Kamer eind maart per brief laten weten. Daardoor dreigen veel huurwoningen in de vrije sector te komen en kunnen veel huurders geen beroep meer doen op de huurtoeslag. Hun koopkracht zal dan flink dalen. De Woonbond stelt “alles op alles” te willen zetten om “deze heilloze maatregel” te voorkomen. “Dit kabinet maakt zich vooral zorgen om de koopkracht van rijke woningbezitters, maar zadelt huurders op met hogere huren. Wij beraden ons op acties die we samen met onze achterban van ruim 6 miljoen mensen in een huurwoning willen voeren”, aldus Woonbond-directeur Ronald Paping.

Frans Ligtvoet, voorzitter van de Huurdersvereniging Amsterdam (HA), vindt dat Donner “met een botte bijl” de kwetsbare huurmarkt te lijf gaat. “Volgens het regeerakkoord gaat het kabinet vanaf 2014 verhuurders een heffing opleggen van 760 miljoen euro per jaar. Verhuurders zullen zich gedwongen voelen overal de extra 120 euro aan huur te gaan vragen. Het minderheidskabinet wil zo de woningnood te gelde maken en gedraagt zich als de klassieke huisjesmelker die in Amsterdam nu juist al jaren bestreden wordt”, aldus de HA. Ligtvoet verwacht fel verzet van de achterban van zijn organisatie. In kringen van huurdersorganisaties klinken door het hele land heen vergelijkbare geluiden van woede en ongerustheid. Ook de G32, een samenwerkingsverband van 32 grote steden, is ontevreden over Donners huurbrief. In populaire en dichtbevolkte steden en wijken dreigen de huren sterk te stijgen. In die gebieden zijn er amper alternatieven voor huurders van sociale huurwoningen, aldus de gemeenten. “In feite wordt weerloze mensen geld uit de zak geklopt”, stelt Jop Fackeldey, wethouder in Lelystad.

Een andere nare maatregel is al sinds 1 januari van kracht. Op grond van nieuwe EU-regels komen mensen met een bruto jaarinkomen van meer dan 33.614 euro bijna nergens meer in aanmerking voor een sociale huurwoning. Dat zijn woningen met een huur van maximaal 652 euro. Deze huurders verdienen volgens de nieuwe toewijzingsregels teveel voor een sociale huurwoning, maar ze kunnen vaak ook niet terecht in de vrije sector of op de koopmarkt. Want de huurprijzen in de vrije sector zijn schrikbarend hoog en het kopen van een woning is alleen weggelegd voor mensen met een voldoende stabiel inkomen. Uit een onlangs geopend meldpunt van de Woonbond blijkt hoeveel huurders daardoor tussen wal en schip vallen. Bij dat meldpunt komen dagelijks meldingen binnen van mensen die vanwege gevorderde leeftijd of een chronische ziekte willen verhuizen naar een gelijkvloers appartement of een zorgwoning, maar die door de nieuwe inkomensgrens worden gedwongen om te blijven wonen waar ze nu zitten.

Grote knelpunten doen zich ook voor bij starters, bij te klein behuisde gezinnen, en bij huurders die al jarenlang op een wachtlijst staan. Het gaat daarbij onder meer om mensen die geen woning kunnen kopen omdat hun inkomen door hypotheekverstrekkers niet als voldoende zeker wordt beschouwd. Ze hebben een arbeidsongeschiktheidsuitkering, inkomsten uit overwerk of flexwerk, werken als freelancer of zzp-er, of zijn onlangs werkloos geworden. Opvallend is ook het grote aantal meldingen van mensen die zich door hoge alimentatieverplichtingen geen dure huur- of koopwoning kunnen veroorloven, en van mensen die door schuldenproblemen overal buiten vallen. De Woonbond heeft op zijn digitale meldpunt videoportretten geplaatst van verschillende categorieën huurders die in de problemen zijn gekomen.

Harry Westerink