De democratie moeten we juist heroveren op elitaire pianofetisjisten als Baudet
Thierry Baudet – “de belangrijkste intellectueel van Nederland”, volgens hemzelf – maakte vorig weekeinde bekend dat zijn “Forum voor Democratie” voortaan door het leven zal gaan als politieke partij. Natuurlijk vond hij zijn niet veel minder zelfingenomen promotor Paul Cliteur bereid om een promofilmpje (zie hieronder) in te spreken. Het is tijd, zo stelt Cliteur, dat we nu eens “over onze onderlinge meningsverschillen heenstappen en dat we onze democratie heroveren”.
Sec gezien ben ik het helemaal met Cliteur eens. Het wordt inderdaad tijd dat we de term “democratie” heroveren. Laten we terugkeren naar de oorspronkelijke geest van het begrip “democratie”.
Want wat betekent “democratie” eigenlijk? De gangbare, hedendaagse lezing is dat de term is gebaseerd op een samenvoegsel van het oud-Griekse “dèmos” – dat vaak als “volk” wordt vertaald – en “krateo” – dat men dan gemakshalve vertaalt als “heersen of regeren” (hoewel “het hebben van macht” waarschijnlijk een betere vertaling zou zijn). “Democratie” zou dus zoiets moeten betekenen als een “regering van of door het volk”.
Welja… behalve dus dat “dèmos” in de Griekse oudheid wel iets anders betekende dan ons hedendaagse “volk”. De originele term “dèmos” draagt helemaal niet een dergelijke nationalistische connotatie (sowieso is ons begrip van nationalisme nauw verbonden met dat van de moderne natiestaat, die in de Griekse oudheid als zodanig helemaal niet bestond). Maar wat belangrijker is: “dèmos” was in eerste instantie vooral ook een sociaal-economische term. Voor de oude Grieken was “het volk” gewoon het plebs, het gepeupel…. de armen, dus.
Aristoteles (zelf overigens niet bepaald een democraat), onderscheidt democratie onder andere van oligarchie, wat vrij vertaald zoiets betekent als een “heerschappij door weinigen” – door een elite, dus. Het verschil tussen democratie en oligarchie beschrijft hij als volgt: “waarin democratie en oligarchie van elkaar verschillen is armoede en rijkdom. Waar het gezag op rijkdom berust, of het nu om een klein of groot aantal vermogenden gaat, is de staatsvorm noodzakelijkerwijs een oligarchie; waar het bij onbemiddelden berust is het een democratie.” En, zo voegt hij er nog aan toe: “het is […] alleen een bijkomstig verschijnsel dat de ene groep klein is en de andere groot” (Politika, Boek III, h. 8). Wat democratie in eerste instantie definieert, volgens Aristoteles, is niet dat het een heerschappij is voor en door “de natie” (zoals Wilders, Baudet, of Cliteur ons willen doen geloven), of zelfs voor en door een meerderheid van een bevolking (zoals vaak ten onrechte wordt voorondersteld). Democratie is, in eerste instantie, een regime van en voor een specifieke sociale klasse: de armen, het plebs.
“Democratie” vertaalt – om het met een twintigste eeuwse slogan te vatten – dus nog het best als “power to the people”. Alle macht aan de onderdrukten, de uitgebuitenen, de precairen, de verworpenen der aarde!
Laten we dus inderdaad de democratie heroveren. Niet MET, maar vooral OP elitaire pianofetisjisten en bekrompen nationalisten zoals Baudet en Cliteur. Laten we NIET “over onze verschillen heenstappen” (echt, wat voor bloedeloos begrip van “democratie” impliceert die formulering op zichzelf al?), en het in plaats daarvan eerst eens hebben over wat “democratie” écht betekent. Want echte democratie vooronderstelt geen halfslachtige staatshervormingen, zoals Cliteur beweert (referenda, een gekozen burgemeester, grenzen dicht voor alles dat niet wit is), maar “power to the people”.
Democratie is zelfbestuur van en voor en door de armen.
Mathijs van de Sande
Wat overwegingen : Je noemt uitdrukkelijk Aristoteles. Jammer genoeg ga je niet verder terug zo als anarcho primitivisten doen. Ik ben me opnieuw aan het orienteren op de kritiek die anarcho primitivisten leveren. Ik heb de indruk dat terwijl ik ” Sapiens a brief history of mankind ” Yuval Noah Harari lees er steeds meer harde bewijzen zijn voor wat anarcho primitivsiten beweren over met name samenleven . Door DNA onderzoek worden de beweringen verder onderbouwd. Ik realiseer me dat de dergelijk onderzoek en de uitkomsten er van door anarcho primitivisten zullen worden afgewezen maar toch. Het genoemde boek heeft me in ieder geval terug geleid naar anarcho primitivisme de kritiek die het leverd(e ). Ik lees op de wikipedia pagina over anarcho primitivisme het begrip ” rewilding ” . Maakt me nieuwsgierig maar mijn eerste reactie daar op is dat mensen pijn willen vermijden en easy everything is dan wel zo aantrekkelijk voor de meesten. Easy everything is wat de hedendaagse civilisatie bied en is daarom zeer verlijdelijk denk ik. waar bij ik denk dat voor mij persoonlijk het niet aantrekkelijk is permanent in een tentje te leven met mogelijk een netbookje met wat zonnencellen. Zeker niet alleen waar bij ook gesteld dat experimenten met alternatief samenleven vaak op een ( kleine ) ramp uitliepen. Rewilding op grote schaal wat zou dat betekenen ? Met name jonge mannen die zich onbewust verzetten tegen domesticatie en in hun onbeholpen geweldsorgies anderen en zich zelf alleen maar schade doen ? Ik vind de pre historische mens ten onrechte ondervertegenwoordigd in de grote discussies en problematieken o.a. over democratie . Daar bij als je zo als ik in niet zelf gekozen armoede leeft dan is rewilding wel het laatste waar ik aan denk als praktisch project dus de uitkering en de sociale huurwoning opgeven bijv. en in een tent gaan leven permanent.
Momenteel doe ik een intro cursus van het Humanistisch Verbond ook daar ontbreekt de belangstelling voor die pre historische mens en zijn er alleen de filosofen sinds de grieks romeinse oudheid die in verband worden gebracht met Humanisme. Jammer.
Waarom moet Cliteur een aparte politieke beweging hebben, was hij toch dolblij met de opkomst van PVV.
Zonder nou de ouwe Grieken erbij te willen halen,, zou ik democratie anno 2016 willen definiëren als een stelsel waarin niet alleen het belang van de meerderheid telt, maar ook dat van minderheden. Ik geloof niet dat die ouwe Grieken zich daarmee bezighielden en dat doet er ook helemaal niet toe want dat is > 2000 jaar geleden.
En wat de anarcho-primitivo’s betreft – ik kende ze geeneens, weer wat geleerd, dankjewel – pas toen de mens ging settelen ontstonden met het landbezit ook de economie en de politiek. Daarvoor beslisten de stamoudsten in overleg met de rest. Maar nu hebben we met de democratie van Baudet en Cliteur and friends te doen en aan dat soort gasten hebben we onze handen al vol. Dus geen gezeur over Aristoteles en primaten in bomen, aan de slag.