De Peueraar 10, juni 1991

Auteur:

"Werklozen Leidse regio verplicht aan de slag in de bollensector", luidde een kort berichtje in het Leids Dagblad. Een paar dagen later reageert Hans De La Mar met de mededeling dat het om een werklozenproject gaat dat niet verplicht zal zijn.

Werklozen 'mogen' dus in de bollensector gaan werken? Van dwang is volgens mij sowieso sprake. Er van uitgaande dat er in bepaalde seizoenen vanuit de bollensector een grote vraag is naar arbeiders, lijkt me dat werklozen die dat willen ook wel uit zichzelf in de bollen aan de slag komen. Een werklozenproject 'ten gunste' van werklozen lijkt dan ook vrij onzinnig, temeer daar het in deze sector altijd voor het overgrote deel om seizoenarbeid gaat en er op dit moment hard gewerkt wordt aan een bollenpelmachine die menselijke arbeid overbodig zal maken.

Waar gaat het dan wel om en wat gaat er precies gebeuren. "Er is al jarenlang vanuit de centrale overheid een grote druk naar gemeenten toe om werklozen in de bollensector aan het werk te zetten", aldus Hans van Weerden van GroenLinks tijdens een telefoongesprek. "Leiden heeft hier nooit aan gewild, maar na een succesvol project van de gemeente Amsterdam vorig jaar hebben we besloten het wel te gaan doen". Er zou hier geen sprake zijn van een verscherping van het beleid ten aanzien van werklozen, maar om een "gewoon onderdeel van het totale werkvoorzieningspakket".

Werklozen mogen weigeren aan het project deel te nemen. Er zal dan echter wel gekeken worden naar andere banen of omscholing en als dat ook geweigerd wordt zal de uitkering gekort worden. Wat er dus concreet gaat gebeuren is dat er zo'n 250 namen uit de computer van het arbeidsbureau komen rollen die hoe dan ook aan de slag geholpen moeten worden. Is het niet via het bollenproject, dan toch wel via iets anders. En dat anders zal uiteraard bestaan uit die opleidingen en banen waar vanuit het bedrijfsleven vraag naar is. Het recht op vrije beroepskeuze, zoals dat in het handvest voor de mensenrechten staat verwoord, moet aldus Hans van Weerden "zo worden gezien dat iemand niet mag worden verboden een bepaald beroep uit te oefenen" en is dus niet van toepassing op werklozen, die oefenen immers geen beroep uit.

Toen ik stelde dat al die omscholingen uit het werkvoorzieningspakket eigenlijk bedoeld zijn om mensen aan te passen aan de wensen van het bedrijfsleven, kreeg ik een lachend: "Nee, nee, zo moet je dat niet zien. En je moet ook begrijpen dat Leiden niet in haar eentje in staat is een socialistische samenleving op te starten en je kunt je afvragen hoe wenselijk dat eigenlijk is gezien de ontwikkelingen in Oost-Europa en andere socialistische staten".

Tsja, lang leve de kapitalistische orde met zijn arbeidsreserve leger, de werklozen, die naar wens aangepast, omgeschoold en ingezet kunnen worden. Misschien heeft Leiden nog een park nodig, zoals de Leidse Hout, dat begin jaren dertig door werklozen moest worden aangelegd. Of moet er hier en daar nog een gracht gedempt worden opdat de werklozen de arbeidsgeest niet verliezen ? Maar ja, de geschiedenis ,wordt snel vergeten en er is maar weinig veranderd. Hoog tijd voor een nieuwe groep totaal-weigeraars, zou ik zeggen. Gewetensbezwaarden die weigeren in uitbuitingsverhoudingen te werken. Die weigeren mee te werken aan de instandhouding van patriarchale en kapitalistische structuren. Die weigeren in een milieu-vernietigende industrie te werken en de overconsumptie te produceren. Mensen die zeggen: "Als jij een bloemetje op tafel wil dan loop je maar even naar het dichtstbijzijnde grasveldje en pluk je er maar een paar, ik ga me er in ieder geval niet de pleuris voor werken!

Terug