De Peueraar 13, september 1991

Auteur: Eric Krebbers e.a.


Kom eens langs in het Inloophuis

Onlangs werd er in een pandje schuin tegenover de bieb (Nieuwstraat 9) een inloophuis geopend. Het is opgezet door mensen uit christelijke hoek. Normaal gesproken niet een groep in de maatschappij waar De Peueraar iets mee zou willen. Via via bereikte ons echter het verhaal dat de mensen van het inloophuis zich verzetten tegen de individualisering in de maatschappij, of in ieder geval iets wil doen aan de gevolgen ervan. Aha, dacht De Peueraar, individualisering, dat is een proces dat onze interesse heeft en waar wij ook de nodige kritiek op hebben. We gingen eens kijken. Uit nieuwsgierigheid ook hoe deze mensen dat begrip individualisering invullen. En wat ze als oorzaken zien.

Twee Peueraars sterk stapten we de wel erg nette ruimte binnen. Alles was nog nieuw en glimmend. Vooraf aan het gesprek dat we zouden hebben met Lia Romkes, de coördinatrice, bekeken we de folder van het Inloophuis. "Het Inloophuis midden in de binnenstad van Leiden is een plaats waar mensen elkaar ontmoeten, een plaats waar anderen met u willen praten over welk onderwerp dan ook. U kunt er even rustig zitten in een gezellige omgeving. Er zijn mensen die aandacht voor u hebben en luisteren naar uw verhaal. U kunt er ook iets te weten komen over kerk of instellingen die hulp verlenen. Nieuwstraat 9 is een plaats waar iedereen zomaar binnenstapt en welkom is!"

Coördinatrice Lia: "Wij zijn met 40 tot 50 mensen die met geld van het diaconaat iets goeds mochten doen. In plaats van het weg te geven wilden we er zelf iets mee doen waarbij we zelf in contact zouden komen met diegenen die we wilden helpen. Het geld kwam van een overleden man die huizen verhuurde en het geld wellicht op deze manier terug wilde geven aan de Leidse bevolking.

We willen mensen niets opdringen, en dus ook de bijbel niet. Ze kunnen hun eigen verhaal vertellen, hoewel we als ze er om vragen natuurlijk wel vertellen wat ons bezighoudt, wat ons motiveert. We willen mensen als individu benaderen. Iedereen is immers anders. En respect voor iedereen opbrengen. Je komt jezelf dan wel eens tegen want door je vooroordelen kijk je wel eens anders aan tegen bijvoorbeeld een ex-gevangene. Het klinkt tegenstrijdig: we willen iets doen tegen het individualisme, maar benaderen mensen individueel. Maar we geloven in individuele gesprekken, en willen mensen best daarna verwijzen naar allerlei andere instellingen of groepen waar ze zich thuis zouden voelen. Van de kerk tot politieke partijen en hulpverlening.

Individualisering heeft niet te maken met het feit dat iedereen wel af en toe een tijdje alleen wil zijn. Nee, het heeft te maken met de verzakelijking, met cocooning, met wegvallende sociale verbanden. Niet iedereen kan dat aan. Het individualisme hangt samen met de verzorgingsstaat en paradoxaal ook weer met de afbraak ervan. De verzorgingsstaat maakte de verplichtingen van mensen ten opzichte van elkaar minder, de staat zorgde daar wel voor. De banden tussen mensen werden minder. Nu de verzorgingsstaat afgebroken wordt blijven de mensen helemaal alleen achter. Natuurlijk heeft het ook alles te maken met de veramerikanisering van de maatschappij, met de groeiende kloof tussen arm en rijk, de consumptie-maatschappij en het beeld dat de media ons voorspiegelen van hoe je moet zijn.

Daarnaast denkt ook bijna iedereen nog maar aan zijn of haar rechten en niet meer aan plichten, bijvoorbeeld ten opzichte van je medemens. Ach, je kunt het constateren, maar hoe het nu allemaal precies komt?

Daarover zullen we moeten blijven denken en praten, ook met andere groepen in de maatschappij. Je moet kritisch blijven op jezelf en op anderen. In feite zit de kerk in net zo'n hoek als radicaal links, klein, versplinterd, en behoorlijk geïsoleerd. We willen dan ook best praten met andere mensen, hoewel daar inderdaad grenzen aan zijn. Sommige mensen lijken geen belang te hebben bij veranderingen."

Een mooi verhaal. De Peueraar stond er voor een groot deel wel achter. In de praktijk loopt samenwerking met kerken vaak dood op kwesties als legitimiteit van vormen van verzet, acceptatie van autoriteiten, en dergelijke. Maar daarentegen moeten we niet uit het oog verliezen dat de kerkelijken niet een monoliet (machtsblok) zijn. Je hebt de half-fascistische CSU in Duitsland, maar ook de bevrijdingstheologen in Latijns-Amerika die zich bij de guerrilla aansluiten. We bedoelen maar...

Terug