De Peueraar 14, oktober 1991

Auteur: Eric Krebbers

Deze maand bespreek ik een drietal films met een politieke lading: "Boyz 'n the hood", "Jacob's ladder" en "Milou en mai".

Boyz 'n the is een film van John Singleton, een zwarte regisseur. Zwarte regisseurs staan nogal in de aandacht de laatste tijd. Het lijkt er op dat Spike Lee, de maker van "Do the right thing" en "Jungle fever", de weg gebaand heeft voor een reeksje andere zwarte regisseurs, waaronder dus John Singleton. Andere recente "zwarte" films zijn: "To sleep with anger", "New Jack city", "a rage in Harlem" en natuurlijk bovengenoemd meesterwerk "Jungle fever". Niet al deze films getuigen van een even grote zeggingskracht of vakmanschap zoals Spike Lee die tentoonspreidt. John Singleton lijkt echter wel van het kaliber van Lee te zijn. Boyz 'n the hood betekent natuurlijk de jongens uit de buurt. De film behandelt het opgroeien van een jongen, Tre, temidden van het geweld in de zwarte buitenwijken van Los Angeles. De wereld lijkt er te draaien om drugs en geweld. De film begint met de trieste mededeling dat "een op de 21 Amerikaanse zwarten door moord om het leven komt. De meesten daarvan worden door zwarten vermoord." Het wordt gaandeweg duidelijk dat de zwarte donderklasse van de VS zijn onmacht gewelddadig op zichzelf richt. De vader van Tre legt in de film zijn zoon uit dat er mechanismen aan het werk zijn die er op gericht zijn dat de zwarten zichzelf uitroeien.

Je kan naar de film kijken als naar een wijze les aan alle mensen die de wereld willen veranderen. Armoede, ellende en onmacht leiden niet vanzelf tot opstand of revolutie. Het gaat erom jezelf te organiseren en je woede te richten op diegenen die de verantwoording dragen voor je toestand. Anders raak je net als in de film in een soort oorlog van allen tegen allen verzeild, waarvan alleen de heersers beter worden. De omvang van het probleem werd opnieuw duidelijk toen bij de vertoningen van de film in de zwarte buurten enorm veel geweld plaatsvond. Ik meen me zelfs te herinneren dat bij een première in Chicago doden zijn gevallen. Zwarte doden, dus.

Het is erg jammer dat Singleton niet even duidelijk naar de oorzaken van dit alles wijst als Spike Lee, die op een bepaalde manier toch meer expliciet politiek filmt. En helaas is Boyz zelf zo gewelddadig dat hij zijn doel voorbij zou kunnen schieten, en daarbij denk ik aan het zwarte geweld bij de vertoningen. Het zet mensen blijkbaar niet tot verzet aan. Het doet me denken aan Rambo. Je zou toch nooit een gewelddadige Rambo-film maken omdat je tegen oorlog bent?

Jacob's ladder valt in het genre anti-oorlogsfilm. Het is een aangrijpende film over een Vietnam-veteraan die wordt achtervolgd door nachtmerries en hallucinaties die zijn leven tot een hel maken. Als hij in contact komt met zijn vroegere strijdmakkers merkt hij dat ook zij last hebben van verschijningen. Enkelen van hen worden vermoord. De hele groep blijkt een gemeenschappelijke ervaring te hebben die hen blijft achtervolgen. Het heeft iets te maken met experimenten die de legertop met haar eigen soldaten heeft uitgevoerd. Verder vertel ik niets om het kijkplezier niet te verpesten. Belangrijk is het echter om te weten dat de film gebaseerd is op ware gebeurtenissen. Gebeurtenissen die de overheid maar liever niet openbaar maakt. Een thema dat sterk doet denken aan de belangrijkste film van vorige maand: "Hidden Agenda". En bedenk: de realiteit is altijd smeriger dan wij ons kunnen voorstellen.

Milou en mai is een herinnering aan de meidagen van 68 toen in Parijs een echte revolutie woedde waarbij de toenmalige president De Gaulle het land ontvluchtte. Terwijl in Parijs studenten en arbeiders schouder aan schouder op de barricaden stonden en revolutie predikten nodigt een man zijn familie uit op zijn landhuis. Oma is dood en de erfenis moet verdeeld. Op de achtergrond bericht de radio over de gebeurtenissen in Parijs. Langzamerhand worden deze rijken steeds banger voor de revolutie. Als op een gegeven moment toevallig het licht uitvalt denken ze dat het zover is en slaan ze op de vlucht. Een milde komedie, met rake typeringen van zowel linkse als rechtse mensen.

Tot slot nog heel kort wat andere films die deze maand ook in het Kijkhuis vertoond worden. Halfaoeïne, een kijkje in de wereld van Tunesische vrouwen. Angel at my table, levensverhaal van een schrijfster die in de psychiatrie terecht komt. The unbearable sexism of Kundera, het Kjjkhuis volhardt in het vertonen van deze shit, de vertoningsdata van deze film zeg ik lekker niet. In bed with Madonna, of het verhaal van de vrouw die precies doet wat het systeem van haar verlangt: geld verdienen met sex.

Terug