De Peueraar 14, oktober 1991
Auteur:
(ingezonden)
Heksenfeest
Op dinsdag 24 september werd er in het vrouwencafé in de kraakkroeg De Angel een heksenfeest gehouden. Dinsdag om de week is daar vrouwencafé. Tot nu toe werd dat bezocht door een kleine redelijk vaste groep vrouwen uit Leiden. Dit feest was bedoeld om de kroeg meer bekendheid te geven. Dat is ook wel gelukt, er zijn ongeveer 50 vrouwen geweest, waarvan een groot deel niet uit Leiden.
Heksenfeest: kaarslicht, heksensoep, spinnenwebben, gedichten, zwarte katten, kampvuur, rituelen, akoestische muziek; allemaal kreten die op de aankondiging stonden. Daarbij nog een oproep om je heksengewaden aan te trekken. Maar wat is nu een heks? En, hoe ziet een heksengewaad er dan uit? Dit was op verschillende manieren geïnterpreteerd, zoals vrouwen ook op verschillende manieren hun vrouw-zijn beleven, vanuit zichzelf en vanuit de omgeving.
Een heks als sterke vrouw, als persoonlijkheid. Zij is onafhankelijk van haar omgeving. Zij volgt haar eigen weg en leeft op de manier waar ze in gelooft; een met de natuur en gebruik makend van magische krachten uit de natuur, die ze in zichzelf op kan roepen. Zij heeft geen mannen nodig, zij gelooft in zichzelf, in haar eigen mannelijke en vrouwelijke kanten.
De lelijke oude gemene heks. Zij komt in sprookjes voor. Zij brouwt toverdrankjes, eet kindertjes en haat mannen. Haar omgeving is oud, donker, vervallen, koud en lelijk; even als zijzelf. Maar de vooroordelen over haar interesseren haar niets. Door haar leven zo in te richten uit ze haar agressie maar de puinhoop hier op aarde.
Een heks als femme fatale. Zij bezit wijsheid, zij bezit innerlijke en uiterlijke schoonheid. Deze schoonheid roept geen overheersingsdrang op bij mannen, geen drang haar te hebben, te bezitten. Deze schoonheden roepen respect op, waar anderen zichzelf graag afhankelijk van maken. Maar zij is onafhankelijk en gelooft in zichzelf.
De heks als martelares. Zij is symbool voor de onderdrukking van vrouwen door mannen. Mannen waren (en zijn nog) bang voor de macht, wijsheid en kracht die zij bezit. Bang voor haar vrouwelijkheid, waar ze geen vat op konden krijgen. Ze hebben haar in de geschiedenis systematisch verbrand en door haar verbranding, telkens weer, zichzelf de macht over vrouwen gegeven en haar tot de tweederangs burger gemaakt die ze nu nog is.
De grote overeenkomst uit deze heksenbelevingen is dat het gaat over onafhankelijke vrouwen. Deze heksenbelevingen, varianten hierop en combinaties hiervan hoorde ik van vrouwen op het heksenfeest, maar er zijn er ongetwijfeld meer. Vrouwen hadden zich in hele verschillende heksengewaden gestoken. De omgeving had ook van verschillende ideeën iets weg. Er was een deel van de fabriekshal die aan De Angel grenst afgezet en er waren doeken opgehangen. Op die doeken stonden afbeeldingen van een spinnenweb, een zwarte kat en van een krachtige vuist. Er stond een groot beeld van een vrouw met de wereldbol in haar schoot, er stonden takken en kookketels, alles omringt met kaarsen. Voor mij had deze omgeving een hele goede uitwerking op de sfeer. We hebben daar in een kring met alle vrouwen bij elkaar gezeten. Vrouwen hebben verhalen voorgelezen, gedichten voorgelezen en gedanst. We hebben geprobeerd een ritueel te doen samen, maar dit is niet helemaal gelukt, zodat we er halverwege, mee gestopt zijn. Toch was dit niet negatief omdat het aanzet gaf tot discussie, waar ik in ieder geval veel positiefs uit geleerd heb. Eigenlijk was de hele avond heel gezellig en ik hoop dat het een motivatie is voor vrouwen om vaker naar het vrouwencafé te komen.