De Peueraar 28, december 1992

Auteur: Ellen de Waard


(boekrecensie)

Dirty weekend

Bella is een jonge vrouw die arm en eenzaam in een donker en vochtig souterrain woont. Ze heeft geen vrienden of andere contacten en leeft geïsoleerd van de rest van de maatschappij. Haar doen en laten raakt niemand, ze leeft een onopgemerkt bestaan en dat wil ze zo houden.

Bella wordt ruw uit haar slaapwereld gewekt als ze merkt dat ze door haar overbuurman bespioneerd wordt. Deze gluurder dringt haar leven binnen en neemt bezit van haar gedachten. Hij valt haar telefonisch lastig en uit zijn seksuele en gewelddadige fantasieën. Bella heeft hier totaal geen verweer tegen.

In een voor dit boek kenmerkende spottende stijl beschrijft Helen Zahavi de ontstane situatie als volgt: "Ze kon alleen maar in een hoekje kruipen en wachten tot de dag waarop hij door haar raam naar binnen kwam. En zo had het verder kunnen gaan. Pathetisch en ietwat saai als je er zelf niet bij betrokken bent. Een alledaags verhaal van stadse verloedering: de totale neergang van Bella, wier enige aanspraak op roem haar volkomen en verterende onbeduidendheid was. De wormachtige, onbetekenende Bella. Minder dan niemand".

Uit een vreemde ontmoeting met een helderziende leert Bella dat de wereld uit moordenaars, slachtoffers en toeschouwers bestaat, en dat zij door haar gedweeheid een lammetje is dat zich naar de slachtbank laat voeren. Echte Bella's willen graag tbeschouwer zijn, maar die keuze heeft ze nu niet meer, of ze blijft een slachtoffer of ze wordt een moordenaar. En omdat dit het verhaal van Bella is, wordt ze op een ochtend wakker en beseft ze dat ze er genoeg van heeft...

In de rest van het boek zien we hoe Bella steeds meer in haar rol van moordenaar groeit en zich daar nog goed bij voelt ook. Het moment waarop ze met de gluurder afrekent had voor mij tevens het einde van het boek mogen zijn. De moraal van het verhaal dat je vrouwen met rust moet laten omdat het anders wel eens helemaal verkeerd met je af kan lopen is strijdvaardig en laat niets over van de mythe dat vrouwen willoze slachtoffers zijn die lichamelijk en seksueel geweld over hun kant laten gaan.

Het boek is in een vlotte en sarkastische stijl geschreven. Er staan prachtige dialogen in. En hoewel Helen Zahavi uitstekend geslaagd is in het schetsen van een kille, troosteloze en harde wereld vol geweld tegen vrouwen mis ik een persoonlijke betrokkenheid bij haar hoofdpersoon en blijft een gevoel van woede achterwege. Ook had de verandering in Bella's persoonlijkheid meer psychologisch uitgediept kunnen worden en het hele boek kunnen vullen. Alle daden van Bella die volgen op de eerste keer komen op mij over als 'meer van het zelfde' en missen wat diepgang.

Het boek is wat mij zelf betreft een grote vrouwenfantasie: een keer wraak nemen op elke vent die je eronder probeert te houden, al je opgekropte onmacht en woede er uitgooien!

De daden die Bella stelt zijn gewelddadig en rigoreus, maar uit pure zelfverdediging geboren. Maar dat is helaas niet voldoende voor vrouwen. Er zullen ook meer collectieve en structurele veranderingen plaats moeten vinden wil het geweld van mannen tegen vrouwen ophouden. Al met al een bijzonder boek dat heel wat tegenstrijdige reacties oproept!

Dirty weekend, Helen Zahavi. Uitgeverij: Arena, ƒ 39,50.

Terug