Gemeente Terneuzen legt geen dwangarbeid op aan bijstandsgerechtigden

Dwangarbeiders moeten vaak gratis schoffelen van de gemeente.
Terneuzen weigert het aangescherpte tewerkstellingsbeleid voor werklozen van VVD-staatssecretaris Paul de Krom van ‘Sociale Zaken’ uit te voeren. De Zeeuwse gemeente kenschetst het zelfs als “dwangarbeid”.

De “tegenprestatie” in de vorm van onbetaalde ongeschoolde arbeid die gemeenten sinds 1 januari van bijstandsgerechtigden mogen eisen in het kader van de aanscherping van de Wet Werk en Bijstand (WWB), is geen verplichting die gemeenten van regeringswege is opgelegd. De maatregel valt onder de gemeentelijke beleidsvrijheid en is voor de gemeenten dus facultatief. Hun ambtenaren hoeven dus niet eens ambtelijke ongehoorzaamheid aan de dag te leggen om bijstandsgerechtigden niet te kwellen met dwangarbeid.

Niettemin werken veel gemeenten van harte mee aan de maatregel van De Krom, die vooral is bedoeld om te scoren bij de Hardwerkende Nederlander: Henk & Ingrid. Zo liet de gemeente Arnhem, die voor zijn gedwongen tewerkstellingsbeleid al eens door de rechter op de vingers was getikt in de zaak van Bennie Beck, al ruim voor de jaarwisseling weten helemaal klaar te zijn voor de invoering van het nieuwe beleid en bereid te zijn om dat nog verder aan te scherpen. Toen was het wetsvoorstel nog maar amper door de Eerste Kamer heen en klaagden andere gemeenten over de veel te korte tijd om de nieuwe regels in te voeren. Een van de braafste jongetjes van de klas is verder de Gelderse gemeente Druten, die een “zwerfvuilteam” van bijstandsgerechtigden onbetaald aan het werk zet om straten en plantsoenen schoon te houden.

Toch schijnt er hier en daar ook een enkele gemeente te bestaan die principiële bezwaren heeft tegen het beleid van De Krom, dat immers strijdig is met tal van internationale verdragen die gedwongen arbeid verbieden. Zo meldde de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC) op 9 januari dat de gemeente Terneuzen “heeft besloten geen gebruik te maken van deze wet. De gemeente schaart de maatregel onder de noemer ‘dwangarbeid’ en voert aan dat veel van haar cliënten niet in staat zijn om te werken.” De volgende dag kwam de PZC uitvoerig terug op het bericht en liet men een hoge gemeente-ambtenaar van de afdeling Sociale Zaken aan het woord: “’Vooralsnog gaan we geen dwangarbeid toepassen’, zegt Jeroen Becker. De Teamleider Werk en Inkomen noemt de maatregel ‘heel populistisch. Het appelleert aan het gevoel van ‘ik vind dat ze maar moeten gaan werken’. Maar dit zijn vaak zorgbehoeftige cliënten. Deze maatregel is bijna niet uit te voeren. Zelfs de discussie wie er onder moeten vallen, is niet goed gevoerd.’”

In grote delen van Nederland lijkt de rechtse wind het licht van de menselijkheid in de hoofden van lokale beleidsmakers te hebben uitgedoofd, maar in Zeeland flikkert nog wat.

Louis van Overbeek