Griekenland leert zich te onttrekken aan de staat

“Tegenover het failliet van de staat dat louter een repressieorgaan onder het commando van het financierstotalitarisme geworden is, zeggen steeds meer individuen bij zichzelf: laten we onze zaken zelf doen, en laten we zelf de sociale taken op ons nemen die de staat niet meer vervult. Griekenland, dat geen enkele anarchistische traditie kent, ontdekt niet een libertaire ideologie maar een manier van handelen waarbij men zich onttrekt aan de staat en aan gans het politiek systeem dat eraan onderworpen is. De motor van een dergelijke beweging wordt gevormd door de collectieven of zelfbeheerde sociale centra. Er bestaan er zowat overal in Griekenland, en vooral in Athene.” Hoe gebeurt dat concreet? Wie organiseert het leven in de sociale centra? “Werklozen en vrijwilligers beheren het volgens het principe van de horizontaliteit: zonder leider noch tribuun. Van belang in die collectieven is de praktijk van de kosteloosheid. De collectieve keuken (van hoge kwaliteit, met producten uit coöperatieven van het platteland) is gratis, lessen aan kinderen, aan werklozen, aan immigranten zijn gratis, film en toneel is gratis, de bibliotheek is gratis, de gezondheidszorg in ziekenhuizen in zelfbeheer is gratis, juridische bijstand is gratis. Sommige collectieven hebben moestuintjes die door vrijwilligers onderhouden worden.” Hoe circuleert het geld in die sociale centra? Hoe maakt men van die kosteloosheid een wapen tegen het warensysteem? “In de zelfbeheerde centra is er geen geldcirculatie. Er staat een kartonnen doos en iedereen is vrij om, als hij of zij er de middelen voor heeft, er enkele muntjes in te werpen. Ik ben van mening dat dit principe een verlengstuk zou moeten krijgen in een bredere beweging waarin de burgers weigeren geld aan de oplichtersstaat te geven en een spaarkas voor het algemeen belang zouden oprichten. De kosteloosheid is ook een wapen tegen de economie. Men begint de tolhekken op de snelwegen af te breken en de controlemachines in de metro te saboteren. Vele collectieven propageren ook het beginsel dat alles gratis dient te zijn.”

Raoul Vaneigem in “Griekenland leert zich te onttrekken aan de staat” (Socialisme21)