Hoe organiseer je verzet zonder afbreuk aan je idealen? (migratiebeheersing-discussie deel 5)

Luchtkooien
Als ik een galg moet oprichten om te winnen, zei Malatesta, dan verkies ik te verliezen. Oftewel: hoe organiseer je verzet zonder afbreuk te doen aan je idealen.

Meer bijdragen aan dit debat vind je bij het thema “Discussie”.

Het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties (OVB) was in de jaren 80 een kleine linkse vakorganisatie die vooral leden had bij de vissers in Scheveningen en Groningen en de havenarbeiders in Rotterdam. Het OVB heeft in die periode laten zien dat het graag ‘wilde’ stakingen wilde ondersteunen. Zo ook in Groningen. Een staking van de taxichauffeurs werd niet door de gevestigde vakbonden ondersteund en het OVB heeft daar wat mensen naar toe gestuurd om de stakers te helpen. Het ledenaantal in Groningen steeg spectaculair en zo werd het OVB min of meer een deelnemer binnen de onderhandelingen. Uiteindelijk was de staking een succes en men heeft wel iets kunnen binnenhalen. Het meest curieuze van het verhaal speelde zich drie maanden later af. Op het hoofdkantoor bij het OVB te Rotterdam stroomden opzeggingen binnen. De taxichauffeurs hadden hun buit binnen en hebben zich (nadat zij zich collectief hadden aangemeld) ook weer collectief afgemeld.

Op de website van Doorbraak is de volgende oproep terug te vinden: “Met diverse organisaties in Nederland bundelen we onze krachten in het nieuwe platform Rekening Retour en staan we voor een heel andere aanpak. Wij zeggen: stop de aanval op onze sociale verworvenheden en rechten. Haal het geld waar het zit: laat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Laat degenen aan de top die verantwoordelijk zijn voor de crisis en zij die hebben geprofiteerd van het gokken en graaien de rekening betalen. Als eerste stap om dit geluid kracht bij te zetten organiseren we op 23 oktober een manifestatie in Den Haag, met de boodschap aan het nieuwe kabinet dat wij de crisis niet gaan betalen. Hierbij willen we op zo breed mogelijke manier verzet samenbrengen – van schoonmakers, ambtenaren en zorgmedewerkers tot studenten, migranten en gepensioneerden – en duidelijk maken dat we samen sterk staan tegen crisisbeleid, tegen zondebokpolitiek en voor solidariteit.”

De oproep van Rekening Retour, via onder meer Doorbraak, doet heel erg denken aan de wijze waarop het OVB toen in Groningen het verzet wilde ondersteunen. Voor actiegroepen zoals bijvoorbeeld de AAGU is de oproep zinnig, maar zeker niet zaligmakend en origineel. Men spreekt erin over “het verzet samenbrengen”. Het past misschien beter om het hier te hebben over “het protest samenbrengen”. Onze kritiek (ook terug te vinden in de recentelijk gepubliceerde open brief) op de oproep is onder meer dat het platform een beroep doet juist op degenen die de verschillende crisissen hebben veroorzaakt of hebben verzonnen. Het aanspreken van de regering (machthebbers) om afstand te doen van het kapitalistische systeem past helaas niet binnen de doelstellingen van het platform. Het is altijd goed dat er protest of verzet is, maar, zoals gezegd: er zijn meer wegen en vormen van protest en verzet.

De AAGU probeert haar doelen (een vrije en solidaire samenleving) te verwezenlijken via onder meer geweldloze directe actie. Daarbij richt zij haar pijlen op het apparaat dat ten dienste staat aan de opsluiting van mensen zonder papieren. De AAGU beschouwt de bajessen waarin deze mensen worden opgesloten als middel om een misdadig regime van uitsluiting en uitbuiting in stand te houden. Iedereen met enig gevoel voor rechtvaardigheid zou niet moeten wachten tot deze kerkers van de staat tot de laatste steen zijn afgebroken. Geweld tegen personen is daarbij uitgesloten, omdat naar onze mening alleen het gebruik van geweldloze middelen in overeenstemming kan zijn met het doel te komen tot een vrije en solidaire samenleving.

In de loop van de geschiedenis zijn er reeds vele vormen van protest, verzet en opstanden geweest. Voorheen was het juist gebruikelijk dat groepen mensen zich tijdens een oproer lieten zien en horen. Zo ook hedentendage met betrekking tot het migratiebeleid van Nederland en van de EU. Het is van wezenlijk belang dat er groepen mensen zijn die, tegen de stroom in, hun gezicht willen en durven laten zien en die roepen dat het genoeg is met het opsluiten van migranten. Dat het genoeg is met het uitsluiten, opsluiten en deporteren van mensen. Binnen een ideale situatie zouden dit soort directe acties ondersteund kunnen worden door andere groepen die zich eveneens verzetten tegen het onmenselijke beleid, maar dan op andere gebieden en met andere middelen. Het vormen van een brede coalitie waarin de diversiteit van actievormen gerespecteerd wordt, was nu juist ook een van de vele onderdelen die bij het afgelopen No Border Camp in Brussel hoog in het vaandel stonden. Het is gemakkelijk om de initiatieven van de ander met de grond gelijk te maken. Het is veel lastiger om de ideeën van de ander te verwerken in de strategie van jouw actiegroep of platform.

Vooralsnog hebben de mensen binnen de AAGU zeer bewust gekozen voor een strijd tegen het huidige migratiebeleid en de daarbij behorende illegalenbajessen. Het moge duidelijk zijn dat er een zekere rangorde zit in de ellende die mensen kan overkomen. De meeste migranten die wij tegenkomen tijdens onze bezoeken in de bajessen, tijdens informatiemiddagen en ook bij internationale bijeenkomsten (zoals bijvoorbeeld in Calais) verkeren in een verschrikkelijke, uitzichtloze situatie. Dat is een humanitair uitgangspunt. Het brede politieke aspect zit verweven in ons idee dat migratiestromen niet zomaar op gang komen. Het rijke westen heeft daar een enorm aandeel in, en weigert vooralsnog de consequenties te aanvaarden van hetgeen dat teweeg brengt in andere delen van de wereld. Het gegeven dat er een enorm voedseltekort is, er een financiële crisis is uitgebroken en dat er nog steeds oorlogen worden gevoerd om grondstoffen lijkt niet bij de westerse bevolking door te dringen. Migratiestromen zijn wat ons betreft een direct gevolg van deze crisissen. Ideologisch is het wat de AAGU betreft een prachtig beeld dat er op een dag geen grenzen meer zijn, dat er sprake is van een vrije en solidaire wereld waarin mensen niet hoeven te vluchten om door andere mensen veroorzaakte redenen, en dat iedereen op deze wereld haar of zijn geluk kan gaan zoeken waar hij of zij dat maar wil. Afijn, zo ver is het helaas nog lang niet. En wij zijn ook niet echt hippies, dus moet er een strijd geleverd worden!

Het komende initiatief van 2.Dh5, een festival van wereldversleutelaars, om een discussie te organiseren hoe radicaal-links uit haar isolement kan geraken, zonder afbreuk te doen aan je idealen, is een voorstel dat niet helemaal uit de lucht is komen vallen. Het voeren van directe acties tegen kolencentrales is erg nuttig als daar een gedegen campagne aan vastgekoppeld is die ook de destructieve consequenties van kerncentrales aan zal kaarten. Het bezoeken van bedrijven die winst maken over de ruggen van migranten (bouwbedrijven, uitzendbureaus, luchtvaartbedrijven) slaat nog beter aan als de druk zo groot wordt dat bedrijven zich daadwerkelijk zullen terugtrekken. Om dat te bereiken zal er enige organisatie nodig zijn. Er zal samengewerkt moeten worden met allerlei groepen zonder dat men het gevoel heeft dat men ideologische uitgangspunten moet inleveren. In het najaar van 2010 zullen vele groepen hun strategie gaan bespreken, en wij hopen dat deze discussies zich zullen richten op daadwerkelijke veranderingen. De AAGU-mensen hopen dan ook dat de komende initiatieven om de huidige stand van zaken met betrekking tot migratiepolitiek te bespreken door veel mensen bezocht zullen worden.

AAGU

De Italiaan Errico Malatesta (1853-1932) was een belangrijke anarchistische denker, activist, agitator en propagandist binnen de negentiende-eeuwse revolutionaire beweging. Malatesta stond het sociaal-anarchisme voor. Anarchie betekende voor hem niet alleen: ingaan “tegen alle opgelegd gezag”, maar vooral: sociale organisatie zonder opgelegd gezag. Zijn ideeën waren veelomvattend, en het ging daarbij volgens hem niet alleen om een uitwendige vormverandering van de maatschappij.