Identicom: nieuw speeltje van ambtenaren om bijstandsgerechtigden te verklikken

Identicom heeft de vorm van een id badge en is voorzien van een noodknop en van opnameapparatuur.
Identicom heeft de vorm van een id badge en is voorzien van een noodknop en van opnameapparatuur. In het filmpje staat een demonstratie van het apparaat.

Uit eigen ervaring weten bijstandsgerechtigden maar al te goed hoezeer gemeente-ambtenaren hen op de huid zitten, hen in de gaten houden en via allerlei bronnen zoveel mogelijk informatie over hen proberen te krijgen. Een van de nieuwere middelen die daarbij worden ingezet, betreft de zogeheten Identicom van het bedrijf SoloProtect. Dat is een alarm- en verklikkersapparaat waarmee sociale rechercheurs, klantmanagers, WMO-consulenten en andere ambtenaren niet alleen de politie kunnen inschakelen als ze zich onveilig voelen bij hun “cliënten”, maar ook stiekem de gesprekken kunnen opnemen die ze met hen voeren.

Het apparaat heeft de vorm van een id-badge en is voorzien van een noodknop en van opnameapparatuur. Het schijnt dat veel gemeenten al met dit systeem werken en zo onwetende bijstandsgerechtigden en anderen bij huisbezoeken misleiden. Volgens de website van SoloProtect kunnen de opgenomen gesprekken keihard als bewijs worden gebruikt. De Identicom wordt op de markt gebracht met het verhaal dat “alleenwerkers”, mensen die vaak in hun eentje werken zonder collega’s in hun omgeving, het apparaat kunnen gebruiken om alarm te slaan in geval van ongelukken, onwel worden, intimidatie en agressie.

Mondje dicht

Wie als bijstandsgerechtigde thuis wel eens sociale rechercheurs over de vloer heeft gehad die als gemeentelijke detectives een veronderstelde misdaad op het spoor hopen te komen, zoals twee tandenborstels in een beker, die beseft meteen hoeveel extra ellende dit soort apparaten kan veroorzaken. Huisbezoeken van Sociale Zaken-ambtenaren zijn op zich al uitermate vervelend, zeker als daarbij dan ook nog een wapen kan worden ingezet waarmee gesprekken opgenomen kunnen worden zonder dat de baanloze daarvan op de hoogte is. Voeg daarbij dat de opgenomen gesprekken in rechtszaken tegen baanlozen mogen worden ingezet, en je hebt de poppen helemaal aan het dansen.

Zolang de Identicom een onbekend middel blijft, kunnen gemeente-ambtenaren dat verklikkersmiddel onbelemmerd toepassen. Maar als baanlozen weten dat zo’n apparaat ook door ambtenaren van hun eigen gemeente wordt gebruikt, dan verliest het wapen al snel aan effectiviteit. En ook al zou onduidelijk blijven of het apparaat in een bepaalde gemeente wordt ingezet, dan nog telt een gewaarschuwd mens voor twee. Wees op je hoede bij huisbezoeken van Sociale Zaken- en andere ambtenaren. Zoveel mogelijk mondje dicht, luidt het advies, want alles dat je zegt, kan tegen je worden gebruikt. Wie een bijstandsuitkering heeft, is in de ogen van menig Sociale Zaken-ambtenaar zo ongeveer een verdachte die het strafbare feit heeft begaan dat hij zijn hand ophoudt en thuis tussen de geraniums zit te niksen. Daar komt bij dat baanlozen omgekeerd geen alarmapparaat tot hun beschikking hebben in geval van intimidatie en agressie van de kant van Sociale Zaken-ambtenaren. Als ze worden gekort op hun uitkering, dan kunnen ze niet op een noodknop drukken, waarna de politie komt en de betrokken gemeente-ambtenaar in de boeien slaat. Maar ook zonder technische snufjes kunnen baanlozen zich redden uit bedreigende situaties als dwangarbeid en inkomensverlies, namelijk via het wapen van sociale strijd van onderop.

Harry Westerink