Iemand hou Rutger Bregman de Pinterest-intellectueel tegen

Bregman begint, eindigt en doorspekt zijn betoog met de Baining, een term waar een aantal bevolkingsgroepen in noordoost Papua Nieuw-Guinea onder vallen. Volgens hem zijn dit “simpele landbouwers” die niet weten wat spelen is, en daarom “de saaiste cultuur op aarde” zijn. Spreekt Bregman hier uit ervaring, uit diepgaande kennis van de dagelijkse leefwereld van de Baining? Natuurlijk niet. Hij heeft twee boekjes gelezen over die groep en denkt ‘ha, ik kan hier leuk een puntje over onszelf mee maken’. Dat is niet origineel: Tacitus deed dat twee millennia geleden al met de Germanen, en de afgelopen 600 jaar hebben witte West-Europese mannen hele bibliotheken volgeschreven met etnografische werken gebaseerd op derdehands informatie die eigenlijk vooral het product was van (het gebrek aan) fantasie van andere witte mannen. Bregman voegt zich naar die traditie, waarin De Ander als simpel en tegelijk onbegrijpelijk wordt afgebeeld. Zouden de Baining gewoon mensen zijn met allerlei variaties en dagelijkse praktijken? Nah, ze zijn saaie werkmachines! (…) Als historicus zou Bregman moeten weten dat als je een andere cultuur als spiegel voor de eigen cultuur gebruikt, je dit krijgt: eindeloze vervormingen, vaak binnen een context van overheersing en kolonialisme. Zeker in het geval van Papoea Nieuw-Guinea, waarvan de oorspronkelijke bewoners nog steeds vaak racistisch worden benaderd door ze als representatie van het ‘primitieve’ te zien. En zeker in het geval van een Nederlandse historicus die over Papoea’s schrijft, gezien onze specifieke koloniale onderdrukking van de Papoea’s, en onze geschiedenis van het behandelen van Papoea’s als onderwerp om te bestuderen.

Sander Philipse in Iemand hou Rutger Bregman de Pinterest-intellectueel tegen (Medium)