Nieuwe zelforganisatie “Africa in Motion” voor economische emancipatie van Afrika

Max Koffi

“Waar kom je vandaan? Guinee?” Max Koffi, een van de initiatiefnemers van Africa in Motion (AIM), spreekt een jongere aan die de trein schoonmaakt. “Weet je, grote kans dat deze trein is gemaakt van ijzererts uit Guinee, en nu, wat doen wij? De treinen schoonmaken!” De jongen reageert emotioneel op Koffi, en na het gesprek dat volgt is hij vastberaden om wat te doen aan het feit dat de meeste mensen in Afrikaanse landen nog steeds niet profiteren van de grondstoffen in hun land.

AIM streeft naar eerlijke handelsprocessen en naar duurzaam gebruik van Afrikaanse grondstoffen en middelen. Het initiatief is opgezet door Afrikaanse migranten in Nederland, en streeft naar een brede coalitie om de economische emancipatie van Afrika te ondersteunen. Daartoe wil men samenwerken met organisaties in Afrika en Europa.

Landroof

In tegenstelling tot de roep om meer democratie in Noord-Afrika en andere Arabische landen, houdt AIM in eerste instantie een pleidooi voor economische controle, aldus Koffi. Een democratiseringsgolf komt in de praktijk vaak neer op een leiderschapswisseling zonder dat de feitelijke problemen worden aangepakt. De grondstoffenketen, waarbij het merendeel van de winst op de Afrikaanse grondstoffen wordt gemaakt buiten dat continent, moet doorbroken worden. “Het wegsturen van politici heeft niet zoveel zin, wel om hen te bewegen hun werk te doen.”

Afrika is het continent met de grootste voorraad aan grondstoffen. Niet alleen Europese landen, maar ook opkomende economieën als China, India en Brazilië investeren massaal in Afrika. Niet alleen willen ze hun toegang tot grondstoffen veilig stellen, maar ook wordt op grote schaal voor langere tijd land gepacht voor de verbouw van voedsel of biobrandstoffen om hun eigen voedsel en energievoorziening mee veilig te stellen. Dat heet landroof, en het gaat ten koste van de lokale voedselvoorziening. Koffi: “Wij willen gaan uitzoeken wat we kunnen doen tegen die landroof. We hebben meer invloed op de wereldeconomie dan we denken.”

Grondstoffen

“Het is belangrijk dat je eenheid creëert onder de Afrikaanse landen. Dan kun je nee zeggen tegen een bedrijf, zonder dat het naar het volgende Afrikaanse land kan stappen dat wel zaken wil doen.” Koffi vertelt dat de Afrikaanse grenzen ook maar constructies zijn van de oude kolonisatoren. “Inmiddels geloven veel Afrikanen in die grenzen, maar ik zeg: je bent geen Guineaan, dat hebben de Fransen bedacht.” Een nieuwe studentenorganisatie, genaamd United Community of African Students (UCAS), is in Wageningen bezig om een soortgelijk proces op gang te brengen. Ze willen studenten uit Afrikaanse landen aanzetten tot het nadenken over gezamenlijke belangen, ongeacht nationaliteit, etniciteit of religie, zodat ze die spirit en netwerken mee terug nemen naar Afrika.

De komende jaren wil AIM vooral actie gaan voeren rondom het EU Raw Materials Initiative, een verdrag dat de Europese Commissie heeft opgesteld om Europa zeker te stellen van onbelemmerde toegang tot de Afrikaanse grondstoffen. Daarmee gaat de cyclus van export van grondstoffen uit Afrika door en wordt er geen eigen industrie ontwikkeld. AIM wil het verdrag ter discussie stellen via een European Citizen Initiative. Het vereist tenminste een miljoen handtekeningen van inwoners van de EU, van 7 of meer lidstaten, om een initiatief op de agenda van het Europees Parlement te krijgen. Het komende jaar organiseert AIM in diverse plaatsen in het land bijeenkomsten. Op hun website vind je meer informatie: africainmotion.nl.

Nicole Glotzbach
Margriet Goris