Tussen nostalgie en amnesie: “Belgisch Congo” vandaag

Deze houding, die naadloos aansluit bij het eerder vermelde compromis, betekent niets minder dan de doorstart van de koloniale relatie tussen Congo en België. Getuige hiervan het behoud van het gouden standbeeld in de entree van het museum dat een missionaris afbeeldt met een Congolees kind in zijn linkerarm, terwijl hij met zijn rechterhand een biddende Congolese man omarmt. Het onderschrift leest in gouden letters: “België brengt de beschaving naar Congo.” Het letterlijk en figuurlijk in standhouden van dit beeld maakt duidelijk dat het KMMA faalt haar verleden recht in de ogen kan kijken. Dit is ook de buitenlandse media niet ontgaan. Kort na de bekendmaking van de renovatieplannen die momenteel worden uitgevoerd, had internationaal persagentschap Reuters een gesprek met Guido Gryseels, de directeur van het KMMA. Geconfronteerd met het behoud van deze en andere controversiële voorwerpen waarschuwt Gryseels dat de Belgische samenleving niet rijp is voor een te snelle herlezing van haar koloniale verleden: “Don’t offend them too quickly with too much criticism that everything was bad.” De dieperliggende problematiek is voor Gryseels namelijk dat de Belgische samenleving nog steeds moeite heeft haar zogenaamde geopolitieke gloriedagen achter zich te laten: “The colonial period is when Belgium was one of the superpowers. A lot of people feel nostalgic about the good old days.” Een geheel andere toon kregen we te horen wanneer Reuters sprak met Joseph Ibongo, directeur van het Nationaal Museum van Congo in Kinshasa, een museum met een tien maal kleinere collectie dan het KMMA. Ibongo legt daarin onverbloemd het cynisme van Gryseels’ redenering bloot: “People had their hands cut off – can we honestly say these were the ‘good old days’? I don’t think so.”

Lucas Van Milders in Tussen nostalgie en amnesie: “Belgisch Congo” vandaag (Dewereldmorgen)