School en gemeente steunen leerling zonder papieren in strijd om stageplek

Mijn dromen zijn niet illegaal.
Onlangs vielen de mensenjagers van de Arbeidsinspectie het Haagse ROC Mondriaan-college binnen, de school van de 18-jarige Mustafa, een leerling zonder verblijfsvergunning. Tijdens die razzia eisten ze van de school inzage in de administratie, omdat ze wilden weten waar hij stage liep. Zo ontdekten ze dat hij een stageplek had bij de gemeente Anna Paulowna, in het kader van zijn opleiding juridische dienstverlening. De school en de gemeente riskeren nu beiden een boete van achtduizend euro, waarvoor het Stoutfonds garant staat.

Jongeren zonder verblijfsrecht hebben weliswaar recht op onderwijs, maar ze mogen geen stages lopen. Want de overheid beschouwt stages als werk, en het is voor mensen zonder papieren verboden om te werken. Zonder stage te kunnen lopen, kunnen de jongeren hun opleiding niet afmaken, waardoor ze ook geen diploma kunnen krijgen. Daarmee schendt Nederland het recht op onderwijs. Tegen die schending is al veel bezwaar gerezen.

Om jongeren zonder verblijfsrecht te steunen in hun strijd voor stageplekken is op initiatief van Start Foundation en de VARA-Ombudsman het Stoutfonds opgericht. In het fonds zit zo’n 150 duizend euro, bedoeld om de boetes te betalen die mogelijk worden opgelegd aan scholen en bazen die jongeren zonder verblijfsrecht stage laten lopen. Zowel het Stoutfonds als de gemeente Anna Paulowna stellen zich vierkant achter Mustafa. Ze hebben lak aan de regels die jongeren zonder verblijfsvergunning uitsluiten van onderwijs en diploma’s.

Minister Henk Kamp, kampioen in het weigeren van werkvergunningen, heeft laten weten dat hij het “ongepast” vindt “dat personen of instellingen wetsovertreding uitlokken door het vergoeden van boetes”. Maar Kamp overtreedt zelf de regels. Hij schendt namelijk het internationale Kinderrechtenverdrag en het Verdrag over Economische, Sociale en Culturele Rechten. Ook negeert hij de wil van de meerderheid van de Tweede Kamer. Een in juni 2011 aangenomen motie vraagt de regering namelijk om stages voor jongeren zonder verblijfsrecht wettelijk mogelijk te maken.

Het is verheugend om te merken dat een school en een gemeente open en bloot ingaan tegen de apartheid waarmee jongeren zonder papieren worden geconfronteerd. In plaats van zich te conformeren aan het uitsluitingsbeleid steken ze hun nek uit en gaan ze de confrontatie aan met de asociale Kamp. Maar het moedigst is vanzelfsprekend Mustafa zelf, die het lef heeft om zich in de media zichtbaar te maken en in het openbaar strijd te voeren tegen de uitsluiting, voor zichzelf en voor andere jongeren zonder verblijfsrecht. Eerder spande een andere ROC-leerling al een proces aan tegen de overheid wegens schending van zijn recht op onderwijs.

Harry Westerink