Slavernijverleden: nieuw montuur, oude glazen

Mainstream wit-Nederland heeft een nieuwe slogan: “We moeten het verleden niet veroordelen met de bril van nu”. Het is, zoals te verwachten, in essentie niet veel meer dan een herformulering van dat diepe verlangen om ‘het’ gezellig te houden. Zoals altijd hangt deze gezelligheid niet af van de persoon die iets slechts doet, maar van degene die deze persoon hiermee confronteert. Bijvoorbeeld: Een racistische grap om even wat lucht te blazen in “die verstikking van politieke correctheid”? Gezellig. De racistische grap racistisch noemen? Een doodzonde. In Fort Polder zijn het namelijk niet de acties maar de afwijzingen die als verderfelijk worden gezien. De afkeer van de tot Beeldenstorm gedoopte eisen bevestigt dit. Zijn rol in de slavenhandel maakt ‘zeeheld’ Michiel de Ruyter tot een terrorist. Figuren als Maurits, Van Riebeeck, Coen? Terroristen. Volgens mainstream wit-Nederland is echter niet hun terreur, maar de afwijzing van hun terrorisme het echte probleem. Afwijzingen die, als we premier Rutte moeten geloven, iets van de laatste tijd zijn. Wat hij hiermee achterwege laat, zijn de vele verzetsbewegingen die vanaf de eerste minuut vochten tegen slavernij en kolonialisme. Strijd door de Marrongemeenschappen, verzet door iconen als Mary Prince, Queen Nanny, Tula en Boni… Rutte’s retoriek (her)kent ze niet. In plaats daarvan suggereert hij dat het witte superioriteitsgevoel dat de basis van kolonialisme en slavernij vormde een universeel gedachtegoed was. Alsof het terroriseren van zwarte en niet-zwarte personen van kleur gebeurde op hun verzoek omdat ook zij dit the only way to go vonden.

Simone Zeefuik in Slavernijverleden: nieuw montuur, oude glazen (Oneworld)