Nieuwsbrief voor de Leidse regio 4, december 1990

Auteur: Schone Kleren Campagne


Verschoon de klerenwereld!

Op zaterdag 10 november is het startschot gegeven voor de landelijke Schone Kleren Campagne. Deze campagne, die als motto heeft "Verschoon de klerenwereld", is gericht tegen de lage lonen en de slechte werkomstandigheden van - vooral - vrouwen in de kledingindustrie. De landelijke kerngroep van de campagne bestaat uit het Bangladesh People's Solidarity Centre, de Filippijnengroep Nederland, het Konsumentenkontakt, de Landelijke India Werkgroep, het Ondersteuningskomitee Illegale Konfektie Arbeiders, de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen en de Vrouwengroep Amsterdam. Deze kerngroep heeft een Schone Klerenkrant uitgegeven. Verder is zaterdag 22 december uitgeroepen tot actie-dag tegen C&A. Redenen genoeg om eens nader in te gaan op de motieven en achtergronden van de Schone Kleren Campagne. Hieronder volgt een stuk van de landelijke kerngroep.

Iedereen heeft dagelijks met kleding te maken. Toch weten we meestal bar weinig over de kleren die we dragen. Waar komen deze vandaan? Wie heeft ze gemaakt? Wat hebben de mensen die ze gemaakt hebben ermee verdiend? Wat heeft de winkel waar we ze kochten eraan verdiend?

De antwoorden op die vragen zouden ons in veel gevallen doen schrikken. Uit onderzoek is gebleken dat veel van de kleren in onze winkels tegen lage lonen en onder slechte arbeidsomstandigheden door vrouwen worden gemaakt. Vrouwen werken voor een grijpstuiver lange uren in de kledingfabrieken in de Derde Wereld, of in - illegale - ateliers en thuis in ons deel van de wereld, in Nederland en elders in Europa.

Grote winkelketens zoals C&A, Peek en Cloppenburg, Vroom & Dreesman, besteden hun kledingproductie uit. Vaak gaat het om een lange uitbestedingsketen, bijvoorbeeld van C&A via de tussenhandel naar een fabrikant, die op zijn beurt weer uitbesteedt aan een atelier en thuiswerksters. De grote winkelketens zijn de uiteindelijke opdrachtgevers. Zij hebben een stevige greep op de productie. Zij bepalen in feite wat, waar en tegen welk loon en onder welke omstandigheden wordt gemaakt.

Wat willen wij?

De Schone Kleren Campagne wil de aan dacht vestigen op de manier waarop kleding wordt gemaakt en daarin verandering brengen. Wij willen dat de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden in de confectie-industrie verbeteren, in de Derde Wereld en hier. Het motto van onze campagne is dan ook: "Verschoon de klerenwereld".

Wij vragen aan de winkelbedrijven die kleding verkopen:

1. verantwoordelijkheid te nemen voor de wijze waarop de kleding die zij verkopen wordt geproduceerd, ook bij uitbesteding, en daarbij alle onderdelen van de uitbestedingsketen te betrekken.

2. alleen kleding te verkopen die op verantwoorde wijze is geproduceerd, dat wil zeggen:

- dat de arbeidsters en thuiswerksters, die de kleding maken, uitgaande van een 40-urige werkweek, genoeg verdienen om in het levensonderhoud van henzelf en de van hen afhankelijke directe familieleden te voorzien, zoals dat is vastgesteld door onafhankelijke organisaties in de betreffende landen;

- dat de arbeidsters het recht hebben zich vrijelijk te organiseren en zich aan te sluiten bij onafhankelijke vakbonden;

- dat de veiligheid, gezondheid en andere arbeidsomstandigheden van de arbeidsters gegarandeerd worden als vastgesteld door onafhankelijke organisaties in de betreffende landen;

- dat er alleen wordt gekocht van ateliers die legaal werken.

3. volledige openheid van zaken te geven over het inkoopbeleid (wie zijn de leveranciers) en de uitbestedingsketen, zodat consumenten zich ook zelf een oordeel kunnen vormen.

4. inzage te geven in de ondernemingsstructuur, aantallen personeelsleden, omzet, winst- en verliescijfers, balans, enzovoorts.

Tot wie richten we ons?

1. Aan u als consument vragen we bewuster kleding te gaan kopen en de eisen die we aan de detailhandel stellen te ondersteunen. Daartoe zullen wij u als consument voorlichten over de wijze waarop kleding wordt gemaakt.

2. De detailhandel stellen we verantwoordelijk en aansprakelijk voor de manier waarop kleding in zijn opdracht wordt vervaardigd. Door de Schone Kleding Campagne hopen we te bereiken dat detailhandelaren een "Eerlijk Handels Handvest" gaan onderschrijven, waarin hun verantwoordelijkheid wordt verankerd.

3. Aan de politiek vragen we beslissingen te nemen in het voordeel van de uiteindelijke producenten van kleding. Dat kan bijvoorbeeld door:

- wetten aan te nemen die bescherming bieden aan de arbeidsters in de ateliers en aan de thuiswerksters;

- in het kader van de Nederlandse ontwikkelingshulp aandacht te besteden aan de vakbondsrechten van kledingarbeidsters in de Derde Wereld, bijvoorbeeld in Bangladesh, de Filippijnen en India.

4. Kledingarbeidsters die opkomen voor verbetering van hun arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden (via vakbonden en vrouwenorganisaties) ondersteunen we waar mogelijk door solidariteits- en financiële acties (ter ondersteuning van het vakbondswerk in de kledingsector in Derde Wereld-landen wordt een apart fonds ingesteld).

5. Wij ondersteunen de verkoop van "schone kleding" en "schone huishoudtextiel" via WereldWinkels en andere alternatieve handelskanalen als een eerste alternatief.

Campagne

In de campagne wordt de hele kledingbranche aangesproken zolang niet alle grote winkelketens kunnen garanderen echt "schone kleding" te verkopen. De acties zullen zich het eerste half jaar (van 1991) vooral toespitsen op C&A, aan de hand van voorbeelden uit de Filippijnen, Bangladesh, India en Nederland. Hiervoor is gekozen omdat:

- C&A het grootste marktaandeel in Nederland heeft en een trendsetter is in de kledingbranche;

- er bij C&A een gebrek aan bedrijfsdemocratie heerst en C&A vijandig tegenover vakbonden staat;

- er relatief veel is uitgezocht over C&A en er daardoor voldoende informatie beschikbaar is;

- de vrij ingewikkelde problematiek het beste uit te leggen valt aan de hand van concrete voorbeelden.

Geleidelijk zullen we de campagne verbreden en ons ook tot andere winkel bedrijven richten.

We hebben gekozen voor een campagne, gebaseerd op goede contacten net vakbonden en vrouwenorganisaties in diverse landen met veel ruimte voor zelfstandige initiatieven, van deelnemende organisaties en van plaatselijke groepen. De campagne zal een aantal jaren duren, want we beseffen maar al te goed dat verandering van de confectie-industrie niet makkelijk zal zijn.

In de eerste fase van de campagne roepen we de mensen op om de consumenten van C&A-winkels - en C&A zelf - aan te spreken, door het uitdelen van pamfletten, het ondertekenen van de campagne-oproep en andere acties. In de volgende fasen moet de campagne dan geleidelijk verbreed worden.

Daarvoor is nodig dat plaatselijke groepen in het kader van de Schone Kleren Campagne worden opgezet. We hopen dat die groepen mee vorm willen geven aan de campagne-strategie. Alleen door een brede campagne kan het grootwinkelbedrijf onder druk worden gezet om zijn profijt met de kledingarbeidsters te delen.

Leidse initiatiefgroep Schone Kleren Campagne

Bovenstaande oproep van de landelijke kerngroep van de campagne is ook in Leiden opgepikt, en wel door de vrouwengroep Sappho. Sappho nodigt iedereen uit (ook mannen!) om ook actief te worden in de Schone Kleren Campagne.

Terug