De Peueraar 8, april 1991

Auteur: Eric Krebbers


(filmrecensie)

"Verkrachtingen waren aan de orde van de dag. Daar was niets verkeerds aan. Ze wilden verkracht worden. Verkrachting bestaat niet. Het gaat er maar om in welke situatie een vrouw zich plaatst om verkracht te worden", aldus Gerard Depardieu in de Volkskrant van 25 maart. Over het vrouwbeeld van deze Franse acteur kan geen misverstand bestaan. Hoe zit het vrouwbeeld van de diverse mannelijke regisseurs? Deze maand 4 films waarin een vrouw de hoofdrol speelt. Een kort onderzoekje naar het realiteitsgehalte van vrouwbeelden.

Camille Claudel.

We lijken meteen met onze filmneuzen in de boter te vallen. Want wie speelt er in deze film de mannelijke hoofdrol naast Isabelle Adjani? Juist! Gérard Depardieu. Hij is Rodin, de beeldhouwer die een relatie krijgt met Camille. Zij is gezegend met een veel groter beeldhouwtalent dan hij, maar maakt zich toch ondergeschikt aan hem. Ze wordt steeds meer afhankelijk van zijn liefde en goedkeuring, en dat is erg raar want in het begin van de film is ze een zelfbewuste, zelfstandige vrouw. Het is deze vreemde wending (die haar noodlottig zal worden) die de film psychologisch gezien zwak maakt. Toch is het best een feministisch thema. Eén ding zit me echter dwars: het constant inzoemen op de ogen van Isabelle Adjani. En hoewel die ogen best heel mooi zijn, kreeg ik gaandeweg een pandabeertjes-gevoel, en begon ik automatisch in de buidel te tasten voor een donatie, om er van af te zijn.

Betty Blue.

Betty trekt bij een schrijver in huis. Het vlot niet met zijn boek. Dit deel van de film is nogal cliché-matig: ze schelden en copuleren voortdurend, van karaktervorming is geen sprake. Pas nadat Betty in haar impulsiviteit het huis in de fik gezet heeft, en het stel verhuist naar de stad, wordt het interessant. De emoties dreigden mij in ieder geval boven het hoofd te groeien toen ze na een miskraam langzamerhand gek werd. In deze prachtige film wordt met warmte en liefde een realistisch beeld gegeven van een vrouw die gek wordt.

Atame!

Regisseur Pedro Almodovar is echt een afschuwelijke seksist, en zijn film is werkelijk één grote rechtvaardiging van verkrachting. Zijn idee is dat als een man maar lang genoeg aandringt, het nee van een vrouw ja gaat betekenen. De hoofdrolspeelster wordt net zo lang gevangen gehouden door een man tot ze van hem houdt. Wat ze dan ook inderdaad gaat doen. Zowat elke scène is seksistisch. Er wordt elke vijf minuten stereotiep geneukt en voortdurend ingezoemd op korte rokken en decolletés. De gevangen vrouw is een uit de hand gelopen mannenfantasie, die geen ondergoed draagt en een enorm libido heeft. Een beetje het type Madonna (huidige versie), dat heel zelfstandig precies doet wat mannen van haar verlangen. Genoeg over het vrouwbeeld van Pedro. Ik heb medelijden met de vrouwen in zijn omgeving.

Tot slot Wild at heart.

David Lynch zet in zijn film een hoofdrolspeelster neer die niet echt zelfstandig is. Het is een typisch afhankelijk en jammerend vrouwtje, dat oh zo verliefd is op haar toch wel een beetje wezenloze vriend. Haar moeder probeert deze relatie te beëindigen. Het vrouwbeeld van Lynch, veel is er niet over te zeggen. Hij filmt zo schijnbaar betekenisvol, maar tegelijkertijd inhoudsloos dat het haast knap is. Wat bedoelt hij, waar gaat het over? Het ergste is dat deze wezenloos echt een trendsetter is in filmland Amerika. Een volgende keer daarover meer.

Na de helden van vorige maand blijken nu eigenlijk ook de vrouwen in de film behoorlijk stereotiep. Goed beschouwd is de huidige populaire Westerse film een reclameboodschap voor de al 60 eeuwen lange patriarchale traditie.

Terug