De Peueraar 8, april 1991

Auteur: Harry Westerink

Drugs, dollars en kazernes, een invasie in Panama

In de Verenigde Staten heeft de politiek van de ijzeren vuist de laatste jaren flink aan populariteit gewonnen. Panama is er als een van de eersten het slachtoffer van geworden. Zelfgenoegzaamheid en vertrouwen in haar militaire macht zijn in de VS groter dan sinds de Vietnam-oorlog het geval is geweest. De Amerikaanse invasie in Panama heeft een dictator, die niet veel steun had in eigen land, van de macht beroofd. Maar een corrupt regime is geen rechtvaardiging voor een invasie.

Deze nieuwe brochure van Ravijn, bekend van "Regenjassendemocratie" en "De tragiek van een geheime dienst", voorziet in een behoefte. Het is een goede zaak, sterker nog, het is een bittere noodzaak dat er (eindelijk!) eens wat meer tegeninformatie beschikbaar is over de toedracht van de Amerikaanse invasie in Panama. In Panama heeft de machtige Noorderbuur kunnen doen en laten wat ze wilde. Niemand keek ervan op of om. In de Golfoorlog volgden velen de VS eveneens kritiekloos. Achteraf bezien is de invasie in Panama een effectieve oefening geweest voor de massale aanval op Irak.

Terwijl de hele wereld de Golfoorlog ademloos zat mee te beleven op CNN (dat wil zeggen: de Westerse wereld, de rest lag, zoals vanouds, min of meer te creperen), had diezelfde wereld niet of nauwelijks aandacht voor een vergelijkbare oorlog ruim een jaar ervoor. De invasie in Panama kende weliswaar minder slachtoffers, en duurde minder lang, maar was verder een zelfde soort politie-agentje over de aarde spelen van de kant van de VS. De Noord-Amerikaanse oorlogsmachine raasde over de plaatselijke bevolking heen; 26.000 superieur bewapende V.S.-militairen namen het op tegen een paar duizend matig getrainde Panamese soldaten. Resultaat: volgens een uitgelekt intern (regeringsgezind) memorandum van de VS meer dan 1.000 burgerslachtoffers, volgens onafhankelijke mensenrechtencommissies van de VS en Panama 1.000 tot 4.000 doden. Laten we maar uitgaan van minstens 4.000 doden, dus...Maar ja, na de Golfoorlog zijn we gewend om in getalletjes van honderdduizend te denken.. Ach, alles went!

De invasie trof de oude wijk El Chorillo in Panama-stad "als een klein Hiroshima", zoals een journalist opmerkte. De gehele wijk is dan ook in de weken volgend op de invasie door bulldozers met de grond gelijk gemaakt. Projectontwikkelaars werken nu aan plannen om El Chorillo om te toveren in een exclusieve wijk met luxe huizen en kantoren. Zoals een woordvoerder van het Amerikaanse leger zei tegen een verslaggever van de Belgische krant De Morgen: "Je hebt zelf kunnen zien dat we de buurt opnieuw bouwrijp hebben gemaakt". Nou ja, misschien is dat dan wel een nieuw verschijnsel: het leger als sloopploeg bij het bouwklaar maken van zeer winstgevende yuppiehokken. En voor de rest? Het kapitalistische circus draait nog wel even door, en ach, over zes maanden kunnen we wel weer de waarheid over de Golfoorlog lezen. Cynisch? Welnee, hoe kom je daar nu bij!

Drugs dollars en kazernes, een invasie in Panama, Wijnand Duijvendak (red.), René van Lieshout, Friso Roest, Kees Stad. Uitgeverij: Ravijn, ƒ 8,50.

Terug