De Peueraar 11/12, juli/augustus 1991

Auteur: Harry Westerink

Kok-halzen

"PvdA-leider Kok vindt "een actief verwijderingsbeleid" van illegale vreemdelingen noodzakelijk. Actief verwijderen is volgens de vice-premier het "onvermijdelijk sluitstuk" van het vreemdelingenbeleid. "Iedereen zal beseffen dat we niet tienduizenden illegalen in ons land kunnen laten rondlopen.""

Zaterdagmorgen half tien. Het regent aan een stuk door. De eerste mensen haasten zich onder de paraplu naar de verworvenheden van de welvaartsstaat: de supermarkt, het reisbureau, de bank, de giromaat, de kledingzaak. De eerste mensen hebben inmiddels al de mening van Kok gelezen.

"GroenLinks heeft er als nieuwe politieke formatie totaal geen belang bij zich te afficheren als partij van de slachtoffers. De Partij van de Arbeid is heel wel in staat randgroepen, onderbetaalden en anderszins materieel ongelukkigen een thuis te bieden."

Het regent, nee, het giet nog steeds. De postbode komt de winkel in, hij geeft me de post en naakt even een praatje. Het eerste menselijke wezen van deze ochtend.

"Minister Pronk komt geld tekort op zijn begroting voor ontwikkelingssamenwerking. Tegelijkertijd worden er miljoenen, nee miljarden uitgegeven aan honden- en kattenvoer terwijl er mensen van honger sterven. Veel zogenaamde natuurrampen zouden voorkomen kunnen worden als er maar geld en middelen beschikbaar waren. Is het geen idee de BTW op honden- en kattenvoer te verhogen en het geld aan minister Pronk te geven?"

Ik kijk naar buiten. Er zijn tot nu toe drie klanten geweest, en die hebben met een tevreden gebaar juist deze drie citaten in hun tas gestopt, plus de rest, van de zaterdagse Volkskrant. Ook zij hebben nu zo'n "lekker" dik brok ex-boom. Ook zij kunnen achteroverleunend in de ruime tweezitsbank het nieuws tot zich gaan nemen, met een kopje thee of koffie binnen handbereik.

Zomaar drie verschillende stukjes uit zomaar een krant uit zomaar het jaar 1991. Een stukje is bestempeld tot voorpaginanieuws, de andere twee zijn afkomstig uit ingezonden brieven. Alle drie bevatten ze meningen. Alle drie zijn ze in mijn ogen waardeloos, gevaarlijk, mensonterend, schijnheilig, kleinzielig en verneukeratief. Alle drie bovendien gewoon stompzinnig. Alle drie gaan ze uit van een volstrekt verkeerde kijk op de wereld. Wat moet ik nog zeggen op deze in- en intrieste dag?

Dat ik hoop blijf houden, ja. Dat ik me goed voel temidden van een stuk of dertig kameraden, zeker. Dat er ook lieve mensen zijn, zonder meer. Dat ik volhard, doorga, m'n tanden erin zet. Dat ik strijdbaar ben en me verzet. Uiteindelijk kan het mij puur persoonlijk, wat het vormen van mijn eigen mening betreft, ook geen reet schelen, deze bewustzijnsindustrie van de massamedia, die werkplaatsen waar meningen vervormd worden tot hapklare desinformatie. Ik raak er niet door beïnvloed, dat wil zeggen, ik ontwijk het ook op mij neerdalende bommentapijt van krant, radio en TV door rustig een stapje opzij te doen. Ze doen maar, ze bekijken het maar met hun ideologische slotoffensieven. Ik heb toch gelijk. Ze gillen en zeiken maar, al die crypto-fascisten en burgerlullen en -trutten.

Ik word er koud noch warm van. Ik heb mijn eigen mens- en wereldbeeld. Dat klinkt misschien arrogant, nou ja, dat is dan jammer.

Maar wat te denken van al die mensen die het spervuur van verrechtsing onophoudelijk incasseren en er zelfs genoegen in gaan scheppen om beschoten te worden, er zelfs naar gaan verlangen? Wat te doen met het hele maatschappelijke klimaat waarin ook ik moet zien te (over)leven? Hoe om te gaan met de bewustzijnsvernauwing van zoveel mensen? Dag in dag uit lezen ze braaf hun krantje, ze zijn er verzot op. Ze zijn verslaafd aan het tv-journaal. Ze hebben geen eigen mening. Ze zijn herkauwers. Ze staan in de bewustzijnfabriek aan de lopende band en ze sleutelen aan het apparaat van de ideologie van de heersende machten, aan die helse machine die maar ratelt en rommel en onzin uitbraakt.

Om te kokken, die Kok. Maar niks nieuws onder de zon. Kapitalisme = fascisme (als de economische crisis maar lang genoeg duurt). Groen Links = de linkervleugel van de PvdA. De PvdA = de linkervleugel van het CDA. D66 = de PvdA. De VVD = het CDA. Het CDA = de linkervleugel van de Centrum-Democraten. De parlementaire politiek in een notedop. Zo'n politiek rekensommetje laat zien dat er dan een partij overblijft: de Centrum-Democraten. Zo gaat dat. Zo ging dat, in de twintiger en dertiger jaren in Duitsland bijvoorbeeld. Het lijkt bijna wiskunde, politieke analyses maken. In wiskunde was ik vroeger, op school, erg slecht. Nu nog steeds?

"GroenLinks moet zich daarom op de eerste plaats profileren als thuisbasis voor progressieve nadenkers. Personen die, dus, niet dood gekletst willen worden met de macht van het kapitaal."

Iemand, die vroeger (wanneer ook al weer?) zoiets opmerkte, die werd verstoten als de klassenvijand. Laten we dat nu ook maar doen. Laten we in alle gemoedsrust vaststellen dat we hier te maken hebben met een bourgeoispraatje, met iemand die de macht van het kapitaal nooit aan den lijve heeft ondervonden, met iemand die lijnrecht ingaat tegen mijn belangen als lid van de onderklasse. Ontkenning, het hoofd afwenden: dat is het wat opvalt bij al die yuppies en goeroes van voormalig links. Ontkenning en minachting van het en hun linkse verleden, de linkse inzichten, de linkse hoop. Ontkenning van de werkelijkheid. Ontkenning van de macht van het kapitaal. Dan ben je een afvallige, dan heb je je ingelikt bij de rijken. Dan heb je gekozen voor de heersende orde. Er zullen nieuwe mensen komen, er groeien nieuwe generaties op. Zij zullen jullie, sjoemelaars en huichelaars, misschien confronteren met je eigen aarde, met je eigen werkelijkheid van honger en vernietiging. Wanneer zullen jullie, salonsocialisten, linksige carrièrejagers, pseudo-betrokkenen, Ed van Thijners, Kokkers, kakkers, kikkers, wanneer zullen jullie ophouden een deel van het probleem te zijn? Wanneer worden jullie een deel van de oplossing?

Terug