De Peueraar 15, november 1991

Auteur:

Dit is het eerste deel van een artikel over de Stop Europa 92 karavaan.

Op 1 augustus startte de karavaan in Leiden, Den Haag en Rotterdam. Vervolgens trok zij door Duitsland, Oostenrijk, Italië, Zwitserland, Frankrijk en Spanje. Dit om enerzijds voorlichting en publiciteit te geven over de keerzijde van de Europese eenwording, en om anderzids de of een basis te leggen voor samenwerking tussen de infoshops, en groepen binnen het (radikaal)-linkse spectrum in Europa. Wat kan je er nu, zo'n twee weken na afloop van zeggen?

Er zijn natuurlijk veel indrukken opgedaan door de karavaners, zowel positief als negatief. Er waren dan ook een hoop (praktische) problemen. Of moet ik zeggen: uitdagingen? Hierover kun je volgende maand meer lezen in het tweede deel van dit artikel. Al met al was het in ieder geval vermoeiend, interessant, opwindend en leerzaam.

In alle steden die aangedaan zouden worden door de karavaan was er een programma georganiseerd met verschillende ingrediënten. Zo waren er demonstraties, discussies, manifestaties, concerten, enzovoorts. Over het algemeen concentreerde het programma zich op de 3 thema's van de karavaan, te weten: Vluchtelingen, repressie, en EG-structuren. Zo waren er bijvoorbeeld solidariteitsmanifestaties bij vluchtelingenkampen in Schwalbach bij Frankfurt en Traiskirche bij Wenen, bajesmanifestaties in Essen, Bochum en Frankfurt en een stadstoer over de herstructurering van de economie in Dortmund. Natuurlijk zou het te veel zijn om alle gebeurtenissen nu te gaan beschrijven en analyseren, daarom zal er later nog een uitvoerige documentatie worden gemaakt. Nu willen we alleen verslag doen van de gebeurtenissen in ieder land zonder daar erg diep op in te gaan.

Frankfurt, Duitsland

Nadat de karavaan het programma in Nederland had afgewerkt trok de karavaan richting Dortmund, en later richting Frankfurt. Het programma in Frankfurt bevatte ten eerste een grote manifestatie op de Hauptwache, wat gelegen is in het (winkel)-centrum van Frankfurt Een manifestatie met speeches, enkele stands, muziek en heel veel spandoeken. Wat in Nederland ontbrak, namelijk het publiek, was nu wel aanwezig. Wel moet gezegd worden dat het voornamelijk scene-mensen waren die het plein vulden. De tweede dag had als thema: bajesstrijd, en dit hield in dat we naar de bajes in Frankfurt-Preungesheim zouden gaan om daar een manifestatie te houden. Verder stond er ook een discussie op het programma over dit onderwerp, en een concert. De bajes was negatief indrukwekkend. Een flat van 10 etages opgetrokken uit beton met getraliede luchtgaten en/of raampjes, met daar omheen een muur. De manifestatie daar werd voorbereid door mensen uit de regio Frankfurt, maar werd mede door mensen uit de repressie-groep van de karavaan ingevuld. In de bajes zaten trouwens zowel mannen als vrouwen. Als het uit de hand zou lopen, zouden de gevangenen hun jaarlijkse feestavondje mislopen, zo werd ons meegedeeld. Zo probeerden de autoriteiten om de politieke en niet-politieke gevangenen tegen elkaar op te zetten. Gelukkig werd de manifestatie door vele gevangenen duidelijk gewaardeerd. Wij, buiten de muur zorgden voor versterkte live-muziek van een band met strijdbare teksten, speeches in verschillende talen en kracht. Zo werden er brieven van gevangenen uit die bajes voorgelezen, er werden speeches gehouden door vrienden van politieke gevangenen en er werd gezongen. De sfeer was goed. Gedurende anderhalf uur werd er gedanst op de muziek en gezwaaid naar de gevangenen. Vele gevangenen reageerden door te schreeuwen of te wenken. Sommigen hingen zelfs spandoeken uit hun raampje of gooiden papiertjes. De leuzen "Power durch die mauer" en "Aufhebung der isolation" kregen nu echt een beetje gestalte. De discussie over bajesstrijd hebben wij wegens culinaire verplichtingen niet kunnen meemaken, maar scheen teleurstellend te zijn geweest.

De derde programma-dag had als thema vluchtelingen en daarom gingen we dan ook naar een vluchtelingenkamp in Schwalbach. Enerzijds om met vluchtelingen te praten. Anderzijds om het gewoon eens met eigen ogen te zien. Hier was ook informatie en muziek. Veel van de vluchtelingen kwamen ook kijken wie we waren en vertelden over hun situatie, voor zover dat ging. Andere dingen die op het programma stonden in Frankfurt waren een bezoek aan een woonwagenkamp, waar we hebben gegeten en waar we een dia-show hebben gezien over stadsvernieuwing in Wiesbaden, en een informatie-uitwisseling tussen mensen uit verschillende landen over de situaties overal. Doordat dit slecht was voorbereid verzandde het geheel in lange persoonlijke verhalen.

Wenen, Oostenrijk

Nadat we een tussenstop hadden gemaakt van 2 dagen in Regentsburg (Zuid-Duitsland) om weer wat structuur in onze groep te krijgen, reden we naar Wenen. Hier was niet zo'n vol programma georganiseerd, en dat was te wijten aan het kleine aantal mensen in de organisatie daar. Een van de dagen stond in het teken van vluchtelingen, net als in Duitsland. Vandaar dat we ook hier een bezoek brachten aan het grootste vluchtelingenkamp in Oostenrijk, in Traiskirche. Dit bezoek maakte op veel mensen grote indruk. Maar het was eigenlijk allemaal een beetje slecht voorbereid. Er was eigenlijk niet zo goed duidelijk wat we bij het kamp gingen doen. Maar, zo verzekerde een Weense sociaal werker ons, we lopen gewoon naar binnen. Daar kwam dus niks van in. Er werd meteen alarm geslagen en de portiers/bewaking reageerde erg agressief. Met de 10.000 vluchtelingen in het kamp kregen we dus geen contact. Dit waren trouwens voornamelijk Oostblok-mensen. De mensen die niet in het kamp leefden - ook een paar duizend, voornamelijk afkomstig uit Afrika - konden slapen in een kerk die z'n deuren had opengezet, of ze sliepen op straat. Zo stonden wij dus in een klein Oostenrijks dorp, in de regen voor een vluchtelingenkamp, tussen de uitgehongerde of zieke mensen, die vaak niet eens wisten waar ze waren. Sommigen van ons begonnen geld in te zamelen om brood voor hen te kopen, anderen schreeuwden dat het programma uitliep en dat we moesten opschieten. Kortom irritatie, verwarring en een dosis adrenaline. De rest van het programma in Oostenrijk bestond uit een demonstratie samen met de Koerdische beweging om te herdenken dat 11 jaar geleden de coup in Turkije werd gepleegd, en een discussie over sociaaltechnologie. De demonstratie was krachtig en goed. Er waren leuzen in meerdere talen en er was een strijdbare sfeer. De discussie over sozialtechnologie (dit is alles wat te maken heeft met flexibilisering van de arbeid en meer) ontaardde in een welles-nietes discussie tussen communisten en anarchisten, over het al dan niet in opstand komen van de arbeiders. De vrije tijd in Wenen is besteed aan man/vrouw-discussies binnen de karavaan en informatie-uitwisselingen.

Venetië, Italië

Na nog een tussenstop in Oostenrijk gemaakt te hebben bij Fach am See, in de bergen kwamen wij in Venetië, waar we 2 dagen zouden blijven. De tijd hier is besteed aan het maken en uitwerken van een theatershow die we op straat zouden kunnen doen. Dit ook in verband met het taalprobleem. Door de Italiaanse organisatie werd voorgesteld om iets op te voeren voor de deuren van de schouwburg, waar het internationale filmfestival plaatsvond. Hier was veel internationale pers aanwezig. Zo gebeurde het dus dat er een groep van zo'n veertig mensen op vele manieren verkleed en/of geschminkt, een show deden met toneel, vuur acrobatiek, muziek en dans. Dit omgeven door een peloton tot de tanden gewapende ME-achtige commando's. en zo'n 200 festivalbezoekers. Helaas moesten we de show na een uur stoppen vanwege de steeds dreigendere sfeer. Per boot vertrokken we, samen met een politieboot, tenslotte naar huis. De overige uren in Venetië zijn tenslotte besteed aan informatie-uitwisseling met de Italianen.

Terug