De Peueraar 16, december 1991

Auteur: Eric Krebbers


Lesbian and Gay filmfestival niets voor hetero's?

Pottenstrijd. Flikkerstrijd. Ik weet niet precies wat er op dit moment zoal in de politieke flikker- en pottenbeweging ter discussie staat (gebruik ik de juiste terminologie?). En wat de stand- en strijdpunten zijn. Toch heb ik als hetero-man over deze strijd een mening, acht ik het een politieke strijd en voel ik mezelf solidair. Natuurlijk niet met alles wat ik te horen krijg, maar wel met dat wat ik als de uitgangspunten begrijp.

Flikkers en potten leveren strijd tegen het onderdrukken van gevoelens en gedachten. Het is voor mij een strijd voor vrijheid in het uitdrukken van jezelf. Net zoals het in bepaalde landen ongewenst, of zelfs verboden is, een andere taal dan die van de heersende klasse te spreken, zo is het in veel landen verboden anders dan hetero te zijn. Ik ben van mening dat mensen in principe alle talen kunnen spreken en ook vele vormen van seksualiteit kunnen gebruiken om zichzelf uit te drukken en contact te maken met anderen, om genegenheid te tonen. Homo-, bi-, hetero-, a- en wie weet welke manieren er nog meer zijn? Ik realiseer me dat ook ik opgevoed ben met het idee dat er voor mij als man slechts een taal is: heteroseksualiteit.

Flikkerstrijd is daarmee ook mijn strijd in feite, hoewel ik vaak denk dat die ene taal voor mij wel voldoende is, en niet zeker weet of ik de seksuele barrière tussen (hetero- en homo-) mannen wel wil, durf en kan doorbreken. Of het de energie waard zou zijn. Ben ik tevreden met mijn huidige hetero-bestaan? Ja, best wel, denk ik, misschien wel met de gemakzucht van iemand die in het maatschappelijk gevecht bovenop ligt (blank, man, rond de dertig). Aan de andere kant realiseer ik me dat de barrière tussen mannen iets is waar bijvoorbeeld het kapitalistische systeem garen bij spint. Zou de keiharde concurrentiestrijd tussen mannen onderling, op alle maatschappelijke terreinen, die concurrentiestrijd die alle hiërarchische systemen kenmerkt, zou die kunnen bestaan naast een werkelijk intieme mannencultuur? Is het niet de mannelijke afstandelijkheid die het fundament heeft gelegd voor de eeuwenlange onderdrukking van alles en iedereen, en niet in het minst van de man zelf?

Mannelijke intimiteit als oplossing dan? De twijfel in mezelf roept direct: maar moet dat ook zo nodig seksualiteit omvatten? Is "vriendschap" niet voldoende? En meteen doemt dan de vraag op: wat is dan seksualiteit? Het aanraken van elkaar of spreek je pas van seksualiteit als je met elkaar het bed in duikt? En als ik seksualiteit niet terugbreng tot het bed alleen, en ook gewoon elkaar een aai over de bol geven erbij reken, bestaat een (mannen-)vriendschap dan wel zonder seksualiteit? Kortom, vragen te over. Vragen waar we ons niet voor moeten verschuilen (met "ons" bedoel ik natuurlijk de mannelijke lezers).

Vanuit al deze gedachten wil ik iedereen, homo-, hetero-, bi-, a-, enzovoorts, aanraden het Gay and Lesbian Filmfestival '91 te bezoeken. Dat kan ook in Leiden en Den Haag, waar een aantal hoofdfilms van het festival vertoond worden. Het festival zelf vindt plaats in Amsterdam en Nijmegen. Het zal veel discussie oproepen, met name bij hetero's vermoed ik, maar zou ook een impuls kunnen geven aan de anti-seksistische strijd.

Over het festival

Vanaf 22 november tot en met 1 december vond dus het Gay and Lesbian Filmfestival plaats. In Amsterdam en Nijmegen werden meer dan 300 films en video's gedraaid, variërend van harde porno tot speelfilm van bekende regisseurs, en van politieke documentaires tot komische korte blikken in verschillende homo- en lesbische werelden.

Aan verschillende onderwerpen geen gebrek: homoseksuele Noord-Amerikaanse Indianen, een Indiase lesbische dichteres, Aids, feminisme, potenrammers, de Sandinisten, het ANC, verkrachtingen, racisme, travestie, verliefdheid, poëzie, schuldgevoelens, rollenpatronen, SM en masturbatie. En zo zou ik. nog wel even door kunnen gaan. Bij een zo ontzettend breed aanbod van onderwerpen en stijlen is het moeilijk nog te spreken van een apart genre, "de homo- of lesbische film".

Wat hebben de films nu eigenlijk met elkaar gemeen, behalve het feit dat ze iets met homoseksualiteit te maken hebben? Dat is moeilijk te zeggen. Hoewel een eigenschap wel door alle regisseurs en regisseuses gedeeld lijkt te worden, en dat is eerlijkheid en openhartigheid. En dat is, ook in de moderne film, een groot goed.

De breedheid van het festival (van porno tot speelfilm) wordt ook nog eens geïllustreerd door de nevenactiviteiten. Er was een "wetparty", dat wil zeggen een erotisch lesbisch feest in een zwembad, een scenariowedstrijd, een aantal paneldiscussies (onder andere over etniciteit en homoseksualiteit), en een lesbische porno-workshop, waarin een film gemaakt werd. Een bont geheel waarbij ik best een vraagteken durf te zetten: is porno leuk, emanciperend en doet het recht aan de hele mens?

Terug