De Peueraar 27, november 1992
Auteur:
Het is ergens halverwege de dag, dinsdag 22 september 1992 om precies te zijn. Er ploft een dik pakket van zo'n 50 pagina's A4 ergens op een bureau van de ambtelijke moloch die onze belangen schijnt te behartigen De moloch heet gemeente Leiden en het dikke pakket is de aanvraag voor een hinderwetvergunning...
Datum: 18 september 1992
Naam van de verzoeker: Gene Pharming Europe BV
Adres: Niels Bohrweg 11-13, 2333 CA Leiden
Telefoon: 071-217317
Verzoekt vergunning tot het oprichten en in werking hebben van de hieronder omschreven inrichting.
Aard van de inrichting: Biochemisch-/Proefdierenlaboratorium
Plaats van de inrichting: Archimedesweg Leiden
Opgave van hetgeen in de inrichting zal worden verricht, vervaardigd of verzameld:
Alle onderzoekswerkzaamheden zullen op research-niveau plaatsvinden, en niet op productieschaal.
Achter het bureau, ergens in de ambtelijke moloch, stijgt niet de verontwaardiging tot ongekende hoogte. De behoefte dit zo'n 50 pagina's A4 tellende pakket met een woedend gebaar in de papierversnipperaar te werpen, wordt niet gevoeld. De ambtelijke molen wordt gedisciplineerd in werking gezet. De ambtelijke molen die democratie wordt genoemd.
De aanvraag wordt ingeschreven onder no.19006/92 en een "openbare kennisgeving" wordt gepubliceerd, evenals de termijnen waarbinnen bezwaar- schriften kunnen worden ingediend. Alles precies volgens de desbetreffende artikelen uit de van toepassing zijnde wetboeken. Verschillende brieven, ondertekend door B&W Leiden, gaan de deur uit. Gene Pharming Europe BV krijgt er 2: een ontvangstbevestiging en een verzoek de bijgevoegde "openbare kennisgeving" op het terrein van hun inrichting "op zodanige wijze aan te plakken dat deze vanaf de openbare weg voor het publiek duidelijk leesbaar is". Tevens krijgt Gene Pharming Europe BV een uitnodiging voor de uitgeroepen 'openbare zitting' waar ze "met eventueel aanwezige belangstellenden over de aanvraag van gedachten kunnen wisselen".
Andere brieven gaan naar de Hoofdinspecteur-Directeur van de Arbeid, Hoofd van het 5e District der arbeidsinspectie, de regionale Inspecteur van de Volksgezondheid voor de Hygiëne van het Milieu in de provincie Zuid-Holland, en de Voorlopige Commissie Genetische Modificatie ten aanzien van ene heer dr. J.E.N. Bergmans. Zij krijgen een exemplaar van de aanvraag en dienen "eventueel advies of bezwaar" zo snel mogelijk te laten horen.
Achter het bureau, ergens in de ambtelijke moloch, maakt iemand geordende stapeltjes koel papier. Iemand leegt een asbak, boert wat koffie op en trekt een jas aan. Thuis wacht het avondeten en "The bold and the beautiful".
Het is zondagochtend, een uurtje of 11. Iemand snijdt met moeite een plak van het biologische brood met zonnepitten en gaat zitten. Op tafel ligt het zondagsblad dat Nieuwsweek heet. Iemand slaat het open, op zoek naar de pagina's waarmee de gemeente Leiden haar democratische gehalte op peil probeert te houden. Iemand leest onder het kopje Hinderwetvergunningen: "Gene Pharming Europe BV verzoekt vergunning voor het oprichten en in werking hebben van een biochemisch-/proefdierenlaboratorium". Achter de ontbijttafel stijgt de verontwaardiging tot ongekende hoogte. Met een woedend gebaar wordt het vod in de hoek van de kamer geworpen. Het vod wordt weer opgeraapt, de advertentie uitgescheurd.
Peueraar nr. 13 wordt uit de kast gehaald, het artikel "Bioscience Park, Leidens trots? deel 3" wordt nogmaals gelezen. Gene Pharming sleutelt aan genetische eigenschappen van dieren, manipuleert ze naar mensenwensen, voor marktsuccessen. Dieren moeten aangepast worden aan een ziekmakende overproductie of nieuwe markten creëren. Vanuit een superioriteitsidee reduceren wetenschappers dieren tot reeksen genen waar ze in kunnen knippen en bedrijven zien in deze technologie de mogelijkheid hun machtspositie te versterken, de winstcijfers te laten groeien.
Iemand staat op, trekt een jas aan, en gaat op zoek naar kameraden. Milieudefensie Leiden en politiek informatiecentrum De Invalshoek blijken de verontwaardiging en de woede te delen. Ze besluiten bezwaarschriften in te gaan dienen, gebruik te maken van de schamele democratische trekjes die Nederland nog vertoont. De een heeft er nog een beetje hoop op, de ander ziet het als zand in de raderen, weer een ander hoopt dat als het goed gespeeld wordt, er de nodige publiciteit mee gehaald kan worden. Iemand grijpt de telefoon. De trein moet gaan rollen, de informatie verspreid. Biotechnologie-archief NoGen, actiegroep Bioot, het Kritisch Landbouwberaad, de Dierenbescherming, Stichting Natuur en Milieu, Stichting Anti Dierproeven, de Nederlandse Bond tot Bestrijding van Vivisectie, ze krijgen het zo'n 50 pagina's A4 tellende pakket toegestuurd dat iemand inmiddels op het stadhuis heeft afgehaald. Ze worden gevraagd om ook bezwaarschriften in te dienen. Het aantal moet onze woede symboliseren, het verzet verbinden. Het aantal moet de reguliere media verleiden om erover te publiceren.
Iemand zit achter een tafel, zo'n 50 pagina's koel papier worden doorgeploegd tot diep in de nacht. De tijd van de democratie is immers beperkt, de bezwaarschriften moeten ingediend. Het blijkt dat het Gene Pharming niet zozeer gaat om muizen te manipuleren. Ze willen eigenlijk runderen manipuleren, zodanig dat ze in hun melk "biomedische eiwitten" gaan produceren. De muizen dienen slechts ter vervanging van de runderen die "elders" zullen worden gehouden. Hoewel de muizen er dus eigenlijk zelf niks mee van doen hebben, krijgen ze te maken met injecties, weefselbiopten, bloed en melkafname, anesthesie, superovulatie, vasectomie, splenectomie, partiële hepatectomie, isolatie pre-implantatie-embryo's, implantatie van embryo's, weefseltransplantatie, cervicale dislocatie en een subcutane implantatie chip. Zelfs de Dikke van Dale zou niet weten wat 'm overkwam. Naast genetische manipulatie zal er in de "inrichting" ook gewerkt worden met radio-actieve straling.
Het overgrote deel van het zo'n 50 pagina's A4 tellende pakket bestaat uit het beschrijven van alle veiligheidsmaatregelen, werkvoorschriften, stralingshoeveelheden, aantallen liters giftige chemicaliën, alarmbellen en oogdouches. In plaats van vertrouwen te wekken geeft de dikte van het pakket eerder aan wat er allemaal mis kan gaan!.Over wat te doen bij een fikse brand of een grote explosie wordt nog overlegd met de Leidse brandweer.
Iemand slaat, met zweet op het voorhoofd, de laatste bladzijde om van het zo'n 50 pagina's A4 tellende pakket. Ongeveer een kwart van het pakket bestaat uit zulke wetenschappelijke wartaal dat de rest van het pakket ook niet meer goed te begrijpen valt. Van Faag Lamba vektor beland je in een pBR322 plasmide vanwaar je wordt doorverwezen naar een eukaryotische celcultuur die zich zal bevinden in ruimte 262 zodat het geen gevaar voor omwonenden zal opleveren. Alle ongevallen zullen in een logboek geregistreerd worden. Taalgebruik is de macht van de wetenschappers.
De grenzen van de Nederlandse democratie komen al snel in zicht. Temeer daar een officieel bezwaarschrift tegen een hinderwetvergunning moet gaan over het al dan niet aanwezige gevaar voor volksgezondheid of milieu. Een bezwaarschrift wordt alleen als zodanig serieus genomen als eruit blijkt dat wettelijke normen op dat gebied worden overschreden. Normen die onderhevig zijn aan economische groei, worden verruimd als ze te vaak overschreden worden.
Iemand staat op, verontwaardiging zet zich om in een besluit: het bezwaarschrift zal gaan over het welzijn van dieren, over de macht van de wetenschappers en het kapitaal, over de leugens van de democratie, de Nederlandse staat die Gene Pharming met miljoenen subsidieert, over de economische wereldoorlog die biotechnologie zal verscherpen, over universiteiten die zich verkopen aan het bedrijfsleven, over het bewust negeren van alternatieve manieren van produceren die leiden tot een rechtvaardigere wereld. Een grens is overschreden, het verzet ontkiemt, de pennen vlammen en typemachines vormen een waar orkest.
Het is ergens halverwege de dag, donderdag 29 oktober 1992 om precies te zijn. De sluitingsdatum is bereikt. Dikke pakketten A4 ploffen op een bureau van de ambtelijke moloch die onze belangen schijnt te behartigen. De moloch heet de gemeente Leiden en de dikke pakketten zijn de bezwaarschriften tegen een hinderwetvergunning. De stapels zijn niet te ordenen, ze overwoekeren het bureau, de woede stijgt eruit op.
Achter het bureau, ergens in de ambtelijke moloch, stijgt de verontwaardiging tot ongekende hoogte. Met een woedend gebaar worden de stapels van tafel geveegd. Iemand leegt een asbak, boert wat meer koffie op dan gebruikelijk en loopt naar de papierversnipperaar.