De Peueraar 33, mei 1993
Auteur:
Wat we maar vooral moesten begrijpen was dat sommige mannen graag samen met vrouwen de strijd aan wilden gaan, maar dat ze daar niet de kans toe kregen. Dat was een van de dingen die we uit de stukken meenden op te kunnen maken. Goed. Dan volgt hieronder een verslag van een fictieve vergadering, bijgewoond door mannen en vrouwen.
(Om niet alleen aan te geven wat de deelnemers en deelneemsters zeggen, maar ook denken, zijn de gesproken bijdragen aan de discussie tussen aanhalingstekens weergegeven, en de onuitgesproken bijdragen tussen haakjes.)
Voorzitster: "Vandaag zullen we dan voor het eerst een poging doen om de strijd gezamenlijk met mannen aan te gaan." (Het zal mij benieuwen hoe deze middag zal verlopen.)
Jan: "Ik wil beginnen met te zeggen dat ik erg uit heb gezien naar deze middag." (Eigenlijk heb ik er ontzettend tegenop gezien, ik weet eigenlijk niets van het feminisme, die boeken zijn ook zo ontzettend dik.)
Marie: "Dan zal ik daar maar onmiddellijk aan toevoegen dat ik nogal wat scepsis heb om de feministische strijd gezamenlijk aan te gaan, maar we zullen wel zien hoe het loopt vandaag."
Klaas: "Is er een bepaald onderwerp wat we vanmiddag behandelen, of is er een andere opzet?"
Voorzitster: "We waren van plan om het onderwerp biologie te bespreken, en te kijken hoe verschillend de meningen onder ons zijn, maar misschien moeten we de opzet van vandaag aanpassen." (Eigenlijk heb ik echt helemaal geen zin om de opzet te veranderen, mannen zouden gewoon in moeten springen.)
Frits: "Voor mij hoeft deze middag niet aangepast te worden, hoor. Ik discussieer graag over wat biologisch bepaald is, en wat niet."
Voorzitster: "Misschien kunnen we eerst ons aan elkaar voorstellen en vertellen wat je van het idee vindt om een gemengde feminstische groep te vormen."
Jan: "Ik vind het geweldig, hier zat ik eigenlijk al een tijd op te wachten." (Ja, nou kan ik eindelijk die thema-avonden van jullie bezoeken, ik ben heel benieuwd wat daar allemaal gezegd en gedaan wordt.)
Toos: "Ik vind dat we zoiets gewoon moeten proberen. Laten we maar kijken hoe het gaat." (Als die mannen maar niet in de discussie gaan overheersen, dan vind ik alles best.)
Klaas: "Volgens mij kun je zo' n strijd alleen maar gezamenlijk aangaan, net als de anti-racistische strijd en zo." (Die separatistische neigingen van sommige vrouwen zie ik sowieso niet zitten.)
Voorzitster: "Zullen we dan nu maar gewoon met de originele opzet doorgaan?"
(Aldus werd besloten.)
Voorzitster: "Ik stel voor dat we allemaal uiteenzetten wat er biologisch bepaald zou zijn, en wat door socialisatie bepaald zou zijn."
Truus: "Het biologisch bepaalde gedeelte is volgens mij maar heel klein, en zelfs zo verwaarloosbaar klein dat ik veel liever discussieer over hoe we de socialisatie aan kunnen pakken."
Klaas: "Nou, er zijn toch wel veel dingen biologisch bepaald: ik wed dat ik toch wel sterker ben dan jij."
Jan: "Dat ben ik niet met je eens; mannen hebben niet van nature meer fysieke kracht, dat is veel eerder cultureel bepaald." (Zou ik met deze opmerking wel een goede zet hebben gedaan? Ik heb echt geen zin om deze discussie met m'n vriendin vanavond nog 'ns over te doen: ik wil best discussiëren, maar ik heb geen zin om daar op teruggepakt te worden.)
Marie: "Maar hoe zien mannen hun rol in deze strijd dan?"
Jan: "Nou, ik doe bijvoorbeeld al jaren mijn best om mannen aan te spreken op hun seksistisch gedrag. Ik probeer al jaren andere mannen te confronteren met hun eigen vrouwonvriendelijk gedrag en hun generaliserende uitspraken over vrouwen."
Truus: "Ik hoop niet dat je dit zegt om jezelf op de borst te kloppen, want wat ik veel belangrijker vind, is dat je jezelf kritisch bekijkt: je gedrag en je uitspraken en gedachten." (Want ik wil wedden dat je die seksistische grappen stiekem best leuk vindt.)
Frits: "Nou, over eigen gedrag gesproken: ik merk dat zoiets vaak heel ongemerkt gaat. Laatst ging ik met mijn vriendin uit eten, en in het restaurant waren geen lege tafeltjes meer. Toen werd er gevraagd of we er bezwaar tegen hadden om aan de grote tafel te zitten, waar ook al andere mensen aan het eten waren. Toen zei ik dat dat geen probleem was. Vervolgens kijkt mijn vriendin me aan met zo'n blik, en realiseerde ik me plotseling: Ai, dat had ik natuurlijk niet moeten zeggen, ik had eerst moeten overleggen. Maar dan ben je al te laat."
Toos: "Precies, zulke dingen bedoel ik nou. Ik wil niet beweren dat ik nou zo"n rechte-lijn-feministe ben, maar je moet altijd bij jezelf beginnen. Bij jezelf nagaan: hoe consequent ben ik in mijn gedrag en denken, hoe solidair en strijdbaar ben ik, en ga zo maar door."
Frits: "Dus jij wilt zeggen dat mannen eerst bij zichzelf na moeten gaan wat we willen."
Toos: "Ja, dat bedoel ik, en ik zou ook graag nu van jullie willen horen wat jullie nu willen."
Klaas: "Dat vind ik moeilijk om zo 1-2-3 uiteen te zetten." (Eigenlijk zit ik hier omdat ik vrouwen wil helpen, maar ik heb zo'n idee dat zo'n opmerking hier niet zo goed zal vallen.)
Jan: "Ik heb tot nu toe altijd gedacht dat bijvoorbeeld de strijd tegen seksisme alleen iets voor vrouwen was. Ik wilde altijd wel helpen, maar jullie vormen zo'n radicaal blok; ik heb nooit het idee gehad dat ik welkom was."
Marie: "Ben je dan weleens in discussie gegaan met een van ons?"
Jan: "Ja, met mijn vriendin, maar die werd altijd kwaad als ik zei dat ik graag mee wilde doen, omdat ik vond dat er bij jullie te weinig van de grond kwam. Daarbij vind ik ook dat jullie vaak generaliseren, jullie gooien alle mannen op een hoop; bijvoorbeeld bij zo'n uitspraak dat alle mannen verkrachters zouden zijn. Dan kan ik ook wel zeggen dat alle vrouwen moordenaressen zouden kunnen zijn. Dat is precies hetzelfde."
Truus: "Als je het zo stelt, dan heb je de bedoeling van die leus toch verkeerd begrepen. Denk daar nog maar eens over na, en dan kun je jezelf misschien meteen de vraag stellen of vrouwen wel geholpen willen worden door mannen."
Frits: "Nou, dat kan toch heel handig zijn, ik heb in ieder geval veel ervaring met actievoeren en dat zou goed van pas kunnen komen. Het is toch geen schande om iets van mannen aan te nemen?"
Truus: "Daar gaat het helemaal niet om. Ik kots alleen van dat toontje. Jullie zijn nauwelijks een half uur binnen en jullie willen nu al het roer overnemen. Hoe zit het eigenlijk met jullie theoretische achtergrond? Vanuit welke ideeën willen jullie dan strijd voeren? Ik vond het een goed idee om gezamenlijk te proberen verder te gaan, maar inmiddels ben ik daar al van terug gekomen. Ik was van mening dat jullie je op deze manier eindelijk eens bezig zouden houden met seksisme en feminisme."
Toos: "Ja, want als onderdeel van de totaalstrijd krijgt het vaak maar bar weinig aandacht."
Klaas: "Dat valt best mee, hoor. Ikzelf probeer er altijd rekening meer te houden om de positie van vrouwen in mijn strijd te betrekken."
Toos: "Ik ben van mening dat als je niet met naam en toenaam een aparte feministische strijd voert, dan worden vrouwen juist vergeten. Daarom ben ik nooit voor een totaalstrijd geweest, waarin de feministische strijd is opgenomen."
Frits: "Misschien heb je wel gelijk en moeten we in ieder geval nog een tijd lang 2 aparte groepen vormen."
(Toen was het inmiddels 17.30 uur en ging de gemengde groep uiteen. Waarschijnlijk zou er die avond nog heel wat gesproken worden over deze vergadering. Maar over de inhoud daarvan laten we iedereen zelf maar fantaseren.)