De Peueraar 34, juni 1993
Auteur: Eric Krebbers
GroenLinks-wethouder Hans de la Mar van Sociale Zaken en Milieu is ook in verzet Uit solidariteit riep hij een vergadering uit met de Leidse jongeren-organisaties over de vraag wat de plannen van Ter Veld voor jongeren in Leiden betekenen en "wat wij, gemeente en jongerenorganisaties er aan kunnen doenom deze voorstellen nog tegen te houden of te laten wijzigen."
De wethouder zit zelf trouwens ook met een probleem. Als hoofd van de Sociale Dienst in Leiden (verantwoordelijke is misschien een beter woord) wordt hij ook 3,5 miljoen gekort. Door het rijk. Hij krijgt veel minder geld om de uitkeringen aan jongeren mee te betalen. Het rijk gaat ervan uit dat alle jongeren aan het werk gaan middels het JWG. In Leiden zijn er echter 116 jongeren onder de 21 die een uitkering hebben. Die kunnen niet gaan werken in loondienst omdat het moeders zijn met kinderen, asielzoekers en mensen die een aanvulling krijgen op het lage loonvan hun partner. Volgens De la Mar zit er niemand onterecht in de bijstand. Hij heeft die 3,5 miljoen dus gewoon nodig voor deze jongeren. Hij krijgt op deze manier z'n begroting niet rond.
De gemeente verzet zich dan ook tegen de plannen middels de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) en de clup van Sociale Diensten. Ze wijst de bezuinigingen af, maar verwelkomt overigens wel een vereenvoudiging van de regels voor uitkeringsgerechtigden.
Op woensdag 12 mei verzamelden zich in het Stadsbouwhuis aan de Langegracht vertegenwoordigers van de Jonge Socialisten, Jonge Democraten (D66-jongeren), CNV-jongeren, de studentenactiegroep Leids Bezet, het LVC en De Invalshoek. De laatste is overigens geen jongerenorganisatie, maar was wel uitgenodigd. De wethouder boodt de jongeren hulp aan en wilde hun acties ondersteunen. "Voor vergaderruimte en andere faciliteiten kunnen jullie gewoon bij ons aankloppen", zei zijn assistent Cor Smit.
Terwijl de wethouder, wellicht vanuit zijn eigen actieverleden, op fanatieke jongeren had gerekend, stelden die zich op als makke lammetjes. Men vroeg veeleer om informatie en vond - op zich terecht - dat de lagere overheid zich zelf maar moest verzetten. De jongeren wilden een alternatief plan gaan produceren voor de plannen van Ter Veld, praten met kamerleden, lobbyen via een aantal leden van ballenstudentenvereniging Minerva die goede contacten hebben met VVD-kamerleden en een uitbreiding van het JWG.
De mensen van De Invalshoek die aanwezig waren, hielden ietwat bedrukt hun mond. Wat een conformisme. Alternatieve bezuinigingsplannen? Dan weten we er wel 1. De rijkste half procent van de Nederlanders bezit 22 procent van het totale geschatte privé-vermogen in ons land; de rijkste 1 procent 29 procent en de rijkste 5 procent meer dan de helft! Er zijn in Nederland minstens 80 duizend miljonairs. Een eenmalige solidariteitsheffing van 100.000 gulden per miljonair (dat is maar 10 procent of minder per vermogen) levert in een klap de totale 8miljard op die Kok met zijn voorjaarsnota wil bezuinigen. Dit alternatief is afkornstig uit het blad van de SAP ("Grenzeloos"), mei 1993. Er kwamen nog meer onzalige plannen ter tafel. Zoals de uitbreiding van het JWG naar de marktsector. Is het feminisme dan helemaal aan deze jongeren voorbij gegaan? Worden verzorgingstaken en vrijwilligerswerk dan helemaal niet meer gezien als nuttig werk? Hebben al deze jongeren dan de loonslavernij al uitgeroepen tot zaligmakend? Een bespreking van actieplannen met deze jongeren is zinloos. En het is wel duidelijk dat deze jonge bourgeoisie zelf nooit via het JWG op marktsector gedumpt zal worden, anders zou er nooit zo'n pleidooi geweest zijn voor stompzinnig lopende band werk en dergelijke, want dat is de realiteit voor kans-arme jongeren op de arbeidsmarkt. Uitgebuit worden tegen een hongerloontje.
Ja, wat heb je als radicaal-links in zo'n gezelschap te zoeken? Gevoelsmatig stonden de Invalshoekers heel ver af van deze jongeren. Enthousiast gezamelijk overleggen over plannen om in verzet te komen is er dan niet meer bij. Daarnaast heerste er toch al de sfeer dat actie door radicaal-links gevoerd moet worden: als het woord "actie" viel waren alle ogen gericht op de Invalshoekers. Die echter geen zin hadden vooroordelen te bevestigen. De Invalshoek wordt niet graag aangesproken op haar actiebereidheid (die natuurlijk best aanwezig is). Zij staat veeleer voor een radicaal andere wereldvisie en politiek.
En dan de wethouder, ook hij zat er na afloop ietwat beteuterd bij. Zoveel conservatisme en parlementarisme had hij niet verwacht, zo leek het. Maar ach, deze generatie jongeren is eenvoudigweg veel eerder tot het systeem bekeerd dan de wethouder zelf. De tragiek van een linkse wethouder. Enerzijds verzet willen ondersteunen, anderzijds door de staat gebruikt worden als smoel. De staat kiest bij voorkeur haar vertegenwoordigers voor het directe contact met de bevolking uit de gematigde (linkse) hoek. De keiharde beleidsmakers kunnen zich dan achter hun rug verschuilen. Op die wijze kunnen zij hun beleid eenvoudiger ten uitvoer brengen. Die tragiek is ook: enerzijds verzet ondersteunen, anderzijds wellicht onbedoeld woede kanaliseren en de scheiding der geesten bij jongeren benadrukken. Want, geholpen door de gemeente, is het jongeren vanzelfsprekend slechts toegestaan legale, voor de staat ongevaarlijke, paden te bewandelen. Of zou de werkgroep Rinus van der Lubbe haar verfbommen mogen komen maken in het Stadsbouwhuis? Is die uitnodiging al de deur uit? De tragiek van een integere wethouder die zijn eigen positie niet beseft of wil beseffen. Met zijn linkserhand biedt hij de jongeren hulp, met zijn rechterhand kort hij als verantwoordelijke voor Sociale Zaken hun uitkering.
Nota bene: op deze vergadering werd bekend dat Ter Veld op 28 juni in Leiden een onderzoeksrapport van de Sociale Dienst in ontvangst komt nemen!
Extraatje voor overbelaste raadsleden
Jawel! In deze tijden van bezuinigingen op de uitkeringen van jongeren en de studiebeurzen van studenten is het de normaalste zaak van de wereld om jezelf als gemeenteraadslid een extra zakcentje toe te schuiven. Gemeenteraadsleden in den lande ontvangen voor hun werk voor de burgers een zogenaamde vergoeding. In de jaren tachtig zijn deze vergoedingen in Leiden bevroren. De Leidse gemeenteraad vindt echter dat ze nu wel eens aan een inhaalslag toe is en eigent zich nu zo'n ƒ 2712 per persoon per jaar extra toe. (Leidse) gemeentelijke politici ontvangen daarom vanaf nu een jaarlijkse raadsvergoeding van maar liefst ƒ 23.051. Deze 'vergoeding' ontvangen zij dus naast hun gewone salaris (en dat hebben ze nogal eens!).
Voor grote groepen mensen in deze samenleving zoals mensen in de bijstand en werklozen is deze 'vergoeding' twee maal zo hoog als hun hele uitkering. De Socialistische Partij in de Leidse gemeenteraad is de enige politieke partij die zich hierover opwindt. De andere politieke partijen vinden blijkbaar dat ze wel eigenhandig een salarisverhoging kunnen doorvoeren nu de werkdruk door die a-sociale uitkeringstrekkers en luie studenten door hun rare acties zo verhoogd is! Tja, zo zijn onze manieren...