De Peueraar 44, april 1994
Auteur: Petra Schultz en Jeroen van Schie
Als incidenten structureel voorkomen zijn het geen incidenten meer. Met wat oppervlakkig onderzoek stuit je in Leiden al op een hele reeks racistische 'incidenten' die waarschijnlijk alleen nog maar het topje van de ijsberg zijn. Het zijn de gevallen die de pers halen of waar mensen zelf bekendheid aan geven. We zetten een aantal 'incidenten' op een rijtje die de laatste drie maanden in de Leidse regio hebben plaatsgevonden.
Dat doen we niet alleen om nogmaals aan te geven dat racistisch geweld inderdaad structureel plaatsvindt in de Nederlandse samenleving. Maar ook omdat we vinden dat er nagedacht moet worden over hoe we daar op moeten reageren.
Het is belangrijk dat er demonstraties en fakkeltochten zijn, dat mensen posters voor hun ramen hangen, of anderszins uiting geven aan hun woede over de opkomst van extreem-rechts. Dat is echter niet genoeg als tegenwicht tegen de bommeldingen, burenruzies, vechtpartijen, deportaties, scheldpartijen, racistische leuzen, folders en pamfletten. Fascistische partijen en organisaties raken steeds beter georganiseerd en de racistische spanning loopt in verschillende wijken af en toe hoog op. Daarmee zal ook het aantal 'incidenten' verder toenemen.
1 januari 1994
In de Leidse Groenoordhallen wordt een Hindoestaans nieuwjaarsfeest georganiseerd waar 800 mensen op af komen. Deze feestelijke happening wordt ruw verstoord doordat er tot twee maal toe een telefonische bommelding wordt gedaan bij de Leidse politie. Volgens de politie was er uit de telefoontjes geen aanwijzing te halen dat ze een racistische achtergrond hadden. De directeur van de Groenoordhallen meldt daar echter het volgende over: "Dit is bepaald niet de eerste keer dat een leukerd een bommelding doet tijdens een feest voor kleurlingen in de Groenoordhallen of de Stadsgehoorzaal. Goddank is het ook deze keer weer bij een loos alarm gebleven".
29 januari 1994
De PvdA heeft een wijkbezoek in Leiden-Noord georganiseerd in buurthuis het Spoortje om stemmen te trekken voor de verkiezingen. Het publiek geeft onverhuld af op de Turkse en Marokkaanse medebewoners van de buurt. Onder het publiek bevinden zich leden van de Centrum-Democraten die de boel proberen op te stoken.
3 februari 1994
Twee broers van Egyptische afkomst worden door de Vreemdelingendienst opgepakt in Rijnsburg toen ze op zoek waren naar werk. Omdat de vreemdelingenpolitie regionaal werkt zijn ze waarschijnlijk op het Leidse politiebureau opgesloten. Ze zijn vrij snel gedeporteerd.
11 februari 1994
"De politie heeft gisteravond voorkomen dat er in Lisse een massale vechtpartij ontstond tussen een grote groep jongeren uit dit dorp en uit Lisse en Leiden afkomstige Turken en Marokkanen. Ze was van te voren getipt dat de twee groepen elkaar zouden treffen (...) Rond acht uur verzamelden zich bij de parkeergarage inderdaad zo'n 100 Lissese en 30 Turkse en Marokkaanse jongeren (...) De groepen zochten elkaar op om enkele oude rekeningen te vereffenen. De politie meldt dat jongeren uit beide groepen elkaar over en weer geregeld hebben mishandeld en discriminerende opmerkingen hebben gemaakt (...)". (Leidsch Dagblad)
Half februari 1994
Verschillende mensen die onderdeel uitmaken van het platform 'Leiden voor iedereen' krijgen thuis dreigbrieven in de bus. De brieven zijn ondertekend met WARF (Werkelijk Anti-Racistisch Front). Vanuit het platform 'Leiden voor iedereen' werd een huis-aan-huisposter verspreid met de leus 'Leiden voor iedereen, geef haat geen kans'. WARF reageerde daarop in de dreigbrieven als volgt: "Als jij die insinuerende posters verspreidt, dan weten we je te vinden, tuig".
17 februari 1994
Er vindt in het Spoortje een politieke discussie-avond plaats waarvoor alle politieke partijen zijn uitgenodigd. Ook de Centrum-Democraten zijn aanwezig. Eén van hen zet alle 'links-uitziende' mensen op de foto. Gelukkig wordt er door een aantal mensen ingegrepen. Zij nemen het fototoestel na afloop van de avond in beslag.
24 februari 1994
Er vindt in het Leidse Vrijetijds Centrum (LVC) een forumdiscussie plaats. CDA- en VVD-politici spreken zich uit te-gen een beleid dat allochtonen gelijke kansen wil geven. Een beleid dat ten onrechte 'voorkeursbeleid' wordt genoemd. VVD en CDA zeggen dit te doen om racisme tegen te gaan.
25 februari 1994
Twee 'illegale' Marokkanen worden opgepakt door de Leidse politie. Ze bevinden zich in de buurt van een 'crimineel' pand (waar criminaliteit wordt vermoed). Ze zitten 21 dagen vast op het Leidse politiebureau in een politiecelletje van twee bij drie. Daarna worden ze weer vrijgelaten. Eén van hen heeft een ziekenfondskaart bij zich. Het adres dat daar op vermeld staat wordt ook door de politie bezocht. Er wordt niemand opgepakt.
26 februari 1994
Het Meldpunt Discriminatie maakt in het Leidsch Dagblad bekend dat het aantal klachten en meldingen over discriminatie in 1993 wederom is gestegen, deze keer met 20%. Met name opvallend is het toegenomen aantal klachten met betrekking tot 'burenruzies' tussen autochtone en allochtone Leidenaars. Over de eerste drie maanden van 1994 is het aantal klachten weer met 30% gestegen in vergelijking met dezelfde periode in 1993.
Er vindt in Leiden een demonstratie plaats tegen de opkomst van extreem-rechts en voor betaalbare huren, leefbare lonen en meer zeggenschap voor mensen over hun eigen wijk. De demonstratie eindigt in het Kooipark alwaar een afsluitende manifestatie wordt gehouden. Bij de politie komt een melding binnen dat tijdens de demonstratie ergens een bom zal ontploffen. De melding is echter dermate vaag dat deze niet serieus wordt genomen.
Na afloop van de demonstratie krijgt een vrouw die op weg is naar huis, klappen van een voorbijganger, nadat ze bevestigend had geantwoord op de vraag of ze had meegedaan aan de demonstratie. Dezelfde vrouw wordt door de politie opgepakt en meegenomen voor verhoor. Het is de politie te doen om het fototoestel dat op 17 februari door anti-fascisten in beslag was genomen. De politie neemt het dus op voor extreem-rechts. Ze zijn waarschijnlijk ook geïnteresseerd in de foto's.
1 maart 1994
Het Leidsch Dagblad maakt melding van een vechtpartij die een tijd terug heeft plaatsgevonden. "Een jeugdige Leidse was slaags geraakt met een Marokkaanse naar aanleiding van een racistische scheldpartij. De Marokkaanse zou aan haar haren van de fiets zijn getrokken en tegen de grond zijn geslagen. En toen had zich een typische vrouwelijke vechtpartij (?) afgespeeld: met veel bijten en krabben, waarbij beide partijen de nodige verwondingen hadden opgelopen".
3 maart 1994
Er wordt op station Voorschoten in een trein een nepbom gevonden. Op het pakket zit een brief van de 'Bevrijdingsbeweging Zuid-West Nederland'. In de brief staan racistische leuzen als: "Nederland voor de Nederlanders", en "De verkiezingsuitslagen zeggen toch genoeg'. De racisten stellen "het probleem van de Medelanders door deze bom zelf te willen oplossen." (Leidsch Dagblad)
12 en 13 maart 1994
De volgende leuzen worden in Katwijk op muren gekalkt: "Auslander raus", "Turken dood" en "Stem CD".
18 maart 1994
In de ochtend wordt een 16-jarig meisje van Turkse afkomst aangereden door een vrachtwagen die door rood licht rijdt. Kort daarop overlijdt ze. Het gebeurt vlakbij de Leidse Rembrandt-scholengemeenschap waar ze op school zit. Eén van de omstanders, iemand die op een steiger bij de school aan het werk is, maakt daarop een opmerking in de trant van "Oh, als het een Turkse is dan maakt het niet uit". Hierop formeert zich een grote groep scholieren die de man te lijf willen gaan om hem een flinke afstraffing te geven. De schoolleiding grijpt echter in, waarop de man hard wegrent. Op de anti-racistische fakkeltocht van 21 maart is de Rembrandt-school met honderden leerlingen en leerkrachten aanwezig en houdt een leraar een toespraak over het gebeurde.
De week na de verkiezingen van 2 maart 1994
wee allochtone gezinnen worden telefonisch met de dood bedreigd. Zij krijgen te horen: "Wij hebben gewonnen" en tevens vallen hen een hoop racistische kreten en bedreigingen ten deel.
21 maart 1994
"Tijdens een Antilliaans feest in de Groenoordhal, waar ongeveer 5000 bezoekers waren, is zaterdag omstreeks 14.30 uur een bommelding binnengekomen bij de telefoniste van de hal. De politie onderzocht direct de hal maar nam het telefoontje niet serieus. Er werd dan ook niet besloten om het feest te onderbreken of de hal te ontruimen." (Leidsch Dagblad)
21 maart 1994
"Burgemeester M. Zonnevylle van Leiderdorp beschuldigt de Stichting Leefbaar Leiderdorp ervan 'een hekel te hebben aan asielzoekers'. Hij deed deze uitspraak gisteren in een reactie op het kraken van de voormalige badmeesterswoning aan de Ericalaan. De woning is (...) gekraakt door Leiderdorper H. Postma die eerder poogde het pand te kopen. Toen hij onlangs hoorde dat de gemeente de woning wil gebruiken voor huisvesting van asielzoekers, besloot hij het pand te kraken. Gisteravond heeft hij de Stichting Leefbaar Leiden aangifte laten doen van de kraakactie. (...) Postma woont met zijn gezin in een eengezinswoning aan de Leiderdorpse Bernard Haitinkstraat. Van woningnood is dus geen sprake, zo erkent hij." (Leidsch Dagblad)