De Peueraar 46, juni 1994
Auteur: Harry Schoch
Is er nog leven buiten de auto?
Milieu-activist Harry Schoch schreef ons een brief waarin hij probleemgebieden in ons verkeer schetst en ingaat op de tegenkrachten die actief zijn om die problemen tot een oplossing te brengen. Hij zegt: "Alles hangt met alles samen."
De probleemgebieden:
(1) De "autoluwplannen" in de binnenstad leven nog, maar ze zijn erg afgezwakt. Het is de vraag of er meer van komt dan een paar straatjes herinrichten. Het idee van een parkeergarage aan de Boommmarkt leeft nog steeds.
(2) In de stad eromheen breidt het parkeer-restrictiegebied zich uit. Beperking van het parkeren in straten is het doel. Dat werkt op zich wel, maar de autodruk op de hele stad zal blijven toenemen door nieuwe parkeergarages (in de Ir. Driessenstraat, bij de Digros en Sanders), te veel parkeerplaatsen bij kantoren (bijvoorbeeld bij het station) en allerlei grootschalige plannen (nog meer parkeergarages, plannen Groenoordhallen, Sleutelhof, en dergelijke). De dure autotunnel onder het Stationsplein - hij kost tientallen miljoenen! - maakt het plein veiliger, maar zal de autodoorstroming bevorderen.
(3) In de regio en verder gebeurt ook heel wat. De A4 bij Leiderdorp en Zoeterwoude wordt verbreed. In het Collegeprogramma wordt de aanleg van Rijksweg 11 "niet onmogelijk gemaakt" en een extra noord-zuid verbinding aan de oostkant van Leiden "noodzakelijk" genoemd. De Landscheidingsweg in Den Haag wordt verlengd. Dit zijn even zovele bevestigingen van één patroon: verslaving aan de auto. Dat is ook terug te zien in de plannen voor de Groenoordhallen. Er is een kans dat daar een McDrive komt: met de auto naar het (vlees)loket en vreten maar! Ook het "locatiebeleid", waarbij het Rijk de norm van 1 parkeerplaats voor 10 kantoorwerknemers stelt, wordt bijvoorbeeld bij het station niet gehandhaafd door de gemeente. "Dat komt vaak voor", zeiden mij twee progressieve medewerkers van Rijkswaterstaat!
(4) Ook bij nieuwbouwplannen, zowel groot als klein, worden nog steeds veel parkeerplaatsen aangelegd. Neem de 5 Mei-laan: 120 huizen met 128 parkeerplaatsen. Mede omdat de omwonenden dat willen en sommigen de rot gewoonte hebben hun auto ook nog eens op openbare ruimten buiten hun box te stallen. Vaak hebben de mensen zelfs de beschikking over ondergrondse parkeergarages, zoals bij de Hoge Rijndijk.
Dit alles laat zien dat de (auto)verkeersstromen alleen maar zullen toenemen bij dit beleid. Als mensen eenmaal vastgeroest zijn in hun auto-leefpatroon, is het voor hen heel moeilijk daar nog uit te komen. Dat vergt wilskracht. En inderdaad, je moet je dan bepaalde gemakken ontzeggen.
Maar is alles dan hopeloos? Nee, er zijn tegenkrachten. Bij de busmaatschappijen ligt een plan voor een railnet - een tram?! - in de regio. De Groenen hebben ideeën over trolleybussen. D'66 heeft het soms over bussen die over de City Ring zouden kunnen rijden. Er zijn allerlei suggesties van Milieudefensie en de ENFB met betrekking tot de fiets. Er komen steeds meer soorten taxi's en autoverhuursystemen. Ook voetgangers, kinderen en ouders met kinderwagens vormen een tegenkracht. Een lichtpunt is wat ik onlangs op de televisie zag. Over Cuba. De economie ligt er "plat". Er zijn geen onderdelen meer voor auto's en bussen. Er is geen brandstof meer. Het resultaat is een bloeiende, nieuwe economie rond de fiets. Er komen overal fabrieken en fabriekjes en reparatiebedrijfjes. Een van de geïnterviewde Cubanen zei: "We zijn arm, maar fietsen is gezond en je krijgt er energie van." Het kán dus. Maar dan moet Leiden zich niet beperken tot een halfzacht autoluwsysteem en niet de autoproblemen "concentreren op de hoofdwegen." Geef de straat terug aan de bomen, de kinderen, de voetgangers, de (rustige!) fietsers en het openbaar vervoer!