Lokaal Kabaal 0, februari 1995
Auteur: Jeroen van Schie
Liever jeugdgevangenis dan spijbelopvang?
De subsidie van het Leidse spijbelopvangproject De Witte Poort wordt gehalveerd. Een stoot onder de gordel van de spijbelende jeugd. Een knock-out lijkt onvermijdelijk. Er is wel geld voor een nieuwe jeugdgevangenis in Sassenheim.
Ed Lelieveld is maatschappelijk werker in De Witte Poort. Zijn baan staat door de aangekondigde bezuinigingen op de tocht. Het Leidse project verliest anderhalve ton van de 266.000 gulden subsidie. Onderwijsminister Ritzen wil de subsidiegelden 'eerlijker en doel- matiger' verdelen: hoe meer leerlingen uit een 'achterstandssituatie' in je stad, hoe meer geld je krijgt. Het lijkt een logische regeling, ware het niet dat er weer eens te weinig centen in de te verdelen pot wordt gestopt. Lelieveld: "Het is niet dat Amsterdam, waar nu geen spijbelopvang is, geen geld zou moeten krijgen. Maar het is wel erg raar als we hier moeten sluiten om er daar een op te richten. Als ze in Amsterdam ook spijbelopvang willen moet er meer geld komen. Dat kan niet binnen het huidige budget."
Kleinschaligheid
De Witte Poort is ruim negen jaar geleden begonnen en heeft haar bestaansrecht ruimschoots bewezen. Jongeren die om wat voor redenen ook buiten de boot dreigen te vallen, krijgen er een laatste kans. Kleinschaligheid, veiligheid en een geborgen omgeving zijn sleutelwoorden. Jongeren krijgen individueel les aan de hand van hun eigen toekomstwensen en niveau. Naast het algemeen vormende onderwijs zoals Nederlands, Engels, aardrijkskunde en geschiedenis worden jongeren voorbereid op de school die ze na de Witte Poort willen gaan volgen. En een aantal keer per jaar zijn er speciale projecten. Lessen over onderwerpen als seksualiteit, discriminatie en de gevaren van drank en drugs. Of een ex-gedetineerde komt vertellen over de gevangenis.
Leerlingen blijven gemiddeld vijf maanden in de Witte Poort waarna negen van de tien leerlingen weer terugkeren naar het reguliere onderwijs. Ze hebben dan de tijd en de ruimte gehad om te bedenken wat ze willen. Ze hebben bijvoorbeeld stage gelopen in een peuterspeelzaal en weten dan waarom ze een opleiding in die richting gaan volgen.
Brandbrief
"Het Landelijk Platform Spijbelopvang trekt al een aantal maanden aan de bel", aldus Lelieveld. "In veel steden worden projecten bedreigd. Dertien middelgrote gemeenten, waaronder Leiden, hebben gezamenlijk een brandbrief aan de Tweede Kamer gestuurd waarin ze waarschuwen voor de opheffing van goedlopende spijbelprojecten".
Lelieveld hoopt dat ernaar geluisterd wordt: "Veel meer kunnen we niet doen. Je kunt moeilijk gaan staken en die jongeren op straat schoppen om aan te tonen dat ze zonder ons de dupe zijn en de criminaliteit zal toenemen. Velen zijn immers al meermalen met de politie in aanraking geweest. Dat weten ze op het ministerie ook donders goed. Ik vind het schrijnend dat er voor miljoenen een jeugdgevangenis met 100 werknemers in Spijkenisse wordt neergezet, terwijl er voor preventieve projecten als de onze geen geld lijkt te zijn. Kijk, een aantal jongeren uit achterstandssituaties redt het niet in het onderwijs-systeem. Dan kun je twee dingen doen. Of je wacht tot ze een oud omaatje van haar tasje beroven om ze dan in Spijkenisse op te sluiten. Of je probeert ze preventief een nieuw perspectief te bieden. Dat is de keuze die gemaakt moet worden!"