Lokaal Kabaal 2, april 1995
Auteur: Ellen de Waard
Al twintig jaar strijdt de vrouwenbeweging tegen vrouwenmishandeling. Het is helaas nog steeds niet gelukt om geweld tegen vrouwen een halt toe te roepen. Vandaar het project "Preventie geweld tegen vrouwen in relaties".
De gemeente Leiden overweegt twee ton te bezuinigen op de vrouwenopvangcentra Cortona en Cassandra. De rijksoverheid wil daar bovenop nog eens drie ton bezuinigen. Toch betalen de gemeente en het ministerie van Justitie een jaar lang een project dat vrouwenmishandeling wil aanpakken. "Veel mensen komen beroepsmatig in aanraking met vrouwen die geweld in relaties meemaken. Het project wil dat men tot een gezamenlijke aanpak komt. Het ontbreekt niet aan goede wil. Vaak weet men er echter niet mee om te gaan. Hoe moet je bijvoorbeeld ingrijpen om erger te voorkomen?" Aan het woord is A. Martens van het Coördinatiepunt tegen Seksueel Geweld, een van de organisaties die het voortouw neemt in het project. "Het overgrote deel van de huisartsen bijvoorbeeld pikt de signalen van mishandeling niet op. Ze vragen niet door als een patiënte regelmatig met kwetsuren komt. Doen ze dat wel dan kan het lastig zijn als de partner ook bij diezelfde arts patiënt is. De politie loopt vaak tegen juridische problemen op, zeker als de vrouw geen aangifte van mishandeling doet. Familieleden en andere mensen uit de directe omgeving voelen zich vaak machteloos. De ene dag haal je een vechtend stel uit elkaar en de volgende dag zie je ze gearmd over straat lopen."
Machteloosheid
Ongeveer 20% van alle vrouwen tussen de twintig en zestig jaar heeft ooit in een relatie met geweld te maken gehad. In 1993 vroegen ruim 20.000 vrouwen en kinderen opvang wegens geestelijk, lichamelijk en seksueel geweld. Vrouwenmishandeling kan niet simpelweg als een echtelijke ruzie afgedaan kan worden. De vrouwenbeweging toonde dat aan met de oprichting van Blijf van m'n Lijf-huizen. Veel mensen grijpen echter uit 'privacy'overwegingen niet in. Martens daarover: "Privacy is in onze maatschappij een groot goed. Maar veel vrouwen zitten klem in hun relatie en ervaren doorlopend angst. Ze zijn zelf niet bij machte het geweld te stoppen en de daders zien zichzelf niet als probleem. Het machtsverschil tussen vrouwen en mannen maakt vrouwenmishandeling mogelijk."
Vaak gaat de ex-partner door met mishandelen nadat een relatie verbroken is. Ook wordt een zeer groot aantal mishandelde vrouwen in een volgende relatie weer met geweld gekonfronteerd. Vrouwen moeten meer inzicht krijgen in zichzelf en hun relatiepatronen. Zo kunnen ze weerbaarder kunnen worden.
Daders buiten schot
Helaas richt het project zich niet op de mannen die het geweld plegen. Dat zou een logische keuze zijn als er over voorkómen wordt gesproken. Daders inzicht geven in eigen motieven is geen doel van het project, evenmin als een mentaliteitsverandering bij mannen. Een gemiste kans. Hopelijk wordt dit punt in de loop van het projekt wel uitgediept. Het doel is tenslotte geweld tegen vrouwen in relaties te voorkomen en te bestrijden.