Lokaal Kabaal 4, mei 1995
Auteur: Petra Schultz
Over de legitimatieplicht is al veel te doen geweest. Nieuw is echter dat een banenpoolster wordt bedreigd met het blokkeren van haar loon. Tenzij ze onmiddellijk met haar paspoort langs zou komen. Juridisch gezien kan dit niet. Hoe kan dit gebeuren?
Op 1 juni moeten alle werknemers een copie van hun legitimatiebewijs ingeleverd hebben. Zo wil men mensen zonder verblijfsvergunning van betaald werk uitsluiten. Lang niet iedereen wenst hieraan mee te werken. Bij de meeste Leidse instellingen heeft dit nog niet tot problemen geleid. Een banenpoolster kreeg het echter aan de stok met iemand van haar werkgever Stichting Weerwerk. Ze wil anoniem blijven om zichzelf en haar werkplek niet op een negatieve manier in de publiciteit te brengen. "Een vrouw van de stichting zei laatst dat ik me de volgende dag moest legitimeren. Ze waarschuwde me dat anders mijn loon geblokkeerd zou worden. Het dreigement was afkomstig van de gemeentelijke salarisadministratie. Ik wilde me om principiële redenen niet legitimeren. Ik vind het trouwens ook onzin: ze weten toch wie ik ben. Eerst werd ermee gedreigd dat ik in de hoogste belastingschaal zou komen. Dat is heel wat, je krijgt dan 60% loonbelasting. Maar blokkeren van mijn loon, dat kan ik me niet permitteren. Omdat ze zeiden dat ik persé de volgende dag moest langskomen, voelde ik me extra onder druk gezet."
Mag er met een loonstop gedreigd worden? Het Autonoom Centrum, een groep die onderzoek doet naar de werking van de legitimatieplicht: "Voorzover wij weten is niet eerder gedreigd met blokkeren van het loon. Een korting via de loonbelasting is de enig mogelijke sanctie. Zelfs dat is maar tijdelijk. Het teveel betaalde krijg je later terug van de belasting. Jammer dat ze haar legitimatiebewijs heeft ingeleverd, het zou een interessante zaak zijn geweest voor de rechter."
Duistere praktijken
De gemeente kan een boete krijgen als haar werknemers geen legitimatiebewijs inleveren. Vandaar dat ze veel druk op hen uitoefent. Jans Koster van de Leidse salarisadministratie zegt niets te weten van het bewuste dreigement: "De consulent van de banenpoolster moet dit gedaan hebben. Wij treden niet in direkt contact met de werknemers."
De betrokken consulente van Stichting Weerwerk weigert met media te praten. Daar hebben ze een persvoorlichter voor. Die zegt dat sinds 1 januari 1994 alleen mensen in dienst genomen worden die een copie van hun paspoort inleveren. "Misschien is daar toen niet op gelet. Dan is iemand ten onrechte in dienst genomen en kan het inkomen geblokkeerd worden." De betrokken banenpoolster is inderdaad na 1 januari 1994 in dienst getreden. Volgens advocaat Van Hartingsveld is het zelfs dan juridisch niet mogelijk het loon te blokkeren. "Een arbeidsovereenkomst kun je niet zomaar stopzetten. Daar heb je toestemming van het arbeidsburo voor nodig."
Het blijft een vreemde zaak. Of de salarisadministratie wil niet toegeven onwettige dreigementen te hebben geuit. Of Stichting Weerwerk probeert te verbloemen dat ze vergeten zijn om een legitimatiebewijs te vragen bij de indiensttreding van de banenpoolster. Hoe dan ook, laat je niet opjutten door bureaucraten, maar zoek eerst even uit of ze wel legaal bezig zijn. Voor meer informatie over de legitimatieplicht kun je contact opnemen met het Autonoom Centrum.