Lokaal Kabaal 5, juni 1995

Auteur: Petra Schultz


Stoeptegel als legitimatie

Uiterlijk 1 juni moesten alle werknemers een kopie van hun paspoort inleveren bij hun werkgever. Sommigen weigeren dit om principiële redenen. "Linke Lexje" schreef hierover in het personeelsblad van het Studiehuis. Anderen leverden piepkleine of gekleurde kopieën van hun pas in. Sommige werkgevers steunen hun werknemers. Anderen zijn creatief in het verzinnen van dreigementen om Vadertje Staat een handje te helpen.

"Linke Lexje" schrijft: "Ik heb altijd al geweigerd om met identificatiepapieren op zak te lopen en alleen daarom wens ik aan het nieuwe ideetje van Den Haag niet mee te doen. Met de doelstellingen voor deze maatregel heb ik ook niets. Zwartrijders moeten maar op een andere manier aangepakt worden. En dat illegalen opgepakt moeten worden? Laat ik zeggen dat ik daar op zijn minst niet aan wil meewerken. Via de maatregel maken we het de politie echter alleen maar gemakkelijker om eventueel aanwezige illegalen op het Studiehuis makkelijker te vinden.

Echt link word ik van de manier waarop de staat deze maatregel wil afdwingen. Lafhartig als de wetgever is, heeft die de verantwoordelijkheid voor het nakomen van deze maatregel bij de werkgever, bij ons dus de Stichting Basiseducatie, gelegd. Blijkt bij controle dat niet van alle medewerkers een kopie van een legitimatiebewijs aanwezig is, dan kan de Basiseducatie Leiden een boete van 65.000 gulden krijgen. Niet inleveren kost het Studiehuis een jaar lang dus bijna een hele formatieplaats per weigeraar. Bovendien is het niet inleveren van zo'n papier door de werkgever een grond voor ontslag. Dit is toch een schoolvoorbeeld van het kanon en de mug, zou ik zeggen. De zwaarte van de sanctie doet me bijna geloven dat de wetgever met de identificatieplicht nog een andere doelstelling heeft. Het lijkt wel of van die identificatieplicht het voortbestaan van onze maatschappij afhangt (...) Natuurlijk ga ik overstag als ik werkelijk met ontslag word bedreigd. Maar diep in mijn hart hoop ik op het scenario van de 100 kilometer-maatregel. Die werd door zoveel mensen genegeerd dat de wetgever de maatregel (in dat geval helaas) weer heeft ingetrokken. Daarom mijn oproep: doe er niet aan mee. Weiger zo lang mogelijk."

Postzegelformaat

"Linke Lexje" noemt ontslag als sanctie op het weigeren van de legitimatieplicht. Het Studiehuis ontkent dit dreigement geuit te hebben. Dat is te hopen want de enige sanctie voor werknemers verhoging van de loonbelasting tot 60%. De teveel betaalde belasting krijg je overigens na een jaar terug. Momenteel zoeken actievoerders uit of het mogelijk is maandelijks een voorschot te krijgen op die terugbetaling.

De werkgeversorganisatie VNO twijfelt ook aan de haalbaarheid van ontslag: "De vraag is maar of er een rechter te vinden is die de weigering van het inleveren van een paspoortkopie als ontslaggrond aanvaardt."

Desondanks is ook een Leidse werkneemster van de Telefonische Hulpdienst Rotterdam bedreigd met ontslag. Ze had een piepkleine en daardoor onleesbare kopie ingeleverd. Een kopie is een kopie, nietwaar? Het accountantsbureau dat de salarisadministratie van de THD regelt, zei dat niemand loon zou ontvangen tot de werkneemster een leesbare kopie had ingeleverd. De werkneemster: "Ik zei dat ze dat vooral moesten doen. Dan zou het niet alleen mijn probleem maar dat van iedereen worden. Toen krabbelde het bureau terug."

Ook een werkneemster van de Centrale Organisatie Kinderopvang Leiden koos ervoor om een kopie op postzegelformaat in te leveren. Onduidelijk is nog hoe haar werkgever hierop zal reageren. De meeste werkgevers zetten hun werknemers (nog) niet onder druk. Ze gaan ervan uit dat de overheid nauwelijks zal controleren.

Hulpverleensters van een Leids opvangcentrum zoeken nog naar een manier om met andere opvangcentra te ageren tegen de legitimatieplicht. Uit angst voor sancties hebben ze intussen wel een kopie ingeleverd. Overigens kun je de kopieën ook terugvragen.

Stoeptegel

De Leidenaar Jeroen van der Sluijs heeft het meeste werk van zijn kopie gemaakt. Hij heeft zijn werkgever, de universiteit van Utrecht, een kopie gegeven die op een stoeptegel was geplakt. De kopie is op donkerrood papier afgedrukt en daarna overgeschilderd met groene ecoline. De tekst van deze kopie is nog net leesbaar, maar de achtergrond is zo donker dat kopiëren op A4 onmogelijk is. De universiteit weet nog niet hoe ze hierop zal reageren. Misschien kan ze net als sommige andere werkgevers de protestbrieven en onleesbare kopieën in haar administratie bewaren. Duidelijk is dan dat de werkgever zijn plicht heeft gedaan door om de kopie te vragen.

Terug