Lokaal Kabaal 7, september 1995
Auteur: Ellen de Waard
Een unieke collectie informatiemateriaal over vrouwen wereldwijd dreigt verloren te gaan. De afdeling training van het Documentatiecentrum Vrouwen en Autonomie (VenA) heeft besloten per 1 januari zelfstandig verder te gaan. De druk bezochte maar commercieel minder aantrekkelijke afdeling documentatie dreigt hierdoor het onderspit te moeten delven.
VenA zit ver weggestopt op de vierde etage van de Faculteit Sociale Wetenschappen van de universiteit. Toch weten uiteenlopende mensen als ambassadepersoneel, veldwerkers, studenten, beleidsmakers van ontwikkelingssamenwerkingsorganisaties en het ministerie van Buitenlandse Zaken de weg naar deze unieke collectie te vinden.
Het materiaal bestaat uit studies over feministische antropologie, sekse en gender, vrouwen in een veranderende wereld, de positie van vrouwen in verschillende landen en beschrijvingen en evaluaties van projecten in de Derde Wereld. Deze documentatie maakt de wereldwijde strijd van vrouwen voor een betere maatschappij tastbaar.
Op de commerciële toer
Zowel de afdeling documentatie als de afdeling training genieten grote belangstelling. Het voortbestaan van VenA wordt echter bedreigd. "Sinds januari van dit jaar is er door Ontwikkelingssamenwerking 60% op onze subsidie gekort. Ook de Faculteit Sociale Wetenschappen moest 15% bezuinigen. De derde afdeling van VenA, onderzoek, is toen wegbezuinigd. Dat had ook te maken met tegenvallende resultaten en een veranderde opvatting over onderzoek doen", aldus Marijke van den Engel, hoofd van de afdeling documentatie.
Het op peil houden van de collectie vergt forse financiële investeringen. De afdeling documentatie heeft door de bezuinigingen ook een flinke knauw gekregen. Er is fors in personeelsuren gesnoeid. Het lijkt er nu op dat de afdeling training om die reden het zinkend schip gaat verlaten. Volgend jaar verlaat die afdeling de universiteit. Zij gaat zich met haar kennis en diensten op de zogenaamde consultancy-markt begeven. Volgens Dorine Plantinga, hoofd van de afdeling training, past een bedrijfsmatige aanpak niet binnen de rigide structuren van de universiteit.
Zo hoopt de afdeling niet langer afhankelijk te zijn van de grillen van de subsidiegever. Adviesbureaus en trainingscentra rijzen in Nederland als paddestoelen uit de grond. Het bedrijfsleven legt forse bedragen op tafel voor het bijscholen van haar personeel.
Gematigder aanbod
Volgens Ontwikkelingssamenwerking heeft de universiteit te weinig moeite gedaan VenA financieel draaiende te houden. Ook Van den Engel hekelt de opstelling van de universiteit. "De universiteit heeft zich niet met de afsplitsing van de afdeling training bemoeid. Men heeft de afdeling zonder slag of stoot laten gaan."
De kwestie ligt intern gevoelig. Met het wegvallen van twee van de drie pijlers van VenA dreigt de subsidiekraan volledig dichtgedraaid te worden. Van den Engel probeert te redden wat er te redden valt. Ze hoopt ondanks haar teleurstelling goede afspraken te kunnen maken met de zelfstandig wordende afdeling training. De toegankelijkheid voor een breed publiek en het bewaren van de eenheid van het materiaal is haar voornaamste zorg. Ze vreest dat vooral het grijze materiaal, zoals congresverslagen, scripties en minder officiële uitgaven, niet langer aangeschaft zullen worden. Het gaat hierbij vaak om materiaal dat afwijkt van het gangbare, officiële overheidsbeleid.
Sprankje hoop
Ondertussen is de afdeling documentatie bezig met petities en adhesiebetuigingen. Ze probeert zo enige druk op de geldschieters uit te oefenen. Nationaal en internationaal heeft VenA prestige opgebouwd, maar als er geld over de brug moet komen wordt er een andere taal gesproken. Het ministerie gaat de onderhandelingen over VenA's subsidie na de vrouwenconferentie in Beijing weer opstarten. Van den Engel hoopt in ieder geval de tijd en financiële ruimte te krijgen om andere inkomsten te verwerven.
Uitsluitsel over het lot van VenA zal nog wel enkele maanden op zich laten wachten.