Lokaal Kabaal 8, september 1995
Auteur: Ellen de Waard
(boekrecensie)
Chinese vrouwen
In "Het geheim van mevrouw Li" maken we kennis met acht vrouwen die ieder op hun eigen manier een stukje van het hedendaagse China verwoorden. Aan de hand van hun portretten worden er thema's aangeroerd die Westerlingen, zoals de schrijfster zelf, nogal eens met verbazing en afschuw aanschouwen. Niet alleen het stringente een-kindbeleid en de daarbij horende afgedwongen abortussen, maar ook het feit dat Chinese vrouwen, in onze ogen, zo weinig voor zichzelf opeisen. Maar opoffering en aanpassing zijn al eeuwen sleutelwoorden in de Chinese cultuur. De wensen van vrouwen komen pas nadat die van de leiders, de vaders, de mannen en de zonen zijn vervuld.
In de levens van de geportretteerde vrouwen vinden we de littekens van bijna vijftig jaar Chinese politieke repressie en economisch falen. Nagenoeg niemand ontkwam aan de hongersnoden, publieke vernederingen en gedwongen tewerkstellingen waardoor echtparen en gezinnen niet bij elkaar konden wonen.
De communistische partij zet de deur naar het westen steeds verder open. Behalve bepaalde vrijheden geeft dit ook nieuwe problemen. In de hoop op meer materiële welvaart worden de economische hervormingen door veel mensen toegejuicht. Maar de invoering van een "socialistische markteconomie" heeft enorm veel vrouwen werkloos gemaakt. In de Speciale Economische Zones in het zuiden van het land werken vooral jonge vrouwen van het platteland onder erbarmelijke omstandigheden.
Elke vrouw die aan het woord komt heeft haar eigen aspiraties en de daarbij horende problemen. Het gebrek aan persoonlijke en sociale bewegingsvrijheid is dan ook een juk dat vrouwen graag willen afwerpen.
Medema is er met dit dunne boekje prima in geslaagd een gevarieerd beeld van vrouwenlevens in een veranderende Chinese maatschappij te geven.
Het geheim van mevrouw Li. Portretten van Chinese vrouwen, Nies Medema. Uitgeverij: Ravijn, ƒ 12,50.