Lokaal Kabaal 11, november 1995

Auteur: Margreet de Zwart

Al 13 jaar is "eigenzinnige" boekhandel Manifest hét adres voor het politiek leesvoer van progressief Leiden. De laatste maanden ging het gerucht dat de klad er een beetje in zat. Leest progressief Leiden niet meer? Een gesprek met medewerkster Ama de Jong.

De Jong is bijna vijf jaar vrijwilligster bij Manifest. Volgens haar gaat het al een paar jaar slechter met de boekenbranche in het algemeen, en dus ook met progressieve boekhandels. De Jong vermoedt dat de verminderde koopkracht daarin een rol speelt. "Onze klantenkring bestaat vooral uit studenten, 'oudere jongeren' en mensen die hun hele leven al maatschappijkritisch bezig zijn geweest. Over het algemeen zijn dat toch wat minder draagkrachtige mensen. Helaas is een boek voor veel mensen een luxe-artikel. Als er gekozen moet worden tussen eten of lezen, dan is de keus natuurlijk snel gemaakt."

Engels

Het aanbod van nieuwe progressieve boeken is niet bijzonder groot. "Uitgeverijen als Papieren Tijger en Ravijn brengen regelmatig nieuwe progressieve boeken op de markt. Bij andere Nederlandse uitgeverijen gebeurt dat relatief weinig. Misschien vindt men het uitgeven van die boeken commercieel gezien niet interessant genoeg. Helaas zijn daardoor veel goede boeken, zoals dat van Mumia Abu-Jamal, in Nederland alleen in het Engels te koop. Voor velen is het lezen van een Engels boek toch wat veel van het goede."

Kernproeven en racisme

De verkoop van boeken en ander materiaal is ook heel trendgevoelig. De brochure "Frankrijk als nucleaire macht" was al veel langer verkrijgbaar. Sinds de hervatting van de kernproeven is er plotseling veel belangstelling voor. Ook boeken over racisme verkopen goed. Opvallend is dat de verkoop van romans beter gaat dan non-fictie. "Men wil zich best met politiek bezighouden, maar de informatie moet ook prettig leesbaar zijn. Een roman geeft die informatie in verhaalvorm. Dat vinden velen aantrekkelijker", denkt De Jong.

Melkert-banen

Manifest wordt momenteel gerund door zeven vrijwilligers. Eén van hen moet binnenkort noodgedwongen het vrijwilligerswerk laten schieten voor een betaalde baan. Een vervanger is er nog niet. Door de lagere inkomens worden veel mensen gedwongen betaalde banen te nemen. Er blijft dan nog maar weinig tijd over voor vrijwilligerswerk.

De Jong heeft een part-time schoonmaakbaan en mag daarnaast van de Sociale Dienst bij Manifest werken. "Ik kwam er pas laat achter dat baanlozen toestemming van de Sociale Dienst moeten hebben om vrijwilligerswerk te mogen doen. Nu de druk op baanlozen almaar groter wordt om betaald werk te zoeken wordt het lastiger om die toestemming te krijgen. Vrijwilligerswerk wordt niet als werk gezien. Zonde, want juist door vrijwilligerswerk krijg je de kans om uit te vinden welk werk je leuk vindt. Er wordt nu zoveel geld uitgegeven aan het creëren van bijvoorbeeld Melkert-banen. Meestal is het onnodig, stompzinnig werk dat niemand wil doen. Daar wordt door de staat ook fors aan meebetaald. En dan zeuren ze over vrijwilligerswerk!"

Pand In Eigen Hand

De vrijwilligers van Manifest zijn actief bij meerdere initiatieven. De Jong is betrokken bij de stichting Pand In Eigen Hand. Die wil het pand van Manifest en Koppenhinksteeg 2 en 4 aankopen. Daar zouden dan kantoorruimte voor ideële organisaties, een werkplaats, ruimte voor woongroepen, twee winkels, een eetcafé en een activiteitencentrum gevestigd worden. Onlangs kreeg de stichting 15.000 gulden van de gemeente om een onderzoek uit te voeren naar de haalbaarheid. "Als de plannen doorgaan, heeft ook Manifest meer bestaanszekerheid", hoopt De Jong.

Studieboeken

De Jong ziet de toekomst van Manifest niet somber in. "Het lijkt beter te gaan met de verkoop. We doen bijvoorbeeld meer aan de vormgeving van de etalage. Verder is er veel mond-op-mondreclame, wat erg belangrijk is. Veel mensen weten niet dat je bij ons ook je studieboeken kunt bestellen." Manifest kan nieuwe vrijwilligers goed gebruiken. "Wij zitten hier allemaal minstens vier jaar. De kans dat je een beetje vastgeroest raakt in je ideeën is groot."

Terug