Lokaal Kabaal 11, november 1995
Auteur: Harry Westerink
Huurders raken in de verdrukking. De woonlasten stijgen de pan uit en de woningnood blijft schrikbarend. Hoog tijd dus voor organisaties die opkomen voor huurdersbelangen. Dat vindt ook de onlangs opgerichte Huurdersbelangenvereniging (HBV).
In het voorjaar sloot de HBV een samenwerkingsovereenkomst met de Woningbouwvereniging Leiden (WBL). De HBV behartigt de belangen van de ongeveer 9300 huurders van WBL-woningen.
Woningbouwcorporaties bepalen tegenwoordig zelf het volkshuisvestingsbeleid. De landelijke overheid is teruggetreden en de parlementaire controle is weggevallen. Die privatisering bergt grote gevaren in zich. Om de macht van die corporaties in te dammen is het broodnodig dat georganiseerde huurders vanuit een onafhankelijke en zelfstandige positie invloed uitoefenen op het beleid.
Kastje en muur
De HBV heeft momenteel ongeveer 730 leden. De vereniging bevindt zich nog in een opstartfase. Ze krijgt van de WBL 70.000 gulden subsidie en van de gemeente 18.000 gulden per jaar. Een dag per week draait de HBV spreekuur op haar kantoor aan de Uiterstegracht 105. Chandra Boelsma, voorzitster van de HBV: "Huurders klagen erover dat ze van het kastje naar de muur worden gestuurd. Wij proberen dan te helpen. Maar we willen niet elk klusje voor elke huurder opknappen. We werken niet op individueel niveau, maar kaarten problemen aan die vaak voorkomen en waarvoor een structurele oplossing moet komen."
In sommige woningcomplexen van WBL zijn bewonerscommissies actief. Deze commissies vertegenwoordigen daar het belang van de huurders. Ze zijn onderdeel van de HBV, maar overleggen zelfstandig met de WBL over specifieke problemen. De HBV wil dat er meer bewonerscommissies komen. Daarom helpt ze bij het opzetten van commissies en blijft ze hen financieel en technisch ondersteunen.
Tegengestelde belangen
De Algemene Vergadering (AV) is het hoogste orgaan van de woningbouwvereniging en bestaat uit huurders en het WBL- bestuur. De AV-leden worden gekozen door de huurders. Daarnaast zijn er leden uit maatschappelijke organisaties. Boelsma: "Er ligt een probleem van vereniging contra huurders. De AV voelt zich bedreigd door de komst van de HBV. Als lid van de AV behartig je het belang van de woningbouwvereniging en niet in de eerste plaats het belang van de huurders. Het bedrijfsbelang wordt binnen de AV steeds belangrijker. Voorheen liepen de grote lijnen van de vereniging door de kleine lijnen van de huurders heen. Mensen van bewonerscommissies zaten toen ook in de AV. Ze hadden twee petten op: ze moesten tegelijkertijd letten op het verenigingsbelang en het huurdersbelang. Dat was lastig. Nu is er een duidelijke scheiding tussen verenigingsorganisatie en huurdersorganisatie. AV-leden mogen geen lid zijn van de HBV."
Niet realistisch
Boelsma vindt dat de woningbouwvereniging meer rekening zou moeten houden met haar eigen huurders: "Men heeft er weinig contact mee. Zo werden de stukken voor de AV te laat verzonden."
Is de HBV in staat om haar onafhankelijkheid te handhaven, nu ze financieel zo zwaar leunt tegen WBL? "Huurders hebben het recht om zich te organiseren. Dat recht moeten we opeisen en concretiseren in een organisatie. Ik ben niet bang voor betutteling."
De WBL is één van de armste corporaties van Nederland. Boelsma vindt het daarom van belang om een financiële reserve te kweken door middel van huurverhogingen. Ze voelt niets voor de SP-actie van 0% huurverhoging. "Dat is niet realistisch. Dan nemen ze je niet serieus."
De gemeente ziet graag een overkoepelend geheel van alle huurdersbelangenorganisaties ontstaan. Momenteel kennen de woningbouwverenigingen Leiden, Ons Doel, Zijl en Vliet en De Sleutels zo'n organisatie. Boelsma: "Het is beter om eerst corporatiegebonden huurdersorganisaties op te zetten, want we zitten nu nog in een opbouwfase. De basis moet nog gelegd worden." Inmiddels ondernemen de huurdersorganisaties toch al samen actie, onder andere tegen de hoge onroerende zaakbelasting.