Lokaal Kabaal 17, april 1996
Auteur: Ellen de Waard
Sandra mocht niet trouwen
De uitsluiting van mensen van buitenlandse afkomst neemt steeds ernstiger vormen aan. Om de komst van arbeidsmigranten, vluchtelingen en illegalen tegen te gaan wordt de wetgeving steeds stringenter. Wie denkt dat deze beker Nederlanders passeert, komt bedrogen uit. Dat merkte de Nederlandse Sandra Schot toen zij in Voorschoten haar huwelijk wilde regelen.
Om de datum van ondertrouw te regelen toog Schot begin februari naar de Voorschotense burgerlijke stand. Ze nam de vereiste papieren mee. Zo ook haar originele geboortebewijs dat haar ouders hadden meegekregen uit Nigeria waar zij in 1964 was geboren. Schot: "Er blijkt sinds kort een wet van kracht te zijn die voorschrijft dat alle buitenlandse akten 'gelegaliseerd' moeten worden. Het originele geboortewijs was alleen geldig als ik een uittreksel van het geboorteregister van mijn geboortestad kon laten zien. Dat mocht ook nog eens niet ouder dan 6 maanden zijn."
Legalisatie
"Van het gemeentehuis kreeg ik 3 adressen in 3 verschillende steden in Nigeria. Daar moest ik de authenticiteit van de geboorteakte laten bevestigen. U mag wel opschieten als u in de zomer wilt trouwen, was de opwekkende boodschap", aldus Schot. Met kloppend hart belde ze haar vriend en ouders op. Die dachten dat ze voor niets paniek zaaide.
Het eerste adres waar een stempel en handtekening geregeld moest worden was de burgerlijke stand in haar geboortestad Port Harcourt. Daarna moest de akte naar het ministerie van Buitenlandse Zaken in de stad Abuja. En tot slot naar de Nederlandse ambassade in Lagos om de laatste hand aan de legalisatie te leggen.
Milieuramp
"Met mijn vader ging ik naar de Nigeriaanse ambassade in Den Haag, want ik had geen idee hoe ik het moest regelen." Vader Schot was destijds werknemer van Shell. Het gezin vertrok uit Nigeria toen de burgeroorlog in Biafra begon. Er was grote kans dat de archieven verloren waren gegaan. Een wrange bijkomstigheid is dat Port Harcourt midden in de olievelden ligt. Shell en de militaire dictatuur onderdrukken er de inheemse bevolking, waaronder de Ogoni. De multinational vernietigde hun leefmilieu dusdanig dat velen elders hun heil moeten zoeken. Europa probeert deze vluchtelingen door een steeds stringentere vreemdelingenwetgeving, onder meer tegen de zogenaamde schijnhuwelijken, te weren. Ook de oer-Hollandse Schot dreigde slachtoffer te worden van de administratieve apartheid.
De Nigeriaanse consul verklaarde voor 25 gulden met een stempel en zijn handtekening dat het document rechtsgeldig was. "Hij vertelde dat tot enige jaren terug van hem zelf geen geboorte-akte bestond. Hij had voor de rechtbank moeten bewijzen dat hij geboren was en degene was waarvoor hij zich uitgaf. Dit kon alleen omdat hij toevallig nog bij een missiepost stond geregistreerd waar hij in zijn jeugd voor een ziekte was behandeld."
Identificatie
Burgerzaken Voorschoten hield voet bij stuk. De akte moest naar Nigeria. Ze werden verwezen naar het Bureau Bijzondere Aktes in Den Haag. Daar werden ze echter naar het ministerie van Buitenlandse Zaken doorgestuurd. "Tot onze stomme verbazing bleek het daar voor 150 gulden te regelen." Buitenlandse Zaken stuurde het geboortebewijs met een koerier naar Nigeria en binnen 2 weken was het document veilig terug, met handtekeningen en met stempels.
"Ik werd overal heel vriendelijk benaderd. Maar was ik gekleurd geweest, dan denk ik dat het heel anders was gegaan. De akte is 32 jaar oud en ziet er inmiddels uit als een vodje dat uit een schoolschrift is gescheurd. Het gekke was dat ik nergens mijn paspoort hoefde te laten zien. Het voelde alsof ik niet hoefde te bewijzen wíe ik ben, wel dat ik geboren ben."
Toch nog feest
Schots geboorte staat nu in het gemeentearchief van Den Haag geregistreerd. Niet alleen voor een huwelijk, maar ook voor bijvoorbeeld een pensioenaanvraag is die legalisatie en registratie noodzakelijk.
"Gelukkig zie ik een huwelijk niet zo met een roze wolk. Het restaurant en de band waren echter al besproken. Veel mensen wisten ook de datum. Als de papieren niet op tijd zouden komen wilden we toch feest vieren. We hadden altijd nog later op een maandagochtend kunnen trouwen. Dan is het gratis."