Lokaal Kabaal 17, april 1996
Auteur: Ellen de Waard
Het gaat slecht met de tuinbouw in Nederland. Uit diverse onderzoeken blijkt dat het de komende 5 jaar is gedaan met 25 tot 30% van de tuinbouwbedrijven. In Alkemade en Jacobswoude wordt onderzocht of er voor de 250 kwekers in de regio nog een toekomst in de tuinbouw zit.
Het milieu, de economie en de consument zijn er de oorzaak van dat de tuinbouw als bedrijfstak onder druk staat. Op de internationale markt wordt sterk geconcurreerd en de koersschommelingen zijn flink. Daarnaast stelt de overheid steeds meer eisen op het gebied van het milieu. Maar ook de consument laat zich niet onbetuigd: zij wil steeds meer gifvrije producten. Daarnaast vraagt zij door veranderende life styles steeds andere producten voor huis, tuin en keuken. Kwekers kunnen niet altijd even snel reageren op deze trends. Bovendien kunnen veel exotische producten hier niet worden gekweekt.
Duurzaamheid
Onlangs is in Alkemade en Jacobswoude een werkgroep geïnstalleerd die is samengesteld uit mensen van de gemeente, de RABO-bank en de plaatselijke tuinbouworganisatie. De werkgroep wil het tuinbouwbedrijfsleven in de regio binnen 10 jaar gezond te maken. De bedrijven moeten dan economisch goed draaien en aan alle milieu-eisen voldoen. De komende jaren zullen er een flink aantal bedrijven moeten verdwijnen. Voor deze kwekers wordt gezocht naar mogelijkheden om voor de resterende tijd onder de milieu-investeringen uit te komen. Ook wordt getracht een sociale afvloeiingsregeling te realiseren.
Veel grond in de regio is te verontreinigd om tot duurzame tuinbouw te komen. Daarom wordt onderzocht of de kwekers met hun aangepaste bedrijven kunnen verhuizen naar niet of minder vervuilde grond in bijvoorbeeld Nieuwveen, Haarlemmermeer of Woubrugge.
Te veel gif
In het zogenaamde Pact van Teylingen, dat zich richt op een herinrichting van het landschap, staat dat veel bedrijven in de duin- en bollenstreek noodgedwongen zullen moeten verhuizen. Vooral bollenboeren moeten wijken voor het creëren van natuurgebieden.
Uit diverse onderzoeken in Zuid-Holland van de laatste tijd blijkt iedere keer weer hoeveel schade aan het milieu en de gezondheid wordt veroorzaakt door het gebruik van gif in de bollen-, tuin- en landbouw. Intensief contact met bestrijdingsmiddelen leidt tot huidirritatie, onvruchtbaarheid en verschillende soorten kanker. Ook voor omwonenden blijven de gevolgen niet uit. De GGD waarschuwt hen voor het binnenkrijgen van gif door zelf geteelde groenten te eten, het drinken van of zwemmen in verontreinigd water. Door damp, nevel, stofdeeltjes of rook van verbrande planten kunnen mensen gif inademen.
Ook de werkgroep uit Alkemade en Jacobswoude verwacht dat de vrijgekomen tuinbouwgebieden een andere bestemming kunnen krijgen, namelijk in de vorm van wonen, recreatie of natuur. Het is de vraag of dit geen gezondheidsrisico's met zich meebrengt. Vervuiling van drinkwater gooit letterlijk roet in het eten voor een natuurgebied of woonwijk.
Geld over de brug
De werkgroep zal de regionale kwekers stimuleren hun bedrijf te laten doorlichten. De helft van de kosten zijn voor eigen rekening, de andere helft voor de overheid. Daarnaast hoopt de werkgroep op een miljard gulden om de tuinbouw opnieuw in te richten. Het ministerie van Landbouw is vooralsnog niet erg toeschietelijk. Een besluit over de subsidie-aanvraag valt in de zomer.