Lokaal Kabaal 21, februari 1997

Auteur: Gerrit de Wit


Gemeente Leiden koppelt bestanden

Administratieve apartheid ingevoerd

Ook in Leiden, stad van vluchtelingen, is sinds mei 1996 de koppeling van de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) en het Vreemdelingen Administratie Systeem (VAS) een feit. Met de koppeling van die geautomatiseerde bestanden worden illegalen van allerlei voorzieningen uitgesloten en lopen ze de kans thuis 'opgehaald' te worden door de vreemdelingenpolitie.

De GBA, zeg maar het bevolkingsregister, is al sinds oktober 1994 in werking. Hierdoor zijn alle gegevens van Leidse inwoners geautomatiseerd en kunnen deze makkelijker met andere overheden en instellingen uitgewisseld worden. In de GBA staan onder andere personalia, uittreksels van akten en verblijfstitels. Met 1 druk op de knop kan de gemeenteambtenaar je doopceel lichten. De GBA is bijvoorbeeld reuze handig voor de Belastingdienst. Door hun computers te koppelen met die van de GBA zien ze in 1 oogopslag alle gegevens van een belastingplichtige. Ook het Ministerie van Onderwijs, pensioenfondsen, Sociale Verzekeringsbanken, woningbouwverenigingen en Sociale Diensten maken gebruik van de GBA. Via de GBA kunnen zij nagaan of hun klanten jokken of toch recht hebben op bepaalde voorzieningen.

Controledrift

Sinds mei 1996 is de Leidse GBA automatisch gekoppeld met het VAS. In het VAS, dat beheerd wordt door de landelijke vreemdelingenpolitie, staan van 800.000 in Nederland wonende 'vreemdelingen' alle gegevens. Sinds die koppeling worden de gegevens van iedere 'vreemdeling' die zich bij het bevolkingsregister inschrijft, doorgesluisd naar het VAS. En het VAS geeft dan weer een geautomatiseerd berichtje terug over de verblijfsstatus van de 'vreemdeling'. Als hij of zij illegaal blijkt te zijn, wordt dat in de GBA opgenomen. De 'vreemdeling' heeft dan geen recht op voorzieningen en loopt ook groot risico thuis 'bezocht' te worden door de vreemdelingenpolitie.

Vuiltjes

Voor de koppeling werden eerst alle oude bestanden van het VAS en de GBA doorgelicht. Bij deze vergelijking ontdekte men in Leiden honderden 'vuiltjes', oftewel mensen die wel in het ene maar niet in het andere bestand voorkwamen. En dat klopte niet!

Naar de mensen die wel bij het VAS ingeschreven stonden, maar niet bij het GBA, stelden gemeente-ambtenaren een onderzoek in. Enkele honderden 'vreemdelingen' werden onderzocht, bezocht of aangeschreven. De meesten bleken verhuisd te zijn naar een andere gemeente of hadden wel een verblijfstitel, maar waren gewoonweg vergeten zich bij het bevolkingsregister in te schrijven.

Onderduiken

Naar de mensen die wel bij het GBA ingeschreven stonden, maar niet bij het VAS, stelde de vreemdelingendienst van het district Leiden-Voorschoten zo'n 600 onderzoeken in. Want zeker deze mensen zouden wel eens illegaal kunnen zijn! De 'vuiltjes' werden aangeschreven en gevraagd zich bij de vreemdelingendienst te melden om opheldering te geven over hun verblijfsstatus. Hieruit bleek dat het overgrote deel bestond uit EG-burgers die niet wisten dat ze zich bij de vreemdelingenpolitie moesten registreren. Andere aangeschreven 'vreemdelingen' bleken na onderzoek bijvoorbeeld genaturaliseerd of geëmigreerd. Zeker 'vreemdelingen' die niet op de brief van de vreemdelingenpolitie reageerden, werden 'vereerd' met een huiscontrole. Volgens C. Loef van de vreemdelingenpolitie doken na die huiscontroles al snel een aantal geïllegaliseerden onder. In het anderhalf jaar durende proces van onderzoeken pakte de vreemdelingenpolitie bij huiscontroles 10 a 12 illegalen op en deporteerde hen. Loef: "We waren enigszins verbaasd over het lage aantal illegalen dat door de onderzoeken gevonden werd. Maar dat komt ook doordat veel illegalen zich überhaupt niet bij het bevolkingsregister laten registreren."

Administratieve apartheid

Nederlanders en 'vreemdelingen' houden recht op voorzieningen zonder opgejaagd te worden. Maar 'vreemdelingen' zonder verblijfstitel hebben nergens meer recht op. En zo probeert de Nederlandse overheid hen het land uit te wringen. Mensen zonder verblijfsvergunning doen er zeker verstandig aan, voorzover ze dat al niet wisten, zich nergens meer te laten registreren.

Terug