Lokaal Kabaal 21, februari 1997

Auteur: Eric Krebbers

Met God tegen het asielbeleid

"Maar waarom werken jullie dan toch zoveel met de kerken samen?", vroeg hij voorzichtig om me niet te kwetsen. "Waarom kerkasiel? Jullie van De Fabel zijn toch ook links? Religies houden mensen dom. Opium voor het volk, schreef Marx toch al? In Iran zijn de religieuzen aan de macht, en je ziet wat er van komt." Hij was al een paar jaar in Nederland. Gevlucht uit Iran toen het hem te heet onder de voeten werd. Lid van een communistische partij. Welke, dat weet ik niet meer. Nu strijdt hij hier tegen het Nederlandse vreemdelingenbeleid dat hem en zijn landgenoten terug wil drijven in de handen van de beulen van de Iraanse theocratie.

Tsja, hoe leg ik hem dat uit, dacht ik. Ergens heeft hij gelijk. Ik twijfelde even. Is het christelijke geloof dan anders, moderner, dan het islamitische? Nee, natuurlijk niet. Overal zijn er progressieve en reactionaire stromingen, ook binnen religieuze gemeenschappen. "Binnen de christelijke wereld heb je behalve die rechtse paus en calvinisten, toch ook de Latijns-Amerikaanse bevrijdingstheologie die uitgaat van het marxisme?" zei ik. "Die nemen het geweer op, strijden met het volk. En zo heb je in Nederland de 8 mei-beweging die de katholieke kerk wil democratiseren."

Hij was niet overtuigd. "Waarom gaan al die mensen bij de kerk? Wat hebben ze daar te zoeken? Dat is toch irrationeel. Het is toch niet progressief om te geloven dat je moet gehoorzamen aan een hogere macht. God is een projectie van de machthebbers. Wat de Iraanse religieuze leiders doen, is hun macht uitoefenen door hun wetten het stempeltje van Allah mee te geven. Maar God is dood, dat zei Nietsche toch niet voor niets. Het is links om de mensen zelf te laten beslissen. Ik vertrouw die kerken-mensen niet, hoor."

"Veel religieuzen in Nederland zien God als inspiratiebron voor zichzelf", wierp ik tegen. "Ze lopen er niet mee te koop en willen de macht niet eens. Natuurlijk zijn wij het ook niet altijd met ze eens en hebben we wel eens ruzie. Maar aan de andere kant zijn het wel de mensen die doorgaan, de mensen die nog opkomen voor vluchtelingen. Steeds meer linkse mensen haken af. Ik zou, eerlijk gezegd, ook liever een sterke linkse anti-racistische beweging zien. Maar die is er niet."

Zijn ervaring met christenen was in Iran heel anders. Hij kende daar missionarissen die zich heel paternalistisch opstelden en die niets wilden weten van zijn strijd voor een gelijkwaardige samenleving. Ons gesprek kwam op het kerkasiel voor uitgeprocedeerde Iraanse vluchtelingen dat misschien binnenkort van de grond komt. Laaiend enthousiast was hij niet - "je kunt je acties beter in eigen hand houden" -, maar het voordeel van de twijfel wilde hij de kerkelijke activisten wel gunnen.

Terug