Lokaal Kabaal 21, februari 1997
Auteur: Ellen de Waard
(Springstof - column)
De sollicitatie
Vermoeid, maar met goede moed, klopt hij aan. Een argwanende vrouw doet open. "U komt voor...?" "Ik kom solliciteren".
"Komt u binnen", zegt de vrouw. "Zo, wat is uw motivatie om hier te solliciteren?"
"Tsja", zucht de sollicitant, "ik had grote problemen met de baas in mijn land. Ik bang dat hij mij, de criticus, kwijt wil en daarom zal laten executeren. Daarom besloot ik weg te gaan en een nieuwe baas te zoeken."
De personeelscheffin knikt. "Waarom kreeg u ruzie met uw baas?"
"Mijn zuster was actief voor dezelfde vakbond als ik. Die is verboden. Zij is opgepakt en sindsdien is er niets meer van haar vernomen. En haar man heeft eveneens..."
De personeelscheffin onderbreekt hem: "Wilt u niet uit wijden over uw familie? Onze tijd is beperkt."
De sollicitant kijkt beschaamd naar beneden. "Mijn problemen zijn niet los te zien van hun problemen. Het gaat om de hele situatie: ik krijg daar geen adem, alle mensen stikken onder zijn regime".
De vrouw kijkt op haar horloge. De andere sollicitanten staan al in de wachtkamer. "De directe aanleiding voor uw komst, graag", dringt ze aan.
De sollicitant vervolgt. "Ik plakte 's nachts kritische pamfletten op muren. Ik werd betrapt door de geheime dienst van mijn bazen. Mijn kameraad werd gearresteerd, ik wist te ontkomen. Ik ging diezelfde nacht nog naar mijn oom. Ik hield me verscholen tot ik hoorde dat de handlangers van mijn baas mijn huis zijn binnengedrongen. Ze hebben mijn stencilapparaat gevonden en het propagandamateriaal van onze ondergrondse organisatie meegenomen. Ook vonden zij een video-opname waarop ik een geheime bijeenkomst toespreek. Ik verklaar daarbij de dood aan mijn baas en zijn regime. U moet weten, ik ben een vrijheidlievend mens, maar in een land als..."
"Helaas, de tijd is om. We moeten stoppen", zegt de personeelscheffin, streng doch rechtvaardig. "U hoort zo spoedig mogelijk van ons. Belt u ons niet, wij schrijven u."
Na maanden van niets doen, niets horen, levend tussen hoop en vrees, krijgt de sollicitant een brief. "Uw sollicitatie is afgewezen. Het is niet aannemelijk dat u de speciale aandacht geniet van uw baas. U heeft geen bewijzen kunnen overleggen dat uw verhaal klopt: geen arrestatiebevel, geen huiszoekingsbevel. Uw opgepakte vriend zou in de gevangenis onder de martelingen zijn bezweken. Dat heeft u van zijn familieleden gehoord. Maar dat zijn geen objectieve bronnen. Wie bewijst trouwens dat uw zus is verdwenen? Misschien had ze wel huwelijksproblemen en is ze weggelopen. Uw motivatie hier te solliciteren is derhalve niet geloofwaardig. Wij stellen voor dat u nog eens met uw baas praat en een verklaring ondertekent dat u nooit meer ongehoorzaam zult zijn. Wellicht komt u er met een paar jaar gevangenisstraf vanaf. U wordt vast niet gemarteld. Ze zijn daar sober doch humaan, net als wij trouwens. U moet Nederland binnen 4 weken verlaten."