Lokaal Kabaal 22, april 1997
Auteur: De spreekuurgroep van De Fabel van de illegaal
(column)
Uit de illegaliteit
Illegalen worden rechteloos gemaakt en uitgesloten van alle gemeenschappelijke voorzieningen. Naast inkomen en gezondheidszorg vormt huisvesting een groot probleem. Op het spreekuur van De Fabel komen veel illegalen die dakloos zijn. Ze zijn ontslagen en kunnen hun kamer niet meer betalen, of ze worden op straat gedumpt vanuit hun ROA-woning, vanuit één van de 11 illegalengevangenissen of vanuit het deportatiecentrum in Ter Apel. Anderen ontvluchten zelf de asielzoekerscentra en ROA-woningen en duiken onder uit angst voor deportatie.
De reguliere dak- en thuislozenopvang zijn voor illegalen meestal ontoegankelijk, al is het maar omdat voor de dag- en nachtopvang bijna altijd betaald moet worden. Om mensen zonder huisvesting te kunnen helpen hebben we bij vriend(inn)en en kennissen gevraagd of zij onderdak willen geven aan mensen die bij ons op het spreekuur komen. In de loop van de tijd hebben we zo een klein bestand van onderduikadressen opgebouwd. De meeste opvangplekken zijn bij woongroepen die een kamer over hebben. Maar een aantal keren was de nood zo hoog dat een Fabelmedewerker besloot om voor 2 weken z'n eigen huis te verlaten en bij z'n vriendin in te trekken. De afgelopen maand hebben we onderdak gegeven aan alleenstaande illegalen uit Egypte, Jemen en Sierra Leone en gezinnen uit Iran en Angola.
Het onderdak dat we op deze manier aan illegalen kunnen bieden is voor maximaal 5 weken. Waarom zo kort? Ten eerste wegens geldgebrek bij De Fabel; we kunnen illegalen hoogstens 5 weken financieel ondersteunen in hun eerste levensbehoeften. Ten tweede willen we voorkomen dat onze opvangplekken snel vol raken en we geen nieuwe mensen meer kunnen opvangen. Ten derde kan het voor de opvangplekken een zware belasting zijn om iemand voor langere tijd onderdak te geven. Om de bestaande adressen niet te zwaar te belasten blijven we op zoek naar nieuwe plekken.
De ondersteuning in de vorm van geld en onderdak is dus noodgedwongen van korte duur. Organisaties als De Fabel kunnen slechts tijdelijke ondersteuning bieden. Daarna moeten illegalen zichzelf weer redden. Een gedwongen leven in de illegaliteit is zwaar. Illegalen moeten zwart werk zien te vinden. Ze zijn daarbij overgeleverd aan de uitbuiting in arbeidsintensieve sectoren en kunnen geen aanspraak maken op rechten ten aanzien van loon en arbeidsomstandigheden. Daarnaast moeten zorgen dat ze vrienden en kennissen opdoen die solidair met hen zijn en op wie ze zo nodig een beroep kunnen doen.