De Fabel van de illegaal 29, mei/juni 1998
Auteur: Petra Schultz
In Duitsland werd tot voor kort voornamelijk kerkasiel verleend aan individuele vluchtelingen om hen weer in de asielprocedure te krijgen. Momenteel organiseert een groep Koerden er een meer politiek kerkasiel. Ze worden daarbij geïnspireerd door onder meer de ervaringen van de Franse Sans Papiers-beweging en het Nederlandse Steunpunt Kerkasiel Iraanse Asielzoekers (SKIA). Onlangs ontmoetten deze 3 groepen elkaar in Aken.
Tien dagen lang wonen 30 Koerdische mannen, vrouwen en kinderen in de jeugdherberg "Regenbogen" van de parochie St. Germanus in Aken. Daarna gaan ze naar de volgende parochie. Ook de Sans Papiers en SKIA werkten met een estafette-model. De Koerden eisen stopzetting van de uitzettingen naar Turkije. Nadat ze op 21 januari in Keulen begonnen met het kerkasiel, groeide de groep al snel uit tot 150 Koerden. Een deel daarvan verblijft nu in Aken. Deze hechte groep wil graag bij elkaar blijven en niet over allerlei kerken verdeeld worden. Sommigen van hen worden in Duitsland al meer dan 10 jaar "gedoogd", maar nu moeten ze het land uit.
Turkse folter
De Koerden hebben stuk voor stuk verschrikkelijke ervaringen opgedaan met het Turkse regime. Van sommigen zijn familieleden geëxecuteerd. Het regime foltert om informatie los te krijgen over het Koerdische protest. Het zet folter ook in als afschrikmiddel. Koerden worden gedwongen om dorpswachter te worden en anderen in de gaten te houden. Iemand die Koerdische gewonden had verzorgd, werd gestraft met marteling.
De Duitse overheid acht de verhalen van Koerden ongeloofwaardig en wijst veel asielverzoeken af. Afgewezen Koerdische vluchtelingen zijn rechteloos. De organisatoren van het kerkasiel zien hun actie als een vlucht naar voren. Ze hebben immers niets meer te verliezen en treden nu in de openbaarheid om steun te vragen. Op 24 april wilden 250 Koerden en sympathisanten bij wijze van protest met een schip van Keulen naar D³sseldorf varen. Daar zit het parlement van de deelstaat Nordrhein-Westfalen. Na deze actie wil men het kerkasiel verder uitbreiden. Op 7 juni wordt een hoorzitting georganiseerd over de situatie in Koerdistan. Politici uit de deelstaat wilden zelf in Turkije polshoogte gaan nemen. De Turkse autoriteiten weigerden hen de toegang. "Die politici zijn allang op de hoogte van de situatie in Turkije. Zelfs de Europese Unie heeft vastgesteld dat er in Turkije wordt gefolterd. Nu moeten de Duitse politici daar de politieke consequenties uit durven trekken." Aldus een van de Koerden uit het kerkasiel.
De Koerden betrekken bij hun kerkasiel steeds de situatie van alle geïllegaliseerden in Duitsland. Ze worden daarbij ondersteund door de samenwerkingsverbanden "Kein mensch ist illegal" en "Asyl in der Kirche". Wolf Dieter Just van "Asyl in der Kirche" zei op de bijeenkomst in Aken dat illegalen gelegaliseerd moeten worden, omdat "het belangrijkste mensenrecht is om rechten te hebben". Het Koerdische kerkasiel is uniek in Duitsland vanwege het openlijke karakter. De Duitse politie valt regelmatig kerken binnen om illegalen eruit te halen. Ook de ondersteuners van illegalen worden gecriminaliseerd.
Koerden in Nederland
Sommige Koerdische vluchtelingen die in Duitsland werden afgewezen, zijn naar Nederland gevlucht. Zij dreigen nu teruggestuurd te worden naar Duitsland, omdat het Schengenverdrag bepaalt dat een vluchteling maar in 1 Schengen-land asiel mag aanvragen. De kans is groot dat Duitsland hen naar Turkije zal uitzetten.
Op 14 januari 1998 begonnen 14 Koerden daarom in Groningen een hongerstaking. Elf Koerden stopten na 18 dagen en de rest na 25 dagen. De voortdurende dreiging van deportatie van familieleden deed hen stoppen. Er was ook een gebrek aan aandacht van de landelijke media, politieke partijen en andere organisaties. Sommige Koerden zijn teruggegaan naar een asielzoekerscentrum en anderen zijn ondergedoken. Enkelen willen later opnieuw asiel aanvragen.
Het gebrek aan respons werd volgens de Koerden veroorzaakt doordat veel organisaties het Schengen-verdrag morrend accepteren. Ook zouden de ondersteuningsorganisaties teveel gericht zijn op het individuele juridische niveau in plaats van op politieke actie. Er zijn nog geen plannen voor verdere actie.