De Fabel van de illegaal 31, oktober/november 1998
Auteur: de spreekuurgroep van De Fabel van de illegaal
Uit de illegaliteit
Juridische ondersteuners gezocht
De Nederlandse regering doet zijn best om mensen zonder verblijfsvergunning het leven in Nederland onmogelijk te maken. Met de invoering van de Koppelingswet als vervolg op de legitimatieplicht wordt de moderne apartheid verder geperfectioneerd. Illegalen worden behandeld als mensen zonder mensenrechten.
Behalve via politieke strijd probeert De Fabel ook via de ondersteuning van individuen ervoor te zorgen dat elementaire mensenrechten voor illegalen gewaarborgd worden. Sinds 1992 zet de spreekuurgroep van De Fabel zich in om de toegang tot voorzieningen voor illegalen te organiseren. De spreekuurgroep begon ermee huisartsen te vragen of zieke illegalen naar hen doorverwezen konden worden. Dat leidde tot de oprichting van de stichting Gezondheidszorg Illegalen Leiden (GIL). Dankzij het GIL zijn huisartsen, tandartsen, apothekers en maatschappelijk werk nog bereikbaar voor illegalen. Met wat kunst- en vliegwerk kunnen de meeste medische problemen worden opgelost.
Toen het GIL op poten stond, begon de spreekuurgroep een netwerk voor huisvesting op te zetten. Huisvesting via woningbouwverenigingen was voor Leidse illegalen al ver voor de Koppelingswet uitgesloten. Bovendien hebben veel illegalen weinig of geen inkomen, zodat zij niet zelf een kamer kunnen betalen. Gelukkig heeft het spreekuur via vrienden en kennissen de beschikking over een aantal kamers waar dakloze illegalen tijdelijk kunnen logeren. In een aantal gevallen beviel het zo goed dat de illegaal een vaste bewoner werd.
Naast vragen voor medische zorg en onderdak krijgt het spreekuur veel juridische vragen. Voor vragen over trouwen, samenwonen of legalisering op basis van langdurig werkverleden kan het spreekuur doorverwijzen naar het Buro voor Rechtshulp. Moeilijker wordt het als het noodzakelijk blijkt om het verhaal van een afgewezen vluchteling op een rijtje te zetten, zodat die kans maakt om opnieuw in de asielprocedure opgenomen te worden. Dat is een kwestie van vertrouwen opbouwen en rustig de tijd ervoor nemen. Advocaten nemen een zaak pas aan als De Fabel hen ervan kan overtuigen dat er nieuwe informatie is die kans biedt op een tweede asielprocedure. Dat vereist veel voorwerk, waar de spreekuurgroep te weinig aan toekomt.
Zoals De Fabel voor medische zorg en huisvesting afhankelijk is van anderen, zo geldt dat voor juridische ondersteuning ook. Het spreekuur zet zich in voor de rechten van illegalen en kan een signalerende taak en verwijzende functie hebben. De medewerkers zijn echter geen arts of advocaat en willen dat soort werk ook niet op zich gaan nemen. Daarom doet De Fabel een dringend beroep op mensen met juridische kennis om vluchtelingen te ondersteunen bij de voorbereiding van een hernieuwde asielaanvraag. De spreekuurgroep is op zoek naar nieuwe medewerkers die de tijd willen nemen om samen met een vluchteling zijn of haar verhaal op een rijtje te zetten zodat een advocaat daar verder mee kan. Zie je dat zitten, of wil je op een andere manier meewerken bij het spreekuur, neem dan contact op met De Fabel van de illegaal.