De Fabel van de illegaal 31, oktober/november 1998
Auteur: Harry Westerink
Deuken in Sandino's hoed
Niets is zo veranderlijk als internationale solidariteit. Dat ondervond Nicaragua, het land dat in de jaren 80 kon rekenen op enthousiaste en overweldigende ondersteuning door de anti-imperialistische en Derde Wereld-beweging in het westen. IJkpunt daarbij was de sandinistische FSLN. Na de dramatische verkiezingsnederlaag van de FSLN in 1990 raakte de partij in een diepe crisis. Het verticalisme en centralisme bleek de partij lelijk op te breken. Ook de solidariteitsbeweging klapte in elkaar, omdat men zich had gefixeerd op de droom van de grote revolutie en Daniel Ortega en de zijnen superman-allures had toebedacht.
In zijn boek "Deuken in Sandino's hoed" laat Walter Lotens Vlamingen en Nederlanders terugblikken op hun ervaringen in en met sandinistisch Nicaragua. "Terwijl we intern het revolutionair proces heftig bekritiseren, verdedigen we het naar buiten toe met verve. Hoe is het mogelijk om naar binnen een vernietigend oordeel uit te spreken over de groeiende partij-elite, de dodelijke bureaucratie, het definiëren van elke oppositie als contrarevolutionair en tóch het proces als geheel te blijven steunen en te verdedigen tegen (militaire) aanvallen van buiten?" Hiermee hebben westerse radikaal-linksen altijd al geworsteld.
Geen nestbevuiling en geen heilige huisjes, geen Che Guevara en geen Moeder Teresa, aldus Lotens. Hij probeert een derde weg aan te geven die helaas wat schimmig blijft. Hij wijst weliswaar de verzakelijking van NGO's af, maar propageert de "caritas", de hulpverlening die vooral naar het belang van de ander verwijst. Daarmee depolitiseert hij de internationale solidariteit die het juist moet hebben van strijd in het westen zelf en van vernieuwende politieke inzichten, waaronder een consequente anti-patriarchale opstelling.
Deuken in Sandino's hoed, Walter Lotens. Uitgeverij: Libertas, ƒ 33,-. Verkrijgbaar bij Nicaragua Komitee Nederland, tel: 0575-511094.