De Fabel van de illegaal 33, februari/maart 1999
Auteur: Gerrit de Wit
(Boekrecensie)
De loopbaan van een beroepsinfiltrant
"Operatie Homerus" is een reconstructie van de infiltratie-activiteiten van Cees van Lieshout. Onder de codenaam "Homerus" werkte hij in de periode 1978-1990 voor de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD). Van Lieshout werd in 1978 actief binnen het Rood Verzetsfront (RVF), een revolutionaire anti-imperialistische organisatie. Zijn bereidheid om klussen op te knappen compenseerde zijn gebrek aan politiek inzicht. Het maakte zijn positie sterk genoeg om RVF-leden aan te zetten tot strafbare feiten. Zo wist Van Lieshout in 1979 een activist te bewegen tot brandstichting bij een politietentoonstelling in Nijmegen. Die werd gesnapt en veroordeeld.
Van Lieshout maakte regelmatig foto- en filmopnamen van acties. Zo raakte hij vroegtijdig op de hoogte van acties en kon hij de BVD voorzien van beeldmateriaal. Hij hoefde zo zelden zelf aan acties deel te nemen en liep dus geen risico. In 1981 ontstonden er in de actiewereld serieuze verdenkingen jegens Van Lieshout. Er volgde een verhoor, waar hij zich met kunst- en vliegwerk uit wist te redden. Zijn positie binnen het RVF raakte wel zodanig verzwakt dat hij min of meer uit de beweging verdween.
Van Lieshout was mogelijk ook betrokken bij de uitwijzing van Russische spionnen uit Nederland en bij de arrestatie van RAF-leden. Rond deze zaken blijven een hoop vraagtekens staan. Dat kan de auteurs, het Nijmeegse Onderzoeksburo Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (OBIV), nauwelijks kwalijk genomen worden. De BVD gaat immers schimmig te werk. Het lekker leesbare boek van OBIV laat goed zien hoe een infiltrant te werk kan gaan en hoe naïef sommige actievoerders reageren op mogelijke bewijzen van infiltratie.
Operatie Homerus. Spioneren voor de BVD, OBIV. Uitgeverij: Papieren Tijger, ƒ 29,90. ISBN: 906728100X.