De Fabel van de illegaal 40/41, zomer 2000
Auteur: Gerrit de Wit
In 1997 ontstond in Nederland enige commotie rond de Turkse extreem-nationalistische Grijze Wolven. Drie jaar later zijn er nog nauwelijks maatregelen genomen om hun invloed in te dammen. Toch is actie geboden, daar de Grijze Wolven zich de laatste jaren gesterkt voelen door de verkiezingswinst van hun partij in Turkije.
De Grijze Wolven-organisaties in Nederland zijn aangesloten bij de Turkse Federatie Nederland (TFN), een mantelorganisatie van de extreem-rechtse Turkse Partij van de Nationale Actie (MHP). MHP-aanhangers hebben sinds de jaren 70 in Turkije en Europa honderden moorden gepleegd. Hun ideaal is een groot, ondeelbaar Turks rijk, waarin geen plaats is voor andere nationaliteiten en andere politieke overtuigingen.
In april 1999 boekte de MHP bij de Turkse parlementsverkiezingen een grote winst. Men behaalde 18 procent van de stemmen en belandde daarmee in de regering. De winst kwam niet geheel onverwacht. De Grijze Wolven speelden een belangrijke rol in de repressie tegen de Koerden. Met het uiteenvallen van de machtsbasis van de Koerdische arbeiderspartij PKK en de gevangenschap van PKK-leider Öcalan steeg ook de populariteit van de MHP. De Grijze Wolven in Europa en Turkije voelen zich hierdoor gesterkt. Hun veelal gewelddadige activiteiten nemen in kracht toe. Tegenstanders zoals progressieve Turken en Koerden worden bedreigd, geïntimideerd, in elkaar geslagen en zelfs vermoord.
Subsidie voor extreem-nationalisten
Een aantal TFN-organisaties wordt nog steeds door de Nederlandse staat gesubsidieerd. In 1997 stond in de Utrechtse gemeenteraad de subsidiëring ter discussie van het Turks Cultureel Centrum (TKC), een TFN-lidorganisatie. De toenmalige burgemeester Opstelten zag geen gevaar in de TKC. Hij ging af op informatie van de BVD en de politie-inlichtingendienst. Dat het hier een politieke en geen politionele zaak betrof, wilde er bij Opstelten niet in. De wethouder van Welzijn beloofde een inventarisatie te maken van de diensten binnen de gemeente die subsidies verstrekken aan organisaties als het TKC. Tot op heden is dit overzicht niet verschenen. Het debat was doodgebloed.
Ook de Stichting Turks Cultureel en Solidariteitscentrum Zwolle (STCSZ) is aangesloten bij de TFN. De STCSZ kreeg begin 1998 van de gemeente zo'n 4.500 gulden subsidie voor informatiebijeenkomsten, hoewel de Anti-Fascistische Actie (AFA) de gemeente al in een vroeg stadium had geïnformeerd over de banden met de Grijze Wolven. Diverse organisaties, waaronder De Fabel van de illegaal, maakten bezwaar tegen deze subsidieverstrekking. Ondanks de aangedragen bewijzen werden de bezwaren weggewuifd.
De houding van Utrecht en Zwolle is exemplarisch voor die van vele andere gemeenten. De Nederlandse gemeenten hebben er onderling nooit serieus over gesproken. Tilburg laat zien dat het ook anders kan. Daar werd de subsidie aan de Turkse Jongeren Vereniging ingetrokken op grond van het TFN-lidmaatschap.
Grijze Wolven en politiek
De poging van de Grijze Wolven om invloed te krijgen in de Nederlandse politiek lijkt voorlopig te zijn mislukt. Mede door de negatieve publiciteit vanaf 1997 hebben ze hun aansluiting met de gevestigde politieke partijen verloren. Die werkten veelal zonder ophef alle vermeende Grijze Wolven uit hun partij. Hierdoor konden de extreem-nationalisten zich in 1998 alleen nog verkiesbaar stellen voor de raadsverkiezingen via kleine buurtpartijtjes of een eigen lijst. Slechts in een Amsterdams stadsdeel verwierf een Grijze Wolf een zetel.
De Grijze Wolven organiseren in Nederland regelmatig bijeenkomsten waar ze vrijuit hun extreem-nationalistische gedachtengoed kunnen spuien. Er wordt hen geen strobreed in de weg gelegd. Overheidsingrijpen is de laatste jaren bemoeilijkt doordat er bijna altijd MHP-kopstukken uit Turkije aanwezig zijn op de bijeenkomsten. Ingrijpen zou, vanwege de regeringsdeelname van de MHP, in Turkije waarschijnlijk niet in goede aarde vallen.
'Incidenten'
De laatste jaren vonden tientallen 'incidenten' plaats waar de Grijze Wolven bij betrokken bleken. Op 16 april dit jaar organiseerde de Osse Turkse Culturele Vereniging (OTCV) een bijeenkomst. De OTCV is aangesloten bij de TFN en de vice-voorzitter van de OTCV komt er openlijk voor uit dat ze Grijze Wolven zijn. Het Comité Stop De Grijze Wolven schreef de gemeente Oss een brief met het verzoek de bijeenkomst te verbieden. Het comité herinnerde eraan dat de gemeente OTCV-subsidieverzoeken al eerder afwees, op verdenking van banden met de Grijze Wolven. De gemeente verbood bijeenkomst niet, ondanks de negatieve publiciteit. Uiteindelijk kwamen slechts 300 van de verwachte 3.000 bezoekers opdagen.
In Enschede ontstond na het UEFA Cup-duel Leeds United-Galatasaray op 20 april een vechtpartij tussen Grijze Wolven en tegenstanders. Een groep van zo'n 100 Grijze Wolven probeerde een tent te bestormen waar een hongerstaking werd gehouden ter herdenking van de massamoord op honderdduizenden Armeniërs in Turkije in de periode 1915-1920. De Grijze Wolven reden in auto's voor de tent heen en weer, toeterend en provocerend door het gebaar van de Grijze Wolven te maken en met de Turkse vlag te zwaaien. Al snel vielen de Grijze Wolven de hongerstakers aan met stokken en werden rake klappen uitgedeeld. Ook in andere steden in Nederland gingen na de wedstrijd Grijze Wolven de straat op. Ook in Rotterdam maakten velen het gebaar van de Grijze Wolven.
Weer een andere gebeurtenis vond plaats in Assen. Daar wilde de Armeense gemeenschap op 24 april een monument onthullen ter nagedachtenis van de vermoorde Turkse Armeniërs. In de weken voorafgaand aan de onthulling waren de protesten vanuit de Turkse gemeenschap niet van de lucht. Een commentator van het Turks-Nederlandstalige periodiek Dünya dreigde het monument weg te zullen halen en voerde een hetze tegen de Armeniërs. De Turkse ambassade waarschuwde dat de relatie met Nederland door plaatsing van het monument beschadigd kon raken. Hoewel de gemeente al toestemming had gegeven voor de plaatsing van het monument, zwichtte ze toch voor de intimidaties en stelde de plaatsing uit. Het monument vond een tijdelijke plek in een Armeense kerk in Almelo. Ook daartegen protesteren nationalistische Turken.
Meer info? Lees: De Hollandse Leeuw en de Grijze Wolf, Turks extreem-rechts, Comité Stop de Grijze Wolven. ISBN: 9090135626. Te bestellen door overmaking van ƒ 15,- op giro 4553587 tnv FOK te Amsterdam, ovv Wolf.