De Fabel van de illegaal 40/41, zomer 2000
Auteur: Gerrit de Wit
Op 28 april smeet een medewerker van het Comite Mars op de Oranjes (COMODO) een taart in het gezicht van de jonge SP-senator Driek van Vugt. Hij werd zo op zijn nummer gezet, omdat hij het protest tegen het koningshuis in een populistische stijl had afgekamd. Driek vertoonde al eerder dubieus politiek gedrag.
Driek bezocht op de dag voor koninginnedag het Leidse actiecentrum Eurodusnie, met in zijn kielzog enkele persmuskieten. Enkele Eurodusnie-medewerkers waren bij COMODO betrokken. Driek bood hen een taart aan. Driek wilde COMODO verantwoordelijk stellen voor de noodverordening die de gemeente Leiden had afgekondigd voor koninginnedag op 29 april. COMODO had aangekondigd om op die dag een anti-nationalistische actie te houden onder de leus "Geen koningshuis, staat of kapitaal, maar een wereld voor ons allemaal". Driek was bang dat de COMODO-actie uit de hand zou lopen en een domper zou zetten op het 'nationale volksfeest'. Hij vreesde dat Leidenaren zouden "worden gedupeerd door achterlijke acties van de gemeente vanwege nog achterlijkere actievoerders". Kort na zijn bezoek kreeg Driek zijn taart retour, midden in zijn gezicht.
De COMODO-actie op koninginnedag werd een succes. De mars op de Oranjes eindigde bij het Eurodusnie-filiaal aan de Hooglandsekerkgracht. Daar werd onder bulderend gelach de video-opnamen vertoond van de taartactie tegen Driek. Driek zelf stond zich op dat moment buiten opnieuw belachelijk te maken. Hij liep rond met een opblaasbare oranje kroon en was gewikkeld in een rood-wit-blauwe vlag. COMODO-activisten begonnen direct rot fruit te verzamelen, maar Driek wist de dans te ontspringen.
Hoongelach
Driek kwam al vaker in opspraak, onder meer in januari 1999 toen hij nog namens de SP in de Leidse gemeenteraad zat. De raadscommissie voor Werk en Sociale Zaken vergaderde over plannen om kleine zelfstandigen te ondersteunen als ze te weinig inkomsten hadden. "Geef steun aan de Postbank of andere banken wanneer ze zich op minder gewilde locaties vestigen", flapte Driek eruit. De raadscommissie werd er stil van, om vervolgens in een oorverdovend hoongelach uit te barsten. Een socialist die pleit voor steun aan het grootkapitaal, dat was nog niet eerder vertoond.
In dezelfde maand beschuldigde voormalig CD-raadslid Daan Meijer Driek ervan anti-fascisten te hebben opgeroepen om twee fascisten bij het Leidse stadhuis weg te jagen. Die waren daar tegen betaling bij daklozen handtekeningen aan het lospeuteren voor de CD-kieslijst. Driek ontkende in alle toonaarden iets van doen te hebben met de anti-fascisten en noemde hen "extreem-linkse sukkels". De daklozen vond hij maar "sjofele figuren" en hij meende dat "de gewone man" het "strontirritant vindt dat er allemaal van die rare, angstaanjagende figuren rondlopen".
Superdrek
Driek maakte zich in de aanloop naar de Statenverkiezingen in maart 1999 opnieuw onsterfelijk belachelijk door in een tv-spot als Superdriek door het luchtruim te zweven. In het spotje zit Driek in de Leidse raadzaal als zijn mobiele telefoon rinkelt. "Ik kom eraan", roept hij krachtig. Dan staat hij op, snelt het stadhuis uit, en ondergaat in de draaideur naar buiten een opmerkelijke metamorfose. En daar staat hij dan, de godenzoon Superdriek, de SP-variant op Superman. Met een verbeten gelaatsuitdrukking en een rechte rug schudt hij even subtiel zijn hoofd. Dan steekt de gestaalde perfectie zijn gebalde vuist krachtig naar voren, stijgt op en vliegt met wapperende cape naar Den Haag, waar hij voor de ogen van een verbaasde Hans Wiegel afdaalt naar het pluche van de Eerste Kamer. Drieks spotje werd in de lokale media genadeloos afgebrand en de naam Superdriek werd al snel Superdrek.
Rechtse praatjes
In een interview met Vrij Nederland maakte Driek het wel erg bont. Daarin stelde hij dat de meeste vluchtelingen economische asielzoekers zijn die "komen profiteren van onze welvaart". Die mensen worden als het aan Van Vugt ligt zonder pardon teruggestuurd. "Het kan niet zo zijn dat hier straks 100 miljoen Somaliërs en 15 miljoen Nederlanders wonen." Vluchtelingen die per vliegtuig aankomen zijn volgens Driek sowieso verdacht. "Hoe komen zij aan het geld voor een ticket? Dat hebben ze alleen omdat ze in hun land tot de economische elite behoren." Allemaal intellectuelen die "hun eigen land in de steek laten om hier nog meer geld te kunnen verdienen".
Naar aanleiding van het interview ontstond er ophef in SP-kringen. Daar groeit de weerstand tegen Driek. Zo noemde de Noordwijkse SP-afdeling hem "tendentieus". Driek zou zich moeten terugtrekken uit de politiek. Maar daar piekerde hij niet over. Driek maakte zich ervan af door te stellen dat zijn uitspraken uit hun verband waren gerukt. Hij behield de steun van SP-leider Jan Marijnissen, die eveneens een flink aantal 'ongelukkige' uitspraken op zijn naam heeft.