De Fabel van de illegaal 54/55, najaar 2002

Auteur: Gerrit de Wit


(Boekrecensie)

Extreem-rechts in Europa in opmars

Extreem-rechtse en rechts-populistische partijen zijn de laatste jaren in heel Europa in opmars. In tal van landen zitten ze al in regeringen en gemeentebesturen, of oefenen ze vanuit de oppositiebanken invloed uit. In het boek "Nieuw radicaal rechts in Europa" geeft een aantal redacteuren van de Vlaamse krant De Standaard een overzicht.

In het hoofdstuk over Oostenrijk wordt aandacht besteed aan een internationale extreem-rechtse ontmoeting eind 2001 in het plaatsje Gloggnitz. Onder de aanwezigen waren Filip Dewinter van het Vlaams Blok, Bruno Mégret van de Franse Mouvement National Républicain, Istvan Csurka van de Hongaarse Partij voor Gerechtigheid en Leven, de Duitse CDU-er Heinrich Lummer en een "hooggeplaatst lid van de FPÖ". Die spraken onder meer over de samenstelling van een gezamenlijke extreem-rechtse lijst voor de Europese Parlementsverkiezingen in 2004. Jörg Haider zou de aanvoerder van die lijst moeten worden.

In Duitsland bleven extreem-rechtse partijen als de NPD, DVU en de Republikaner bij de recente verkiezingen onder de kiesdrempel van 5 procent. Ook de relatief nieuwe rechts-populistische partij PRO, die eind 2001 bij de Hamburgse deelstaatverkiezingen zowaar 19,4 procent van de stemmen haalde, kwam niet in de Bondsdag. Volgens de auteur is dit deels verklaarbaar doordat de CDU/CSU geen noemenswaardige oppositie op haar rechterflank wenst en daarom zelf ook uiterst rechtse uitspraken doet in het migratiedebat. Ook Nederland wordt in het boek onder de loep genomen. Wijlen Hans Janmaat wordt omschreven als "een ziekelijk ogende, valse kabouter vol chagrijn en zelfmedelijden. Janmaat is een loser, in wie zelfs zijn eigen ideologische achterban nooit enig charisma heeft kunnen ontdekken", aldus de auteur. Natuurlijk wordt in het boek aandacht besteed aan Leefbaar Nederland en de LPF. Pim Fortuyn wordt omschreven als "uitgesproken xenofoob". Volgens de auteur zouden de columns die Fortuyn jarenlang schreef voor het weekblad Elsevier in geen enkel gevestigd blad in België zijn geplaatst.

Interessant aan het boek is dat er veel aandacht wordt besteedt aan rechtse en extreem-rechtse partijen en organisaties in Scandinavië en Oost-Europa. Zo is te lezen dat de Noorse Fremskrittsparti en de Deense Dansk Folkeparti niet in de regering zitten, maar vanuit de oppositiebanken op onderdelen steun geven aan de minderheidsregeringen in de beide landen. Zonder deze steun zouden die regeringen niet kunnen functioneren. Daarnaast wordt opgemerkt dat de Scandinavische regeringspartijen de laatste jaren zelf ook de "migrantenkaart" spelen.

"Nieuw radicaal rechts in Europa", De Standaard. Uitgeverij: Houtekiet, 19,95 euro. ISBN: 9052406499.

Terug