De Fabel van de illegaal 35, juli/augustus 1999
Auteur: Petra Schultz
De gemeente Noordwijk veroordeelt vluchtelingen tot het wonen in afgezonderde en slechtonderhouden houten wisselwoningen aan het Gruenepad en de Morgenster. Daar worden ze regelmatig bedreigd door Noordwijkse jongeren.
De ruiten van de woningen worden regelmatig ingegooid, bloemen en struiken worden uitgerukt, vuilnisbakken in brand gezet, en voordeuren geblokkeerd of ingeramd. Ook werd er een vuurwerkbom gegooid. Er wordt vaak ingebroken, waarbij vooral wasmachines en fietsen worden meegenomen. Eén keer is een hele inboedel meegeroofd. Ook wordt racistische graffiti op de woningen gespoten, zoals "white power", "eigen volk eerst" en hakenkruizen.
Bierfles
Op straat schreeuwen jongeren naar de vluchtelingen: "kankerbuitenlanders", "teringlijders" en "ga terug naar je eigen land". Op 13 mei sloegen ongeveer 25 jongeren een vluchteling in elkaar voor zijn woning. De jongeren waren buiten aan het drinken en maakten eerst opmerkingen als "white power". Ze daagden de vluchteling uit en vroegen "ben je homo?". Daarop sloegen ze hem bewusteloos. De man kreeg een kapotgeslagen bierfles in zijn gezicht.
"Op 3 juni is om half twee 's nachts brand uitgebroken in een schuur die grenst aan een van de woningen", vertelt Mily Lakeman van VluchtelingenWerk Noordwijk. "De schuur is in vlammen opgegaan. In de woning ernaast lag een vluchteling te slapen met slaapmedicatie. Hij werd dus niet uit zichzelf wakker. Toevallig ontdekte de politie de brand en die heeft hem wakker gemaakt." Sinds januari 1999 zijn er in totaal 50 racistische voorvallen gerapporteerd. Het Meldpunt Discriminatie Leiden heeft in een brief aan de gemeente Noordwijk zijn zorg uitgesproken.
De vluchtelingen voelen zich onveilig in hun houten huisjes. Uit een buurtenquête van VluchtelingenWerk blijkt dat 40% in voortdurende angst leeft. Ze hebben het gevoel dat de jongeren op hun dood uit zijn. Om zich te kunnen verweren bij een aanval verzamelen sommige vluchtelingen stenen in hun huis. Ramen en deuren worden gebarricadeerd omdat er regelmatig stenen door worden gegooid. Ook slapen veel mensen overdag omdat ze 's nachts niet durven slapen. Een van de vluchtelingen die wel 's nachts slaapt, ligt onder zijn bed omdat hij dan veiliger is wanneer er een steen door de ruit wordt gegooid. Velen zorgen dat ze op zaterdagnacht elders kunnen logeren, want dan gaan de jongeren uit. Ze gebruiken alcohol en drugs en bedreigen vervolgens de vluchtelingen.
Lekkages
De woningen zijn niet om over naar huis te schrijven. Ze zijn gehorig, vochtig en ze lekken. Dat veroorzaakt medische klachten. De kamers zijn klein en de was- en kookgelegenheid is slecht. Door het slechte bouwmateriaal kunnen er gemakkelijk vernielingen worden aangericht. De vluchtelingen spreken over hun woningen als het "kamp". Een aantal woningen staat leeg.
De geïsoleerde ligging houdt zowel de integratie als de sociale controle van mogelijk welwillender Nederlandse buren tegen. 90% van de omwonenden van de Morgenster zegt zich niet te storen aan de vluchtelingen. Bij het Gruenepad geldt dit voor 64%. Uit de buurtenquête van VluchtelingenWerk kwamen opmerkingen als "deze schuren verdienen de slopershamer" en "zorg dat deze mensen normaal gehuisvest worden, dat bevordert de integratie". De gemeente heeft de vluchtelingen tot een gemakkelijk mikpunt gemaakt door ze zo geïsoleerd te huisvesten.
Doorstroming
De Turkse vluchteling Ufuk vertelt over een Armeense vluchteling die de sleutels van zijn woning teruggaf aan de gemeente. "Hij wilde hier niet meer wonen, maar de gemeente accepteerde de sleutels niet. Ik zei tegen de wethouder: als er niets verandert, ga ik onder de toeristen krantenknipsels verspreiden over wat hier gebeurt."
De vluchtelingen zitten als ratten in de val. De gemeente biedt nauwelijks mogelijkheden voor doorstroming. VluchtelingenWerk spande een rechtszaak tegen de gemeente aan om doorstroming van de vluchtelingen af te dwingen. Helaas verloor men deze zaak. VluchtelingenWerk vindt dat de vluchtelingen tussen andere mensen gehuisvest moeten worden, net als in andere steden. Noordwijk zou volgens de rijksnormen nog 65 vluchtelingen meer moeten opvangen.